بزرگنمايي:

راه ترقی- هشت شهر ایران طی هفته گذشته (18 تا 23 خرداد) میزبان سومین دوره هفته فیلم اروپا در ایران بودند؛ هفته‌ای که برای نمایش فیلم‌های منتخب اروپایی در بسیاری کشورها توسط دفاتر اتحادیه اروپا برگزار می‌شود و در ایران مؤسسات ملی فرهنگی اروپا (EU National Institute for Culture) به اختصار یونیک/EUNIC مسئولیت برگزاری آن را برعهده داشت.

برگزاری این هفته سینمایی زمینه را برای گفت‌وگویی با الکساندر ریگر (Alexander Rieger) رئیس انجمن فرهنگی سفارت اتریش و نفر دوم سفارت این کشور، همچنین رئیس یونیک ایران فراهم کرد، گفت وگویی که با موضوع هفته فیلم آغاز شد و به اقدامات انجمن فرهنگی سفارت اتریش و یونیک ایران برای تقویت روابط فرهنگی ایران با اروپا و اتریش خاتمه یافت. این دیپلمات اتریشی از سال 2016 به ایران آمده است، اما پیش از آن مسئول بخش خاورمیانه در وزارت‌خارجه اتریش بوده و به طور کلی با فضای خاورمیانه آشناست.

وی در این گفت وگو که در کتابخانه انجمن فرهنگی اتریش و در مجاورت لذت‌بخش هفت هزار عنوان کتاب آلمانی انجام شد، فرهنگ را مرکز ارتباطات و درک متقابل دانست و از عزم جدی کشورهای اروپایی بر تعمیق روابط فرهنگ ی میان ایران و اروپا گفت و تاکید کرد: به دنبال درک بهتر از یکدیگر، سو تفاهم‌ها کمتر شده و با کاهش سو تفاهم‌ها احتمال درگیری و اختلاف‌ها نیز رو به کاهش می‌گذارد.

می‌خواهیم ایران و اروپا را در زمینه‌های فرهنگی به یکدیگر نزدیک کنیم

رئیس یونیک ایران در پاسخ به این سوال که با توجه به سرنوشت توافق هسته‌ای (برجام)، آیا برای اجرای پروژه‌های خود از لحاظ مالی یا سیاسی تحت فشار بوده‌اید یا خیر گفت: کشورهای اروپایی هر سال سطح منابع مالی، انگیزه و تعهد خود را نسبت به سال قبل افزایش داده‌اند و هر سال تعداد طرح‌های اجرایی بیشتر شده است.

نیت ما کاملاً مشخص است و می‌خواهیم همچنان اروپا و ایران را در زمینه فرهنگی به یکدیگر نزدیک تر کنیم. ما با شرکای ایرانی آشکارا و شفاف کار می‌کنیم و معتقدیم این نه فقط برای ایرانی‌ها یا اروپایی‌ها؛ بلکه برای هر دو طرف سودمند است.

وی افزود: هر اروپایی که به ایران سفر می‌کند برداشت‌هایی بر اساس واقعیت از ایران پیدا می‌کند. این برداشت‌ها بسیار مهم هستند، زیرا افراد این برداشت را در میهن خود به اشتراک می‌گذارند و به این طریق امکان شکل‌گیری تصویر متعادل‌تری از ایران در اروپا وجود دارد. این تأثیر بر هنرمندان و نویسندگان قوی‌تر است.

ریگر تصریح کرد: من به عنوان رئیس یونیک ایران، می‌توانم به شما اطمینان دهم فعالانه می‌خواهیم تبادل بین ایران و اروپا را تعمیق بخشیم. اروپا متشکل از کشورهایی متنوع از لحاظ فرهنگ و زبان است و می‌خواهیم این تنوع فرهنگی اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی غیرعضو در اتحادیه را به مردم ایران نشان دهیم و با ایران تبادل فرهنگی داشته باشیم.

