بزرگنمايي:

راه ترقی- در ماه های گذشته افزایش نرخ ارز، تولیدکنندگان سرب و روی را به افزایش صادرات این محصولات به جای تامین داخلی ترغیب کرد، این رویه سبب بروز مشکلاتی برای تامین مواد اولیه واحدهای داخلی و صنایع پایین دستی شد تا اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت تصمیم گرفت با مصوبه ای از خروج بی حساب و کتاب این محصولات به خارج جلوگیری کرده و تولیدکنندگان را در وهله نخست به تامین نیاز داخلی ها ترغیب کند.
با این حال «حسین حسینقلی» رئیس هیات مدیره انجمن صادرکنندگان سرب و روی در گفت و گویی، از توقف صادرات سرب و روی در چهار ماه گذشته خبر داد و علت آن ‌را تصمیم دولت مبنی بر تامین بازار داخل اعلام کرد در حالی‌که به گفته وی، مصرف داخل این محصول در حدود 20 درصد از کل تولید سرب و روی کشور است.
در این پیوند، «بهرام شکوری» رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گفت: در آخرین جلسه ای که با «جعفر سرقینی» معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنعت داشتیم، اعلام کردیم که صنعت سرب و روی با 20 درصد مصرف داخلی، قابلیت خوبی برای صادرات دارد و به همین دلیل ضرورتی ندارد که آن را در بورس وارد کرده و برای صادرات آن مانع تراشی کنیم.
وی افزود: این صنعت متفاوت از سایر صنایع است و خریداران خرد و کوچکی در آن فعالیت دارند که از توان مالی بالایی برای خرید در بورس برخوردار نیستند.
شکوری تاکید کرد: امروز فقط مصرف کنندگان واقعی محصولات به عنوان صنایع پایین دستی می توانند در بورس وارد شوند و این مساله کار را برای فعالان سرب و روی سخت می کند.
وی بیان داشت: به معاون معدنی وزیر صنعت اعلام کردیم که انجمن سرب و روی قادر است قیمت عادلانه ای که از قیمت های جهانی تبعیت می کند را برای این محصولات اعلام کند، به طوری که از این طریق نیاز صنایع پایین دستی نیز تامین شود.
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران اظهار داشت: عمده خاکی که برای فرآوری سرب و روی استفاده می شود از معدن «انگوران» و با نرخ ارز 4200 تومانی تهیه می شود و دولت بر این نرخ تاکید دارد تا محصول نهایی با قیمت ارزان تر به دست مصرف کنندگان برسد؛ اما اینگونه نیست.
وی اظهار داشت: در عمل، کنترل و رصد اینکه محصول نهایی سرب و روی که در صنایع مختلف کاربرد دارد به قیمت دولتی یا آزاد به دست مصرف کنندگان می رسد سخت بوده و چنین نرخ ارزی فساد زاست؛ بر این اساس به دولت پیشنهاد کردیم تا خاک معدن انگوران را با ارز آزاد بفروشد.
شکوری تاکید کرد: وقتی نرخ ارز آزاد باشد، آنگاه فقط مصرف کنندگان حقیقی برای خرید اقدام می کنند و مکانیزم عرضه و تقاضا عمل خواهد کرد و به تدریج قیمت ها کاهش خواهد یافت.
وی در عین حال «ارائه آمار اشتباه به دولتی ها» در زمینه سرب و روی را در اخذ این تصمیم ها بی تاثیر ندانست و یادآور شد: متاسفانه آمار خوبی در زمینه معدن و ظرفیت ها وجود ندارد و آخرین آمارهای مرکز آمار ایران نیز مربوط به 2 سال پیش است.
 معدن انگوران در نوع خود از بزرگ ترین معادن خاورمیانه و از پرعیارترین کانسارهای روی و سرب جهان به شمار می آید.
ظرفیت تولید این معدن، سالیانه 700 هزار تن اکسید سرب و روی و مخلوط سولفوره سرب و روی است که این میزان تولید برای کارخانه های تولید شمش سرب و روی به کار گرفته می شود.
اکنون 78 کارخانه سرب و روی خریدار مواد معدنی انگوران هستند و استخراج از معدن سرب و روی این معدن به 2 صورت روباز و زیرزمینی انجام می گیرد.

** صادرات به شرط عرضه در بورس
با وجود ادعای صادرکنندگان سرب و روی مبنی بر توقف صادرات این محصولات در ماه های گذشته، اما مسئولان وزارت صنعت اعلام کردند که اکنون هیچ مشکلی بر سر راه صادرات این محصولات به شرط عرضه در بورس وجود ندارد.
در این پیوند، مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: هیچ توقفی در صادرات سرب و روی در کشور نداشته ایم، بلکه به دستور وزیر صنعت و مصوبه ستاد تنظیم بازار، صلاح کار را در آن دیدیم که این محصولات در بورس عرضه شود.
«سیف اله امیری» افزود: مطابق این دستورالعمل، تولیدکنندگان سرب و روی به ازای هر یک تن عرضه محصولات در بورس، تا چهار برابر آن اجازه صادرات می یابند.
وی توضیح داد: این تصمیم با هدف حمایت از تولید داخل و تامین نیاز واحدهای داخلی اخذ شده است، زیرا تا پیش از این تولیدکنندگان با طمع صادرات و تحصیل ارز و کسب درآمد بیشتر، به راحتی به صادرات به عراق، افغانستان و سایر کشورها اقدام می کردند و واحدهای داخلی و صنایع پایین دستی برای تامین این مواد با مشکل مواجه شده بودند.
امیری با بیان اینکه این رویه همچنان ادامه خواهد یافت، تاکید کرد: در غیر این صورت داخلی ها مجبورند با قیمت های بالاتر این مواد را از خارج کشور وارد کنند.
 مطابق آمارهای منتشر شده وزارت صنعت، معدن و تجارت در هفت ماهه امسال روی با کاهش 24 درصدی و سرب با افت 37 درصدی صادرات در مقایسه با هفت ماهه پارسال مواجه شده است.

** عملکرد پنج ساله صادرات سرب
بررسی میزان صادرات سرب در دوره پنج ساله 96- 1392 نشان می دهد مجموع ارزش حاصل از عملکرد این بخش 745 میلیون دلار بوده و بیشترین حجم صادرات در سال گذشته با 214 میلیون دلار و کمترین آن در سال 92 به میزان 104 میلیون دلار رقم خورد.

** صدور بیش از یک میلیارد دلار شمش روی
بررسی عملکرد صادرات شمش روی بر پایه جداول آماری گمرک جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد سال های 96- 1392 در مجموع یک میلیارد و 73 میلیون دلار صادرات این بخش ثبت شد و بیشترین سهم و رشد صادرات مربوط به سال 96 با رقم 360 میلیون دلار بود که نسبت به عملکرد سال 95 رشد 59 درصدی را نشان می دهد.