بزرگنمايي:

راه نو- دي ولت (آلمان) در گزارشي به قلم "گرهارد دگمن" نوشت: بوئينگ با ايران قراردادي براي تحويل ٨٠ هواپيما امضا کرده است. بدين ترتيب اين شرکت، رئيس جمهور آينده را بر سر دو راهي قرار مي دهد: تجارت و ايجاد فرصت هاي شغلي يا ايدئولوژي و سياست؟

قرارداد ايران با بوئينگ، ترامپ را در تنگنا قرار مي دهد
بوئينگ با ايران قراردادي براي تحويل ٨٠ فروند هواپيما امضا کرده است. بدين ترتيب اين شرکت رئيس جمهور آينده را بر سر دو راهي قرار مي دهد: تجارت و ايجاد فرصت هاي شغلي يا ايدئولوژي و سياست؟
بوئينگ، دونالد ترامپ، رئيس جمهور آينده آمريکا را با استدلال خود وي در مخمصه قرار داده است زيرا اين بزرگ ترين شرکت هوا و فضا در آمريکا پس از کارشکني هاي چند ماهه اخير هم اکنون در نهايت بر سر تحويل ٨٠ فروند هواپيما به ايران قراردادي را امضا کرده است.
از يک طرف، اين موضوع با نگراني و مخالفت هاي ترامپ جمهوري خواه در برابر تجارت با ايران در تناقض است، اما بوئينگ تلاش مي کند تا آن را با يکي از مهم ترين استدلال هاي خود جبران و توجيه کند. بوئينگ در بيانيه اي اعلام کرد اين قرارداد با ارزش ١٦,٦ ميليارد دلار، نزديک به ١٠٠ هزار شغل در آمريکا ايجاد خواهد کرد.
اين شرکت هواپيماسازي در نتيجه به يکي از شعارهاي ترامپ اشاره مي کند، مبني بر اين که مي خواهد با تمام توان فرصت هاي شغلي داخلي را تضمين کرده و شرکت هايي که فرصت هاي شغلي خود را به خارج از کشور مي برند، مجازات کند. بوئينگ اکنون رئيس جمهور جديد آمريکا را مجبور کرده است تا قاطعانه تصميم بگيرد کدام موضوع مهم تر است: فرصت هاي شغلي يا بيانيه هاي مکرر خود طي مبارزات انتخاباتي مبني بر عقب نشستن از توافق هسته اي با ايران که به نوبه خود با کاهش قابل توجهي از تحريم هاي اقتصادي همراه بوده است.

مناقشه بر سر هواپيماي رياست جمهوري شدت مي يابد
امضاي موافقتنامه بوئينگ - ايران، ضربه ديگري بر رابطه ناموزون و داراي تنش اخير بين اين شرکت و رئيس جمهور جديد مي باشد. او به تازگي از طريق توييتر شرکت بوئينگ را به علت هزينه دو جمبو جت جديد رياست جمهوري که بيش از چهار ميليارد دلار هزينه در بر خواهد داشت، مورد انتقادات شديد قرار داد. او خواستار آن شد که طرح ساخت هواپيماهاي رياست جمهوري لغو شوند.
در حال حاضر بوئينگ داراي بزرگ ترين قرارداد در مورد صادرات آمريکا به ايران از ٣٦ سال پيش تاکنون مي باشد. اين گروه صنعتي استدلال مي کند سفارش ٥٠ هواپيما از نوع ٧٣٧ مکس ٨ و ٣٠ جت بزرگ از نوع ٧٧٧ به طور مستقيم ده ها هزار فرصت شغلي ايجاد خواهد کرد. همچنين در شرکت هاي تأمين کننده مواد مورد نياز بوئينگ نيز تا حدود ١,٥ ميليون شغل در آمريکا به وجود خواهد آمد. اولين هواپيما در سال ٢٠١٨ تحويل داده خواهد شد. گفته مي شود اجراي اين قرارداد براي مدت ده سال طول خواهد کشيد.
بوئينگ اشاره مي کند که در ماه ژوئن با خطوط هوايي ايران اير تفاهم نامه اي را براي تحويل اين هواپيماها امضا کرده بود. اين توافق با شرايط موافقتنامه ماه سپتامبر با وزارت خزانه داري آمريکا منطبق مي باشد. همچنين دفتر به اصطلاح کنترل دارايي هاي خارجي که مسئول نظارت بر انتشار فناوري هاي آمريکايي به مشتريان خارجي مي باشد، در اين روند حضور و مشارکت داشته است.

حتي شرکت ايرباس نيز مي خواهد به ايران هواپيما بفروشد
در ماه سپتامبر، ايرباس چراغ سبز براي تحويل هواپيما به ايران را دريافت کرد. قرارداد ايرباس شامل ١١٢ هواپيما و از جمله دوازده ايرباس A٣٨٠ غول پيکر مي باشد. با اين حال، اين پرسش مطرح است که آيا سفارش ها در همين تعداد باقي خواهند ماند، و آيا ايران خواستار ايرباس A٣٨٠ خواهد بود.
کارشناسان اين صنعت اشاره مي کنند که در ابتداي قرارداد تازه امضا شده بوئينگ نيز از ١٠٠ هواپيما سخن گفته مي شد و در حال حاضر بر سر ٨٠ هواپيما به توافق رسيده اند. هنوز هيچ نشانه اي وجود ندارد که آيا ايران اير اقدام به خريد يا اجاره اين هواپيماها خواهد کرد. ايرباس، شرکت اروپايي توليد کننده هواپيما نيز نياز به تصويب مقامات آمريکا دارد، زيرا بيش از ده درصد از فن آوري به کار رفته در اين هواپيماها آمريکايي هستند.
روند کنوني تحويل هواپيماهاي جديد، گام ديگري در مسير عادي سازي روابط صنعت هوانوردي با ايران است. حتي قبل از کاهش تحريم هاي اقتصادي در بهار سال ٢٠١٦، تجارت قطعات يدکي و تعمير و نگهداري موتورها احيا شده بود. بنا بر اين، به عنوان مثال در آلمان شرکت آئرو انجينز ام تي يو (MTU Aero Engines) موتورهاي هواپيماهاي ايراني را تعمير و سرويس مي کند.
براي صنعت حمل و نقل هوايي، ايران بازار بسيار عظيمي با ٨٠ ميليون نفر جمعيت مي باشد. در اين کشور اکنون حدود ٤٠٠ هواپيماي بزرگ مسافربري وجود دارد. اما تنها حدود نيمي از آنها با استانداردهاي ايمني اروپا مطابقت و همخواني دارند. هواپيماهاي ديگر به طور عمده براي پروازهاي داخلي استفاده مي شوند.