ریگر در مورد فعالیت‌های فرهنگی در انجمن فرهنگی سفارت اتریش با اشاره به تاریخ روابط بین دو کشور گفت: نخستین روابط مستند ایران و اتریش به بیش از ٧٠٠ سال قبل برمی گردد. اتریش همیشه به فرهنگ غنی و هزاران ساله ایران علاقه داشته است. در قرن‌های بعد، دانشمندان، پزشکان و محققان به ایران آمدند و به این طریق کمک شایانی به درک بهتر ما از فرهنگ یکدیگر کردند، آنها سهم بسزایی در روابط بسیار خوب بین دو کشور ایفا کردند.

وی افزود: این دو کشور 160 سال پیش به اولین توافق دست یافتند و انجمن فرهنگی سفارت اتریش در تهران بیش از 60 سال بدون وقفه در ایران فعال بوده و فعالیت‌های خود را در این دوره هرگز محدود نکرده است.

تدریس زبان آلمانی مهم‌ترین فعالیت انجمن فرهنگی اتریش

رئیس انجمن فرهنگی سفارت اتریش در تهران با اشاره به تدریس زبان آلمانی به عنوان مهم‌ترین فعالیت این انجمن گفت: ما سالانه به بیش از سه هزار و 500 زبان آموز در دوره‌های زبان در سطوح مختلف، از مبتدی تا پیشرفته داریم. انجمن فرهنگی از سال 2018 دوره‌های زبان فشرده‌ای به نام Sprint (اسپرینت) برگزار می‌کند که برای بازرگانان یا افرادی ترتیب داده شده که محدودیت زمانی داشته و باید در اسرع وقت سطوح ابتدایی زبان یعنی A1 و A2 را فرا گیرند. هر کدام از این دوره‌ها را می‌توان طی 3 هفته گذراند و پس از پشت سر گذاشتن آزمون دوره را با اخذ گواهی معتبر بین المللی ÖSD به پایان رساند.

وی ادامه داد: دومین حوزه مهم فعالیت ما در این مرکز، پشتیبانی از فعالیت‌ها در زمینه موسیقی است که به توسعه همکاری‌های دو کشور در زمینه موسیقی در سطوح مختلف منجر می‌شود. یکی از این برنامه‌ها حمایت از ارکستر سمفونی ایران اتریش، آیسو (AISO) در 10 سال گذشته بوده است. سال گذشته به مناسبت دهمین سالگرد این ارکستر کنسرت با شکوهی به رهبری پیتر زومرر / ‏PETER SOMMERER اتریشی در تالار وحدت برگزار شد. ما یک گروه کر و یک گروه کر کودکان هم در راستای پشتیبانی از موسیقی‌دانان جوان داریم. همچنین کارگاه‌های آموزشی نیز برگزار می‌شود و نوازندگانی از اتریش برای تبادل نظر با نوازندگان ایرانی به ایران دعوت می‌شوند. یادگیری از یکدیگر و الهام گرفتن موسیقی‌دانان از سنت‌های دیگر بسیار ارزشمند است و می‌تواند الهام بخش موسیقی جدید نیز باشد.

پیتر زومرر در تاریخ 19 ژوئیه 2019 (29 خرداد) برای برگزاری کنسرت دیگری با آیسو در تالار وحدت به ایران خواهد آمد. وی در سفر به ایران در کنار برگزاری کنسرت، کارگاه‌های آموزشی نیز برگزار و با ارکستر سمفونی ایران و اتریش نیز تمرین می‌کند.

