بزرگنمايي:
راه ترقی- صراحت اداره کل میراث فرهنگی
استان همدان در لزوم توقف فعالیت معدن در حریم غار «سراب» و ساخت هتل در
عرصه‌ی غار «علیصدر» آن‌قدر زیاد بوده که درطول 10 ماه گذشته نه تنها
فعالیت هیچ کدام از این دو کارگاه عمرانی و صنعتی متوقف نشده، بلکه هتل
قرار گرفته در چند قدمی باید متوقف شود اما برای نهایی شدن توقف ساخت هتل
در دست ساخت در چند قدمی غار علیصدر نه تنها ارتفاع کم نکرده، بلکه دو طبقه
هم بالاتر از مجوز اولیه‌ای که برای ساخت گرفته بود، هتل‌اش را ارتفاع
داده است.
می‌گویند دو غار «سراب» و
«علیصدر» در استان همدان از برجسته‌ترین و کم‌نظیرترین غارهای آبی کشور و
چه بسا خاورمیانه است که البته هر دو در فهرست آثار طبیعی ایران به ثبت
رسیده‌اند، اما به واسطه‌ی تجاوزهایی که با ساخت هتل در عرصه‌ی غار علیصدر و
فعالیت معدن سنگ در حریم غار سراب در حال رخ دادن است، نه تنها محیط زیست و
سفره‌های آب زیرزمینی این منطقه به مرور درحال آسیب دیدن است، بلکه عرصه و
حریم این دو اثر به خصوص غار «علیصدر» را که در فهرست موقت میراث طبیعی
یونسکو نیز قرار گرفته، با خطر خروج از این فهرست مواجه کرده است.
به نظر می‌رسد این اتفاق
آن‌قدر از دید مسئولان شهری عادی است که حتی تا کنون چند اجلاس بین‌المللی
گردشگری را در شهر به راه انداخته‌اند و بعد از برگزاری «اجلاس گردشگری
2018» در شهر باباطاهر، حالا نوبت به برگزاری «چهلمین نشست عمومی اعضای
وابسته سازمان جهانی جهانگردی» در همدان است، اجلاسی که میزبان آن متولیان
غار علیصدر است و قطعا بازدید از این غار شگفت‌انگیز در برنامه‌ی بازدیدهای
گروه شرکت کننده قرار می‌گیرد، اما با کدام رو مسئولان شهری و میراثی قصد
بردن گروه بین‌المللی گردشگری به سمت این محوطه‌ی طبیعی را دارند، خدا
می‌داند...
آن‌هم در شرایطی که به نظر می‌رسد زور بخشداری کبودرآهنگ بیشتر از سازمان عریض و طویل «میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» است!
زور بخشداری قوی‌تر از سازمان میراث فرهنگی است!
حسین زندی، فعال میراث فرهنگی همدان می‌گوید: هتل در دست ساخت در حدود 30 – 40 متری غار علیصدر است،
یعنی هر کس بخواهد از غار دیدن کند، باید از کنار هتل بگذرد تا به غار
برسد، هتل را در واقع در ورودی غار علیصدر ساخته‌اند.
او با اشاره به تشکیل یک پرونده
قضائی از سوی میراث فرهنگی برای این عملیات عمرانی در عرصه غار علیصدر در
چند سال گذشته، ادامه می‌دهد: اوایل دهه‌ی 90 درخواست ساخت هتل برای نخستین
بار مطرح شد، اما از حدود سال 1394 این درخواست وارد روند قضایی شدند و
میراث‌فرهنگی جلوی کار را گرفت.
وی اضافه می‌کند: با پیگیری‌های
میراث فرهنگی حدود سه سال گذشته این طرح را متوقف کردند، اما با اعتراض‌های
مالک، باردیگر ساخت و ساز هتل آغاز شد، قبلا ارتفاع پایین تر بود، اما
امروز حتی دو طبقه بالاتر ازارتفاع مصوب شده‌ی هتل کار ساخت آن ادامه دارد.
زندی با تاکید بر مخالفت
میراث‌فرهنگی در اجرایی شدن این پروژه، می‌گوید: مجوز در روستا باید توسط
بخشدار صادر شود که ظاهرا بخشدار نیز در این کار با مالک هتل همراه است چون
انجام عملیات‌های عمرانی در روستاها باید با مجوز بخشداری و فرمانداری
هماهنگ شوند، اما ظاهرا سازمان میراث‌فرهنگی نتوانسته جلوی کار را بگیرد.
سکوت سؤال‌برانگیز نماینده مردم همدان در تجاوز به عرصه علیصدر
او در ادامه همچنین به پیگیری‌ها
و صحبت‌های محمدعلی پورمختار، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی اشاره
می‌کند و می‌افزاید: مساله اصلی این است که نماینده منطقه آقای پورمختار
نیز به طور مدام از بحث گردشگری و منافع غاز حرف می‌زند، اما وقتی صحبت از
چنین تخریب‌هایی می‌شود، او نیز سکوت می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: این
سکوت سوال برانگیز است که چطور وقتی کنار یک اثر ملی و کم‌نظیر چنین تعرضی
اتفاق می‌افتد نماینده مردم در خانه ملت سکوت می‌کند اما وقتی منافع مالی
پیش می‌آید، آن‌ها وارد چانه‌زنی، چالش و مطالبه می‌شوند. این یک مساله
سوال برانگیز است که فعالان مدنی این قضیه را پیگیری می‌کند، «چرا
نمایندگان مجلس یه خصوص نماینده بهار، کبودراهنگ و لالجین در مقابل این بحث
سکوت کرده‌اند!»
