بزرگنمايي:

راه ترقی- نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29 ساله برای تابستان امسال (1397) 24.9 درصد است که نسبت به تابستان سال گذشته 0.8 درصد رشد داشته است. در این بین سهم مردان از بیکاری 20.8 و زنان 39.3 درصد است.   نکته قابل توجه در شاخص‌های شغلی این گروه سنی کاهش 0.9 درصدی بیکاری در بین زنان و افزایش 1.4 درصدی بیکاری در بین مردان است! این آمار نشان می‌دهد که روند افزایش بیکاری در یک سال گذشته برای مردان جوان بسیار بیشتر از زنان بوده است، امری که البته علت آن می‌تواند کم توقعی بیشتر زنان نسبت به مردان نسبت به مزایای شغلی باشد.

مرکز آمار نرخ بیکاری را برای تابستان امسال (1397) 12.2 درصد برآورد کرده است. این نرخ در نگاه اول و با مقایسه با شرایط محسوس در جامعه شاید بسیار خوشبینانه به نظر برسد؛ اما آمار منتشر شده درباره نرخ بیکاری دارای جزئیات بیشتری هم هست که برای درک بهتر وضعیت اشتغال در کشور روشنگر است.

همچنین نرخ بیکاری در جمعیت 10 ساله و بیشتر در تابستان امسال برای فارغ التحصیلان دانشگاهی 18.7 درصد و در تابستان سال قبل (1396) 19.5 درصد بوده است. این نرخ برای مردان 0.1 درصد و برای زنان 1.6 درصد کاهش داشته است.

علاوه بر این سهم جمعیت 10 ساله و بیشتر فارغ التحصیل از کل بیکاران در تابستان امسال 39.5 درصد و در تابستان سال گذشته 39.4 درصد است که این رقم در مقایسه با آمار سال گذشته (39.4) 0.1 درصد رشد داشته است که البته رقم بسیار ناچیزی است. این شاخص برای مردان 27.7 درصد است که نسبت به سال قبل (26.8) 0.9 درصد رشد داشته است. در مورد زنان هم این آمار از 64.1 درصد در سال 1396 به 64.2 درصد در سال 1397 رسیده است.

از سوی دیگر سهم جمعیت 10 ساله و بیشتر فارغ التحصیل از کل شاغلان در تابستان امسال 23.8 درصد و در تابستان سال گذشته 21.1 درصد است که این رقم درمقایسه با آمار سال گذشته (21.1) 2.7 درصد رشد داشته است. این شاخص برای مردان 20.3 درصد است که نسبت به سال قبل (17.8) 2.5 درصد رشد داشته است. در مورد زنان هم این آمار از 39.3 درصد در سال 1396 به 35.6 درصد در سال 1397 رسیده که 2.7 درصد رشد را تجربه کرده است. در این حوزه هم سهم زنان فارغ التحصیل از مردان فارغ التحصیل از سال گذشته تا امسال افزایش داشته است.

همچنین سهم اشتغال ناقص در تابستان امسال 10 درصد بوده که نسبت به سال گذشته (9.2 درصد) 0.8 درصد رشد داشته است. این نوع اشتغال در تابستان امسال نسبت به مجموع شاغلین 11.1 درصد برای مردان بوده است که در تابستان سال گذشته 26.8 درصد بوده است. این رشد 0.9 درصدی اشتغال ناقص برای مردان در حالی است که سهم اشتغال ناقص برای زنان از سال گذشته (5.3 درصد) با رشدی 0.6 درصدی و البته شیب کمتری در تابستان امسال  به 4.7 درصد رسیده است.

رشد اشتغال ناقص بر اساس این آمارها البته نمی‌تواند حامل پیام مثبتی برای اقتصاد باشد چرا که زمانی که بازار کار وضعیت خوبی ندارد تقاضا برای نیروی کار کاهش و در نتیجه میزان اشتغال کامل هم کاهش پیدا می‌کند. کارفرمایان بنگاه‌های اقتصادی زمانی که اوضاع دخل و خرجشان خوب نباشد تمایل کمتری برای استخدام تمام‌وقت نیروی کاردارند؛ در نتیجه با افزایش استخدام پاره‌وقت، سهم اشتغال ناقص هم در بازار کار افزایش پیدا می‌کند.

زمانی که بازار کار رونق داشته باشد  تقاضا برای نیروی کار هم افزایش یافته و در نتیجه میزان اشتغال افزایش پیدا می‌کند؛ کارفرمایان برای حفظ نیروی کارشان تمایل بیشتری برای استخدام تمام وقت آنها داشته و در نتیجه با کاهش استخدام پاره‌وقت، سهم اشتغال ناقص هم کاهش پیدا می‌کند.

 افراد دارای اشتغال ناقص زمانی؛ تمام شاغلانی هستند که در هفته مرجع، حاضر در سرکار یا غایب موقت از محل کار بوده و به دلایل اقتصادی نظیر رکود، پیدا نکردن کار با ساعت کار بیشتر، قرار داشتن در فصل غیر کاری و ... کمتر از 44 ساعت کار کرده اما خواهان و آماده برای انجام کار اضافی در آن هفته مرجع بوده‌اند. مقدار اشتغال ناقص نیز مجموع ساعت کار اضافی (تا سقف 44 ساعت) است که افراد دارای اشتغال ناقص تمایل به انجام آن دارند.