بزرگنمايي:

راه ترقی- لایحه پیشنهادی معاونت حقوقی ریاست جمهوری در برخورداری همگان از حقّ آموزش عالی با هدف حل مشکل دانشجویان ستاره‌دار در 18 شهریور 1397 خورشیدی به تصویب هیات دولت رسید و با تصویب هیات وزیران لایحه الحاق یک تبصره به ماده پنج قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور، مصوب 1392 خورشیدی تدوین شد که به موجب این اصلاحیه حق آموزش جزو حقوق اساسی افراد است و هیچ‌ فردی را نمی‌توان به عذری غیر از «عدم صلاحیت علمی مقرر» از آموزش در مقاطع مختلف تحصیلی محروم کرد. در برخورداری از حق آموزش در مقاطع تحصیلی افراد دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری به جرایم سازمان‌یافته، قاچاق انسان، محاربه و جاسوسی مستثنی هستند.

کارشناسان آموزشی و اجتماعی این اقدام دولت را که گامی موثر در برخورداری همگان از تحصیلات عالی و عدم محرومیت از آموزش و همچنین ارتقای اعتماد عمومی در شرایط فعلی جامعه قلمداد می کنند. امید است تا با عزم مجلس شورای اسلامی و تصویب این لایحه، حق تحصیل که به صراحت قانون اساسی در فصل سوم بر آن تاکید کرده، محقق شود.

لعیا جنیدی معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری در ارتباط با ارایه این لایحه گفت: «با تصویب این لایحه در مجلس، حق بنیادین آموزش که از جمله حقوق مقرر در فصل سوم قانون اساسی برای مردم است، به‌طور کامل تثبیت می شود.»

**فصل سوم قانون اساسی؛ مبین حق تحصیل همگانی
اصول 19 تا 42 از فصل سوم قانون اساسی ایران که به حقوق مسلم مردم می پردازد و از مباحث محوری نیز به شمار می رود و بر حق تحصیل برای همگان تاکید دارد و در اصل 23 این قانون به صراحت آمده است: «تفتیش عقاید ممنوع است و هیچ فردی را نمی توان به صرف داشتن عقیده ای مورد تعرض و مواخذه قرار داد.» همچنین مفاد بند سوم اصل سوم و اصل 30 قانون اساسی، دولت را به تسهیل و تعمیم آموزش عالی و گسترش وسایل تحصیلات عالی رایگان برای «عموم ملت» موظف می کند.
  در آستانه آغاز سال تحصیلی جدید در دانشگاه ها با «داوود محمدی» نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در ارتباط با ارایه لایحه برخورداری همگان از حق تحصیل به گفت وگو پرداخت.

**لایحه برخورداری همگان از حق تحصیل و ضرورت شفاف زایی
بحث دانشجویان ستاره دار در چند سال گذشته مطرح شد، با این عنوان که به دلایل مختلف از تحصیل شماری از دانشجو، ممانعت به عمل آمده است و وزارت علوم که متولی و مجری اصلی در بحث امور و مشکلات دانشجویان محسوب می شود باید بیشترین دخالت را در این حوزه داشته و جوابگوی این گونه مسایل باشد و بنابراین پیشنهاد و تنظیم لایحه برخورداری همگان از حق تحصیل در دوره‌های آموزش عالی به وسیله وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را می توان در این قالب بررسی کرد و همچنین این وزارتخانه به منظور شفاف سازی بیشتر، تلاش دارد تا این مساله را به صورت یک قانون درآورد.

** پیگیری های مجلس برای حل مساله دانشجویان ستاره دار
کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به طور مستمر در 2 سال گذشته پیگیر این قضیه بوده و در جریان گفت وگوهایی که با وزارت علوم و همچنین دانشجویان مدعی محرومیت از تحصیل صورت گرفت، پیگیر مطالبات این افراد شد. در مقاطعی وزارت علوم ادعا می کرد که دانشجوی ستاره‌دار وجود ندارد اما با مراجعه شماری از این دانشجویان به کمیسیون و تجمع این افراد، این مساله از طرف کمیسیون دنبال شد.

**ابهام در اجرایی شدن لایحه برخورداری همگان از حق تحصیل در سال تحصیلی جدید
در ارتباط با نحوه روند مطرح شدن این لایحه در مجلس باید گفت که برپایه قانون اساسی هیچ فردی نمی تواند مانع از تحصیل دانشجویان شود و نمایندگان محترم مجلس نیز با آگاهی نسبت به این مساله، از هیچ تلاشی به منظور پیشگیری از تضییع حقوق شهروندان فروگذاری نخواهند کرد. دانشگاه های مختلف و وزارت علوم دارای آیین‌نامه داخلی هستند و در صورت ارتکاب تخلفی به وسیله دانشجو به طور قطع می بایست که طبق قانون با او برخورد کرد و از طرف دیگر هم اگر موضوعی مانع تحصیل فردی در دانشگاه است باید به لحاظ قضایی مشخص و شفاف شود.

مجلس هم با عمل در حوزه قانون آنچه که لازم باشد به لحاظ قانونی تصویب خواهد کرد اما بعید به نظر می رسد که تصویب این لایحه به سال تحصیلی جدید برسد چرا که برای تصویب آن باید مراحلی طی و در کمیسیون های مربوطه بررسی شود تا زمینه طرح آن در صحن مجلس فراهم آید و با توجه به تعداد طرح‌ها و لوایحی که وجود دارد دور از ذهن است که این لایحه برای سال تحصیلی آینده به مرحله اجرا برسد.

آمار مشخصی از تعداد دانشجویان ستاره دار موجود نیست و شماری از این دانشجویان که مراجعه کرده اند از آنها خواسته شده است تا درخواست هایشان را ارایه دهند تا مورد بررسی قرار بگیرند.

**حل مساله دانشجویان ستاره دار و ضرورت تمکین قانون
اجرای قانون و شفاف سازی در اثر اجرای این لایحه به تلطیف فضای دانشگاه ها خواهد انجامید در عین اینکه افرادی که در دانشگاه ها به تحصیل می پردازند می بایست با در نظر گرفتن مصالح و منافع کشور، قانون را رعایت و به آن تمکین کنند و بستر سوء استفاده دشمنان را فراهم نیاورند و امید است تا شرایط به گونه‌ای پیش رود که تمام افراد به حقوق خود در محدوده قانون اساسی برسند و حقی از فردی پایمال نشود.