بزرگنمايي:

راه نو- کارن دیپانگ، در گزارشی در روزنامه واشنگتن پست (آمریکا)، نوشت: ورود ناگهانی حریری به عربستان سعودی از سوی بسیاری از مقامات در لبنان به عنوان نارضایتی آشکار ریاض از این بابت تلقی شده است که او کار چندانی برای مبارزه با نفوذ ایران و حزب الله انجام نداده است. عربستان سعودی قصد دارد نفوذ خود در برابر ایران را در لبنان بازیابد. یک مقام سابق دولت آمریکا اظهار داشت سعودی ها قصد شروع جنگ میان حزب الله و مخالفان لبنانی آن یا اسرائیل را ندارند – و به یقین خواستار جنگ نیستند. این مقام سابق گفت ولی ریاض خواستار جنگ اقتصادی است که لبنان را وادار به انتحاب میان حزب الله – و در نتیجه ایران – و بقای اقتصادی خود کند.

هشدار آمریکا به سعودی ها و ایران درباره تهدید علیه ثبات لبنان
وزیر خارجه آمریکا رکس تیلرسون روز جمعه، از همه طرف های درون و بیرون لبنان خواست از اقداماتی که می تواند ثبات این کشور را به خطر اندازد، اجتناب کنند - هشداری که مقامات ارشد دولت آمریکا گفتند متوجه عربستان سعودی ایران و حزب الله بوده است.
تیلرسون در بیانیه صادره از سوی وزارت خارجه آمریکا اظهار داشت: "آمریکا به هر کسی که ... از خاک لبنان به عنوان عرصه ای برای منازعات نیابتی استفاده کند یا با هر روشی در بی ثباتی این کشور نقش داشته باشد، هشدار می دهد."
این هشدار به دنبال وقوع چند رویداد اعلام شد که – خواسته یا ناخواسته – به نگرانی فزاینده وقوع جنگ در لبنان منجر شده است که می تواند منطقه را در خود فرو برد. برخی مقامات آمریکایی و خارجی نگران آن هستند که حمایت قدرتمند رئیس جمهور ترامپ و جرد کوشنر، داماد رئیس جمهور و مشاور امنیت ملی او، از عربستان سعودی شاید به انگیزه ای برای ریاض در اعمال نقش قدرتمند در لبنان منجر شود.
آمریکا، عربستان سعودی و اسرائیل نگرانی های مشترکی در مورد توسعه نفوذ ایران در منطقه دارند. حزب الله عامل ایران مستقر در لبنان، اکنون بخش های قابل توجهی از خاک سوریه در نزدیکی مرز با اسرائیل و همچنین در لبنان را در تسلط خود دارد. در حالی که برخی از مقامات اسرائیلی از اقدام به مهار حزب الله حمایت کرده اند، دیگران خواستار احتیاط شده اند.
متحدان سعودی مانند مصر به شدت مخالف اقدام نظامی علیه ایران یا حزب الله هستند. عبدالفتاح السیسی در این هفته خطاب به خبرنگاران گفت: "ما باید با احتیاط بسیار زیادی رفتار کنیم تا به مشکلات و چالش های منطقه نیافزائیم. من مخالف جنگ هستم."
تجدید مناقشات درون لبنان - که صلح شکننده در آن حدود یک دهه حفظ شده است - می تواند هدف دولت ترامپ در حل و فصل های خارجی و مناقشه میان اسرائیل و فلسطین را به خطر اندازد و جنگ علیه دولت اسلامی در سوریه و عراق را دشوار کند.
گام های منتهی به بحران کنونی شنبه گذشته شروع شد که طی آن، عربستان سعودی ایران و حزب الله را به اقدام به جنگ با موشک متهم کرد که به گفته مقامات سعودی، به وسیله شورشیان حوثی مورد حمایت ایران در یمن به سوی ریاض شلیک شد.
در همان روز، سعد حریری، نخست وزیرمورد حمایت سعودی ها در لبنان، که قدرت را در ائتلافی دشوار با حزب الله سهیم است، به ناگهان در پایتخت سعودی ظاهر شد و استعفای خود را اعلام کرد. این اعلام باعث شد لبنان در بهت فرو رود و نگرانی از وقوع جنگ در آن حاکم شود.
روز پنج شنبه، عربستان سعودی، بحرین و کویت به شهروندان خود دستور دادند از لبنان خارج شوند و اعلام کردند که امنیت آنها در خطر است.
مقامات سعودی می گویند حریری از توطئه ترور حزب الله گریخته است.
رهبران سیاسی لبنان از جناح های مختلف خواستار بازگشت حریری و اعلان این موضع خود در بیروت شده اند. ائتلاف سیاسی جنبش المستقبل حریری می گوید استعفای او را به رسمیت نمی شناسد.
حزب الله که یک گروه نظامی و نیروی سیاسی است، استعفای حریری را غیر قانونی خوانده، زیرا خارج از این کشور اعلام شده است. حسن نصرالله، رهبر حزب الله، روز جمعه اعلام کرد مقامات سعودی حریری را ربوده اند و "از اسرائیل خواسته اند که به لبنان حمله کند."
روز جمعه، فرانسه نیز از حریری خواست تا به کشورش بازگردد و اعلام کرد او باید "از آزادی عمل برخوردار باشد." فرانسه نخستین کشور غربی بود که آشکارا از بازداشت حریری سخن گفت.
حزب الله نقش سیاسی خود را در ائتلاف پیچیده لبنان در خلال یازده ماه حضور حریری، گسترش داده است. نخست وزیر پیش از بازگشت سال گذشته خود به عرصه سیاسی و تصدی منصبی که زمانی به در اختیار پدرش مقتولش - رفیق حریری – قرار داشت، به حال تبعید در عربستان به سر می برد.
