سرنوشت توافق هسته اي ايران در دومين سالگرد برجام
انديشه
بزرگنمايي:
پايگاه اينترنتي هافينگتون پست نوشت: تلاش هاي دولت ترامپ براي بي اعتبار
کردن توافق هسته اي ايران علاوه بر تداوم بي ثباتي در منطقه، منافع اين
کشور در خاورميانه را نيز در بلند مدت تهديد خواهد کرد.
اين پايگاه خبري
- تحليلي در گزارشي به قلم اروند ميرسفيان درباره سرنوشت توافق هسته اي
ايران نوشت: با نزديک شدن به دومين سالگرد طرح جامع اقدام مشترک (برجام)
ترديدها درباره پايبندي دولت ترامپ رئيس جمهور آمريکا به توافق هسته اي
ايران رو به افزايش است، که تنش ها را در خاورميانه تشديد مي کند.
رکس
تيلرسون وزير امور خارجه آمريکا سيزدهم ژوئن در نشست سنا گفت، هرچند ايران
به برجام پايبند بوده است، اما معيار ما براي تعيين پايبندي ايران بسيار
پايين بوده است.
اين اظهارات يک روز قبل از نشست ديگر سنا مطرح شد که
وزير خارجه تاييد کرد دولت همچنان سياست ايران - از جمله موضع گيري دولت
درباره توافق هسته اي- را بررسي مي کند.
تيلرسون بحث کاملا نادرستي را مطرح کرده است. اگر اين معيار براي ديگران ضعيف است، حتما براي آمريکايي ها نيز ضعيف است.
برجام
ايران را به اهداف مشخص و قابل اطميناني متعهد مي سازد که کاهش تعداد
دستگاه هاي سانترفيوژ اين کشور به دو سوم، کاهش ذخاير اورانيوم غني شده تا
نود و هفت درصد و نابود کردن هسته راکتور اراک و بازسازي اين تاسيسات با
نظارت بين المللي از جمله آنها است.
بازرسي هاي پيوسته و مستقل آژانس
بين المللي انرژي اتمي سازمان ملل اين اطمينان را ايجاد مي کند که ايران به
توافق پايبند است. تحريم ها تنها زماني لغو شدند که دو طرف پايبندي به
تعهدات را تاييد کردند. در ضمن توني بلينکن معاون سابق وزير امور خارجه
آمريکا نظام تحريم ها را «يکي از دقيق ترين ها[..] در تاريخ کنترل سلاح
خواند.»
هرچند اهداف تعيين شده براي پايبندي ايران فني و اثبات شدني
هستند، اما اهداف تعيين شده براي پايبندي آمريکا به توافق اينگونه نيست. در
نتيجه هرچند براي کشورهاي امضا کننده برجام و ديگر کشورهاي جامعه بين
المللي مفاد عدم پايبندي ايران به برجام کاملا روشن است، اما دقيقا مشخص
نشده است کداميک از اقدامات آمريکا مطابق با برجام است و کدام آن را نقض مي
کند.
هرچند آمريکا تحريم هاي هسته اي ايران را مستثني کرده است، آن
تحريم ها در عمل لغو نشده اند و تحريم هاي غيرهسته اي نيز همچنان به قوت
خود باقي هستند و دسترسي ايران را به نظام مالي بين المللي و مزيت هاي ناشي
از آن محدود کرده اند. اين موضوع دولت اوباما رئيس جمهور سابق آمريکا را
نگران کرده بود زيرا کاملا درک کرده بود بدون رشد اقتصادي پس از روز اجراي
برجام، پايداري اين توافق به خطر مي افتد.
بنابراين دولت گذشته از کانال
جان کري وزير وقت امور خارجه و ديگر مقامات آمريکا تلاش کرد براي بانک هاي
خارجي روشن سازد چه اقداماتي بر اساس برجام مجاز و چه اقداماتي غير مجاز
است. البته اين نشست ها - که هدف آنها کاهش نگراني هاي بانک ها درباره
تحريم هاي موجود بود - در دوره ترامپ متوقف شدند.
اظهاراتي مثل انتقاد
تيلرسون درباره کارايي توافق تنها ترديدها را درباره موضع گيري دولت آمريکا
درباره برجام و پيامدهاي عملي آن افزايش مي دهد. افزايش ترديدها درباره
پايبندي دولت ترامپ به اين توافق شرکت هاي خارجي را از سرمايه گذاري در
اقتصاد ايران منصرف مي کند. کنگره نيز تصميم دارد تحريم هاي بيشتري عليه
ايران تصويب کند که خطر تناقض آن را با تعهدات آمريکا بر اساس برجام افزايش
مي دهد.
هرچند برخي انتقادات درباره عناصر اين توافق منطقي است، اما
اقدامات دولت آمريکا تنها يک هدف را دنبال مي کند و آن اينست که اعتبار
توافق هسته اي را از داخل تضعيف کند. با بررسي موشکافانه مي توان فهميد که
انتقادات آنها نه تنها اين توافق، بلکه ديدگاه مذاکرات ديپلماتيک با ايران
را هدف قرار مي دهد. دولت آمريکا که به خوبي از تبعات کناره گيري از توافق
مطلع است - که براي آن هم به حمايت ديگر کشورهاي گروه پنج به علاوه يک نياز
دارد - ظاهرا براي کاهش اعتبار توافق هسته اي به ارائه اظهارنظرهاي بي
اساس روي آورده است.
دولت اوباما با آغاز مذاکرات با ايران مشخص کرد
اگر بازگرداندن ثبات به منطقه و حل بسياري از مسائل خاورميانه [غرب آسيا]
هدف اصلي است، بايد ايران از انزوا خارج شود.
مخالفت آشکار دولت ترامپ
با برجام اشتباه محاسباتي درباره منافع راهبردي آمريکا است و مي تواند اين
کشور را با خطر درگير شدن بيشتر در جنگ هاي خاورميانه مواجه سازد.
دولت
ترامپ بهتر است به جاي انتقاد از پايبندي ايران به توافق هسته اي، پايبندي
خود را به اين توافق- و تبعات ژئوپولتيکي نقض برجام براي آمريکا و منطقه -
را ارزيابي کند. آمريکا نمي تواند ادامه بي ثباتي در منطقه و انزواي
احتمالي از جانب برخي متحدانش را تحمل کند زيرا اين دو عامل منافع بلندمدت
واشنگتن را در منطقه تهديد خواهد کرد.
لینک کوتاه:
https://www.rahetaraghi.ir/Fa/News/10432/