بزرگنمايي:

راه نو- الهام فخاری در شصست و ششمین جلسه علنی شورای شهر تهران در نطق پیش از دستور خود اظهار کرد: 21 هزار زندانی در شهر تهران به سر می برند که از این تعداد، 3 درصد زنان و نیم درصد کودکان و نوجوانان هستند.
وی با بیان اینکه از این میان 64 درصد زندانیان متاهل هستند و متاسفانه هفتاد درصد آنان زیر 40 سال سن دارند، افزود: حدود نیمی از زندانیان (42درصد) جرائمی مربوط به مواد مخدر دارند و جالب است که 65 درصد زندانیان معتاد هستند. همچنین 96 درصد زندانیان جرائم غیرعمد استان تهران، محکومان مالی هستند که در این بین 75 درصد آنان به دلیل ناتوانی در پرداخت چک صادر شده به زندان افتادند.
عضو کمیسیون اجتماعی شورای شهر تهران با طرح این سوال که آمارهای فوق بیانگر چیست، گفت: مسأله اصلی زندان ها و زندانیان؛ به استناد آمارها، یکی از مسائل اصلی که باعث زندانی شدن جرایم عمدی می شود، "مواد مخدر" است.
فخاری ادامه داد: این مسئله آن جا بغرنج می شود که ما بدانیم حدود 15 هزار معتاد متجاهر در شهر تهران وجود دارد. در حالی که این افراد طبق تکالیف قانون باید در مراکز ترک اعتیاد نگهداری و درمان شوند، متاسفانه برخی مسئولان به این باور نرسیده اند و با انتقال هزاران نفر از آنان به زندان هایی مانند فشافویه (که اختصاص به مجرمان مواد مخدر بالای 15 سال دارد) نه تنها باعث کنترل این پدیده نابهنجار اجتماعی نمی شوند که به دلیل مجاورت و هم نشینی معتادان با مجرمین خطرناک، عملاً از معضلی نابهنجار تبدیل به پدیده ای خطرناک و جامعه ستیز می‌شوند.
وی به دومین عامل بالا بودن آمار زندانیان در کشور اشاره کرد و توضیح داد: آینده پرمخاطره نوجوانان، جوانان و زنان زندانی؛ کودکان و نوجوانان و زنان به عنوان اقشار آسیب پذیر جامعه هم محتاج نگاه ویژه ای از سوی سازمان زندان ها است.
به گفته فخاری؛ اگر چه تدابیری مانند کانون اصلاح و تربیت توانسته تا حدی تجربه موفقی را پشت سر بگذراند اما مشکل اصلی این افراد در طی کردن مراحل جامعه پذیری دوباره در کانون و تبدیل رفتار نابهنجار به هنجار نیست، بلکه استمرار وضعیت اصلاح شده آنان در عرصه عمومی جامعه است.
این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه در واقع حضور این اقشار آسیب پذیر در چنین مراکزی، داغ ننگی را بر پیشانی آنان می زند و زدودن آن را حتی ساختارهای رسمی(به مانند گواهی سوء پیشینه) بر نمی تابد، اظهار کرد: در واقع با ریاکاری محض نه به دنبال برگرداندن این افراد بزهکار به آغوش جامعه که فقط به دنبال محدود کردن و کنترل کردن آنان هستند.
فخاری افزود: این قضیه آنجا مسئله دار می شود که هفتاد درصد جمعیت زندانیان زیر 40 سال سن، یعنی سن جمعیت فعال قرار دارند و عملا جامعه از نیروی مفید و خلاقه آنان بی بهره است.
عضو کمیسیون اجتماعی شورای شهر تهران گفت: نابسامانی و رنج خانواده زندانیان و آمار 64 درصدی زندانیان متاهل که درصدی از آنان صاحب فرزند هستند ما را به دریچه‌ای دیگر برای تعمق و نگرانی رهنمون می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه فرزندان به پدر و مادر برای رشد روانی بسامان نیاز دارند، یادآور شد: نبودن هر کدام از آنان در خانواده علاوه بر آن‌که به ویژه در مورد نبودن پدر، می‌تواند تنگناهای مالی به بار آورد باعث تنش و احساس ناایمنی مداوم در خانواده می‌شود.
به گفته فخاری؛ اگر قرار باشد زندان جایی برای تنبیه و تربیت باشد بدون اداره‌ این تنش و ناامنی برای کودکان فقط ابزاری برای رنج کودکان و پایه‌گذاری نابسامانی‌های روانی برای آنان در کوتاه‌مدت و درازمدت می‌شود. این کودکان فردا بزرگ خواهند شد و این زخم‌ها اگر التیام نیابد در جایی دیگر سر باز خواهد.
این عضو شورای اسلامی شهر تهران با اعلام اینکه جرایم غیرعمد بیشترین تعداد زندانیان را به خود اختصاص داده است، توضیح داد: بنا به آمار، 96 درصد جرایم غیر عمد، مالی است و در این بین 76 درصد آن مربوط به چک های بلامحل است، در واقع این مطلب که زندانی به دلیل نبود توان در پرداخت بدهی های مالی خویش به زندان می افتد نشان دهنده اوج استیصال انسانی است که نتوانسته پاسخگوی مشکلات خود باشد.
فخاری بر این باور است که شاید تقویت و ازدیاد کمپین های شهروندی خیریه که به جمع آوری کمک های مالی شهروندی می پردازد، بتواند مهربانی را با مسئولیت پذیری اجتماعی پیوند زده و بیش از پیش مانع زندانی شدن هم میهنانمان شود، اما راه حل اصلی این مشکل در جایی دیگر است.
عضو کمیسیون اجتماعی شورای شهر تهران با طرح پیشنهادهایی برای برون رفت از این معضل اظهار کرد: بنا بر نظریه ای جدید نگهداری مجرمان در یک‌جا، در جایی بیرون شهر آسیب ایزوله شدن بخشی از نیروهای جامعه را فراهم می آورد.
به گفته وی؛ از این رو بایسته است فرهنگ پذیری مراقبت و کوشیدن برای بازگشت مجرمان به جامعه در دستور کار قرار گیرد. پسندیده است این کار هم در تبلیغات رسانه‌ای و آموزش عمومی و هم در تدوین قوانین حمایت‌کننده، مدنظر باشد.
فخاری در پایان گفت: زندان‌ها را از شهرها بیرون نبریم بلکه بکوشیم زندانیان را به جامعه برگردانیم.