ورود ناگهانی حریری به عربستان سعودی از سوی بسیاری از مقامات در لبنان به عنوان نارضایتی آشکار ریاض از این بابت تلقی شده است که او کار چندانی برای مبارزه با نفوذ ایران و حزب الله انجام نداده است. عربستان سعودی قصد دارد نفوذ خود در برابر ایران را در لبنان بازیابد.
دیپلمات های آمریکایی و اروپایی در ریاض با حریری دیدار کرده اند، ولی یک مقام ارشد دولت آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا حریری برای ترک عربستان سعودی آزاد است، گفت: "ما نمی دانیم." این مقام در گفتگو با دیپلمات ها اظهار داشت: "در مورد آزادی او برای سخن گفتن، تردید وجود دارد."
افزون بر ماجرای حریری، مقامات سعودی همچنین روز شنبه خبر دستگیری بیش از دویست نفر از شاهزادگان، مقامات ارشد و مدیران برجسته تجاری عربستان را اعلام کردند.
این دستگیری ها که به عنوان تلاش برای مبارزه با فساد مالی در داخل کشور معرفی شده است، باعث شد محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، تسلط بلامنازع بردستگاه های امنیتی کشور را در دست بگیرد. این اقدام شاید تلاش برای تحکیم قدرت محمد بن سلمان پیش از آن باشد که او در نهایت تاج و تخت را به ارث ببرد.
ترامپ که سرگرم دیدار از قاره آسیا است، در صفحه توئیتر خود به ابراز حمایت قدرتمند از این دستگیری ها پرداخت و گفت: "به ملک سلمان و ولیعهد عربستان سعودی اعتماد بسیار زیادی دارم و آنها دقیقاً می دانند که چه می کنند." رئیس جمهور ترامپ از هنگام دیدار ماه می خود از ریاض، بارها ملک سلمان را به عنوان رهبر جهان عرب و سد محکمی در برابر گسترش نفوذ ایران، مورد ستایش قرار داده است.
ترامپ، کوشنر را به هدایت تلاش ها برای ایجاد صلح میان اسرائیل و فلسطینیان موظف کرده است - هدفی که ده ها سال است از فکر دولت های آمریکا خارج شده بود. عنصر اصلی در راهبرد کوشنر جلب حمایت رهبران عرب – به ریاست عربستان سعودی – است که بتوانند فلسطین را برای رسیدن به یک حل و فصل بالقوه پای میز مذاکره بیاورند.
این هدف همراه با موقعیت این دو فرزند حدوداً سی ساله پدران قدرتمند، باعث پیوند عمیق میان کوشنر و محمد بن سلمان شده است. آنها سال جاری چندین بار محرمانه با یکدیگر دیدار کرده اند.
خبر سفر اعلام نشده اواخر ماه اکتبر کوشنر به عربستان سعودی پیش از اقدامات ضد فساد مالی از سوی محمد بن سلمان و استعفای حریری، باعث این تصور در واشنگتن و منطقه شده است که آمریکا از اقدامات سعودی مطلع بوده و آن را تأیید کرده است.
یک مقام ارشد دولت سعودی گفت: "اگر موضوع ایران و حزب الله در گفتگوهای کوشنر و محمد بن سلمان مطرح شده باشد، بسیار مختصر و در چارچوب مسئله صلح میان اعراب و اسرائیل بوده است و هیچ یک از این رویدادها مورد بحث قرار نگرفتند."
چندین نفر از مقامات رویدادهای اخیر را شاهدی بر آن دانسته اند که کاخ سفید به دور از هرگونه هدایت سیاسی یا همدستی با سعودی، نقش چندانی بر این روند نداشته است. مقاماتی که در مورد روابط حساس با عربستان سعودی و شرایط خاورمیانه سخن می گفتند، خواستار فاش نشدن نام خود بودند.
یکی از این مقامات گفت: "من فکر می کنم این مسائل باعث شگفتی همگان شد." این مقام با اشاره به بیانیه تیلرسون گفت: "ما به شدت نگران تأثیر آنها بر ثبات لبنان هستیم و به همین علت است که با چنین صراحتی سخن می گوئیم."
دیگران یادآور شده اند در حالی که ترامپ در خلال سفر بهار گذشته خود به عربستان سعودی، از ایجاد اتحاد منطقه ای حمایت کرده بود، مقامات سعودی در اقدامی مشابه امروز و همراه با سه کشور دیگر منطقه به ناگهان روابط خود با قطر، همسایه خود در خلیج فارس، را قطع کردند.
ترامپ در آن زمان نیز با ستایش از سعودی ها، در صفحه توئیتر خود به حمایت از این اقدام پرداخت ولی دیپلمات ها و مقامات نظامی آمریکایی خواستار خویشنداری شدند و در مورد بی ثباتی در منطقه ابراز نگرانی کردند.
یک مقام سابق دولت آمریکا اظهار داشت سعودی ها قصد شروع جنگ میان حزب الله و مخالفان لبنانی آن یا اسرائیل را ندارند – و به یقین خواستار جنگ نیستند. این مقام سابق گفت ولی ریاض خواستار جنگ اقتصادی است که لبنان را وادار به انتحاب میان حزب الله – و در نتیجه ایران – و بقای اقتصادی خود کند.
این مقام سابق گفت مقامات کاخ سفید از این عقیده حمایت کرده اند، ولی دولت آمریکا در مورد چگونگی رسیدن به این هدف دچار اختلاف شده است. پنتاگون خواستار حمایت از نیروهای مسلح لبنان در برابر حزب الله است و وزارت خارجه در مذاکرات داخلی خود هشدار می دهد که فروپاشی بخش بانکداری لبنان – و اقتصاد ملی آن کشور – به نفع هیچ کس نیست.