بزرگنمايي:

راه نو- عربستان روز شنبه به صورت غیر منتظره اعلام کرد که روز یکشنبه (امروز) میزبان نشست چهارجانبه ای برای بررسی بحران اخیری است که گریبان اردن را گرفته است. بر اساس بیانیه ای که ریاض منتشر کرده، عربستان، کویت، امارات و اردن گرد هم خواهند آمد تا ساز و کار خروج اردن از بحرانی که با آن دست و پنجه نرم می کند را بررسی کنند.

در حالی که اردن مدتی است که از حمایت مالی کشورهای عربی و آمریکا محروم بوده است، ناظران این پرسش را مطرح کرده اند که آیا واقعا هدف عربستان از برگزاری چنین نشستی حمایت اقتصادی از اردن است یا اینکه با این کار به دنبال فشار بر اردن برای عقب نشینی از سیاست های خارجی خود و تغییر موضع اش نسبت به توافق قرن در خصوص فلسطین است.

یک مسئول اردنی در گفتگو با العربی الجدید اعلام کرده که قرار است در بیانیه این نشست از کمک اقتصادی کویت، امارات و عربستان به امارات پرده برداری شود و این کمک مالی که از سوی این سه کشور عرضه خواهد شد به صورت مستقیم به خزانه اردن فرستاده خواهد شد تا از طریق آن چندین پروژه تأمین مالی شود و بدهی های اردن نیز پرداخت شود. این مسئول اردنی تأکید کرد که مبلغ حمایت مالی نسبت به هر کشور متفاوت خواهد بود.

این مسئول اردنی تأکید کرد که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان اهمیت ثبات در اردن را درک کرده و می دانند اردن نقش بسزایی در امنیت منطقه حاشیه خلیج فارس به ویژه مرزهای عربستان بازی می کند. وی همچنین تأکید کرد که بعید نیست این حمایت مالی در چارچوب مصالحه سیاسی با اردن نیز انجام شود به ویژه که امان در مدت زمان گذشته با عربستان اختلاف های سیاسی متعددی داشته که منجر به دوری دو کشور از هم شده بود.

این مسئول اردنی که نخواسته نامش فاش شود تأکید کرده بعید نیست  که عربستان در مقابل کمک مالی که قرار است به اردن بدهد مطالبات سیاسی خاصی داشته باشد که از امان بخواهد در آینده به آن عمل کند. به گفته او پرونده «توافق قرن» که اردن یکی از مخالفان اصلی آن است ممکن است یکی از این مطالبات باشد.

پیش از این «عبدالله دوم» پادشاه اردن درخواست عربستان از اردن برای عدم مشارکت در نشست سازمان همکاری اسلامی که دسامبر گذشته در استانبول برگزار شده بود را رد کرده بود، این نشست در واکنش به تصمیم دونالد ترامپ برای به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل برگزار شده بود که عربستان وزیر خارجه خود را به این نشست اعزام کرده بود.

این مسئول اردنی تأکید کرده که تلاش کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای حمایت اقتصادی از اردن به دلیل نگرانی از احتمال پیوستن اردن به ائتلاف های بین المللی در منطقه است به ویژه اینکه اخیرا تصویر مصافحه «حسن روحانی» رئیس جمهور ایران با عبدالله دوم در حاشیه نشست سازمان همکاری های اسلامی منتشر شده و یکی از تفسیر هایی که درباره این عکس شده این است که اردن و ایران پتانسیل بهبود روابط خود را دارند.

«حسام عایش» کارشناس اقتصادی اردنی هم در گفتگو با العربی الجدید تأکید کرده که حمایت اقتصادی از اردن به ویژه از سوی عربستان بدون مطالبات سیاسی مشخص نخواهد بود اما مواضع اردن نسبت به برخی موضوعات کاملا روشن است.

از سوی دیگر «محمد ابو عریضه» نویسنده اردنی معتقد است که این نشست از پیش برنامه ریزی شده بوده و اینگونه نیست که این نشست با هدف حمایت از اردن برگزار شود بلکه هدف برگزاری آن پیش بُرد توافق قرن است.

ابو عریضه معتقد است که ائتلاف کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و آمریکا و اسرائیل، اردن را به بازی «لبه پرتگاه» کشانده اند که بر اساس آن از اردن می خواهند که باب میل آنها رفتار کند و در غیر این صورت اردن را به بحران کشانده یا حد اقل کمک های خود را از این کشور خواهند گرفت.

برخی ناظران معتقدند که تلاش های ارن برای خارج شدن از زیر سایه عربستان همیشه با شکست همراه بوده است و عربستان از وضعیت دشوار اقتصادی اردن سوء استفاده کرده و تلاش می کند تا کنترل بهتری نسبت به اردن داشته باشد.

از سوی دیگردر حالی که روز گذشته بیانیه عربستان در خصوص نشست مکه منتشر شد، عبدالله دو تماسی تلفنی از «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه دریافت کرد که اردوغان طی آن از اهمیت توسعه اقتصاد اردن برای ترکیه سخن گفته که نشان می دهد اردن با وجود روابط تیره و تار آنکارا با ریاض، تلاش خواهد کرد تا روابط خود را با ترکیه حفظ کند.