ریگر در مورد ترجمه آثار ادبی اتریشی به زبان فارسی نیز توضیح داد: بسیار خوشوقتیم که آقای علی اصغر حداد، یکی از شناخته‌شده ترین مترجمان ادبیات زبان آلمانی در ایران به عنوان مدرس در این انجمن فعالیت می‌کند. ایشان علاوه بر آموزش زبان به طور منظم برای زبان آموزان برجسته کارگاه‌های آموزشی ترجمه برگزار می‌کند و به همراه آنها کتاب‌ها و متونی را به فارسی ترجمه می‌کند، زیرا ترجمه ادبیات گام مهمی برای معرفی فرهنگ و رسیدن به درک متقابل است. ما آثار اتریشی را ترجمه و برنامه‌های کتابخوانی با همراهی نویسندگان را در دانشگاه‌های مختلف و محافل ادبی ایران برگزار می‌کنیم. این تبادل درک بهتری از یکدیگر را میسر می‌کند. ما اصولاً متوجه شده‌ایم که هنرمندان اتریشی علاقه زیادی به ایران دارند و در نتیجه در اتریش یک تصویر متعادل و مثبت از ایران و مردم ایران منعکس می‌کنند.

ما پروژه دیگری نیز با عنوان «سه کشور - یک زبان» بر اساس زبان مشترک بین آلمان، اتریش و سوئیس داریم و هر سال به مناسبت نمایشگاه کتاب تهران از یک یا دو نویسنده از هریک از این کشورها برای شرکت در نمایشگاه کتاب تهران دعوت می‌کنیم. آنها در نشست‌هایی در شهرهای دیگر؛ از جمله اصفهان و شیراز نیز شرکت می‌کنند و به کتابخوانی می‌پردازند. این یک برنامه مشترک است که نه تنها به معرفی بهتر فرهنگ اتریش می‌پردازد، بلکه به طور کلی ادبیات زبان آلمانی را نیز بیشتر در ایران معرفی می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: امسال برای سومین بار در نمایشگاه کتاب تهران شرکت کردیم، در سال جاری موضوع غرفه انجمن فرهنگی اتریش «ادبیات کودک و نوجوان» بود و قصد داریم در آینده نیز در این نمایشگاه مهم شرکت کنیم.

ریگر در مورد آموزش زبان فارسی در اتریش به طور اجمالی توضیح داد و برای انجام فعالیت‌های بیشتر در این زمینه در آینده اظهار امیدواری کرد.

وی عنوان کرد: چند سال پیش، آکادمی علوم اتریش، مؤسسه مطالعات ایران را تأسیس کرد که در مورد فرهنگ و مذهب، باستان شناسی و سایر جنبه‌های ایران متمرکز شده و یکی از مهم‌ترین نهادهای اروپا در این زمینه محسوب می‌شود.

25 سال گفت وگوی ادیان

رئیس انجمن فرهنگی اتریش در ایران در مورد گفت وگوی ادیان بین اتریش و ایران که به طور متناوب در تهران و وین صورت می‌گیرد، اظهار داشت: این گفت وگو ها از 25 سال پیش آغاز شده و در سال جاری بیست و پنجمین سالگرد آن مصادف با دور هشتم گفت وگو در وین برگزار می‌شود.

گفت وگوی ادیان به درک متقابل بهتر و محترمانه کمک می‌کند و به این وسیله می‌توان شباهت‌ها را کشف و درک کرد. معمولاً مدت زمان گفت وگوها یک هفته بوده و محققان اتریشی و ایرانی در آن شرکت می‌کنند. دو سال پیش، موضوع «نقش طبیعت در دین» مورد بحث قرار گرفت. به طور میانگین گفت وگوها هر دو یا سه سال یک‌بار انجام می‌شود. در کنار مذاکرات علمی، بازدید از شهرهای تاریخی و مذهبی مهم نیز در برنامه‌ها هست که به درک بهتر منجر می‌شود.