احتمال تخلیه کامل آب غار سراب وجود دارد
این فعال میراث فرهنگی با اشاره
به عملیات صنعتی در دست انجام در عرصه غار سراب در همین منطقه از همدان نیز
اشاره می‌کند و می‌گوید: غار سراب یکی از بی نظیرترین غارهای منطقه است،
هر چند ساختار آن با علیصدر قدری تفاوت دارد، ورودی آن مانند علیصدر افقی
نیست، بلکه عمودی است و حتما غارنوردان باید وارد آن شوند.
زندی با اشاره به بهم خوردن
ساختار غار سراب در اثر زلزله سال 1336 در این منطقه، ادامه می‌دهد: با
بروز این حادثه طبیعی، مسیر خروجی‌های آب از این غار تغییر کرده و سطح آب
مقداری فروکش کرده است، اما مهمترین مساله‌ای که اکنون لان با آن مواجه
هستیم، معادن اطراف غار است که در حریم این محوطه‌ی طبیعی قرار دارند.
او با اشاره به قرار
گرفتن معدن در حال فعالیت در فاصله‌ی 60 متری دهانه‌ی غار سراب، می‌گوید:
نگرانی‌ها در مورد غار سراب به این دلیل است که این معدن باعث می‌شود،
همه‌ی آب غار تخلیه شود و آسیب وحشتناکی به غار وارد شود.
به گفته‌ی وی، با آغاز فعالیت یک
معدن درنزدیکی غارها، لرزش‌ها و تحرکات زمینی، مسلما ممکن است سفره‌های آب
زیرزمینی و دریچه‌های خروجی را تغییر داده و باعث تخلیه‌ی آب شود که با
انجام این کار نیز به لحاظ اکوسیستم یک سرمایه طبیعی را از دست می‌دهیم.
تعیین عرصه و حریم سراب و علیصدر هنوز در دستور کارند!
او با بیان این که تعیین عرصه و
حریم دو غار «سراب» و «علیصدر» از دوره‌ی حضور زهرا احمدی‌پور در سمت ریاست
سازمان میراث فرهنگی آغاز شد، می‌گوید: غار علیصدر یکی از محتمل‌ترین
گزینه‌های ثبت جهانی بود، همه آن را می‌شناسند، اما همین دست‌کاری‌ها و
کارهایی مانند هتل‌سازی مسلما جلوی ثبت جهانی این محوطه را می‌گیرد.
وی با اشاره به صحبت
مدیر عامل غار علیصدر مبنی بر تمایل‌شان برای خرید هتل در دست ساخت وپایین
اوردن ارتفاع آن و حتی حذف کامل هتل، اظهار می‌کند: امروز غار علیصدر یک
برند است که حتی میزبانی «چهلمین نشست عمومی اعضای وابسته سازمان جهانی
جهانگردی» را نیز بر عهده گرفته است، بنابراین وقتی چنین ظرفیتی وجود دارد
باید به ان به عنوان یک سرمایه نگاه کرد.
او بیان می‌کند:
وقتی مسئولان نگاه بلند مدت داشته باشند هیچ وقت با ساختِ یک هتل و
معدنکاوی در اطراف چنین آثاری موافقت نمی‌کنند، چون برای آن‌ها سرمایه‌ی
ماندگار اهمیت بیشتری دارد، در حالی که به نظر می‌رسد در حال ازبین بردم
ظرفیت‌ها هستند.
زندی با بیان این‌که قطعا
اتفاقات در حال رخ دادن در حاشیه این دو غار تاثیر زیادی روی نگاه جهانی به
میراث‌فرهنگی، طبیعت و عملکرد ما خواهد داشت، ادامه می‌دهد: قطعا بخشی از
شرکت کننده‌گان در این همایش بین‌المللی از غار علیصدر دیدن می‌کنند، اما
مشخص نیست قرار است به نگاه‌ها و سوالات آن‌ها برای این تعرض به حریم غاز
طبیعی علیصدر چه جوابی داده شود؟
«چهلمین نشست عمومی اعضای وابسته
سازمان جهانی جهانگردی» از 21 تا 25 آبان‌ماه در استان همدان به میزبانی
مجموعه گردشگری غار علیصدر به عنوان عضو وابسته سازمان جهانی جهانگردی
برگزار می‌شود که علاوه بر دبیر کل سازمان جهانی جهانگردی و هیات اجرایی
دبیرخانه اعضای وابسته، نمایندگانی از کشورهای اسپانیا، آلمان، افریقای
جنوبی، ترکیه، نیجریه، آرژانتین، ایتالیا، فنلاند، مالزی، آمریکا، پرتغال،
اندونزی، هند، پرو، یونان، تایلند، کره جنوبی، ژاپن، کلمبیا، پاکستان،
کرواسی، ازبکستان، امارات، جمهوری آذربایجان، اردن و بلغارستان در آن حاضر
می‌شوند