ریگر در مورد فعالیت‌های یونیک در ایران توضیح داد: وقتی در سال 2016 به ایران آمدم، رویدادهای فرهنگی مشترک اروپایی بسیار نادر بود. از آن زمان به عنوان رئیس EUNIC (مؤسسات ملی فرهنگی اروپا) در ایران، تلاش کرده‌ام تا روابط فرهنگی ایران و اروپا را تقویت کرده و گسترش دهم. هفته فیلم اروپا یکی از مهم‌ترین پروژه‌های مرتبط ماست. پس از امضای برجام از سال 2015 شمار زیادی هیأت‌های اقتصادی و سیاسی از اروپا به ایران آمده‌اند. بنابر این به نظر می‌رسید برای نزدیک‌تر کردن ایرانی ایرانی‌ها و اروپایی‌ها به یکدیگر، گسترش همکاری فرهنگی و علمی از اهمیت برخوردار است. فرهنگ، مرکز ارتباطات و درک متقابل است.

این دیپلمات اتریشی گفت: برگزاری هفته فیلم اروپایی تنها برنامه یونیک نیست؛ هرچند این مهم‌ترین پروژه در سال جاری در ایران است. پروژه‌های دیگری همچون برنامه» هنرمند مقیم» نیز انجام می‌شود. در این پروژه، 12 هنرمند شرکت کننده از کشورهای اروپایی به مدت یک ماه به ایران دعوت شدند و 12 هنرمند ایرانی نیز همزمان به پایتخت‌های این کشورهای اروپایی دعوت شدند تا بتوانند نمایشگاه‌ها و کارگاه‌های آموزشی را اجرا کنند و در زمینه کاری خود پروژه‌های هنری را دنبال کنند.

وی افزود: بنابراین یونیک به سمت هنر، آموزش، گردشگری و میراث فرهنگی روی آورد و تصمیم گرفته شد در این زمینه‌ها فعالیت داشته باشد. به دنبال درک بهتر از یکدیگر، سو تفاهم‌ها کمتر شده و با کاهش سو تفاهم‌ها احتمال درگیری و اختلاف‌ها نیز رو به کاهش می‌گذارد. پروژه دیگری که به آن پرداخته شد در حوزه حفاظت از میراث فرهنگی است. ایران یکی از غنی‌ترین کشورها در زمینه اماکن تاریخی و میراث فرهنگی است. بنابراین در این پروژه می‌خواهیم تجربه و دانش اروپا در زمینه مدیریت میراث فرهنگی را ارائه دهیم. این فعالیت‌ها برای 5 سال آینده برنامه ریزی شده‌اند تا ایران بتواند میراث فرهنگی خود را بهتر حفظ نماید و مبادلات نزدیک‌تری بین متخصصان ایرانی و اروپایی صورت پذیرد.

ایران؛ کشوری با غنای فرهنگی باورنکردنی

وی در مورد تجربه زندگی در ایران گفت: با اینکه در سال 2016 برای اولین بار به ایران آمدم، سال‌های پیش از آن در وزارت امورخارجه اتریش در بخش مربوط به خاورمیانه فعال بودم، همچنین دیدار رئیس جمهوری اتریش از ایران را در سال 2015 (شهریور 94) را آماده سازی کردم. به همین دلیل درک خوبی از ایران داشتم.

«لذا می‌دانستم روابط فرهنگی ما از اهمیت ویژه ای برخوردار است و زمانی که به ایران آمدم، هدفم تقویت و ایجاد تنوع در روابط فرهنگی با ایران بود. ایران غنای فرهنگی باور نکردنی دارد که می‌تواند فرصت‌های اقتصادی زیاد و زمینه اشتغالزایی فراوانی را فراهم کند. اتریش نیز فرهنگ و سنت غنی دارد و ما می‌توانیم در این زمینه با یکدیگر همکاری کنیم و از یکدیگر یاد بگیریم. فرهنگ و گردشگری ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند و کشوری که فرهنگ والایی داشته باشد، در گردشگری خودکفا خواهد بود. ما سعی خواهیم کرد در این مسیر از ایران حمایت کنیم. در همین زمینه یک سمپوزیوم گردشگری با محوریت طبیعت‌گردی را برای پاییز سال جاری برنامه‌ریزی می‌کنیم.