چاپ

راه نو- حسن بهشتي پور، تحليلگر مسائل بين الملل در گفتگو با خبرنگار سياست خارجي آريا در پاسخ به اين سوال که آيا تحريمهاي جديد سنا ناقص برجام است؟،گفت: يکي از مشکلات سند برجام برداشت هاي متفاوتي است که از متن برجام مي شود و جاي سوءاستفاده از متن برجام وجود دارد چون طرفين امضا کننده برجام در خصوص کليات به توافق رسيدند و اگر مي خواستند وارد جزئيات شوند اختلاف پيش مي آمد و نمي توانستند توافقي امضا کنند لذا آگاهانه از آن عبور کردند اين موضوع اکنون موجب سوءاستفاده شده و مجلس سنا اعمال تحريم هاي غير هسته اي را نقض برجام نمي داند. اين در حالي است اگر متن برجام منصفانه خوانده شود در مقدمه و متن بندهاي مختلف ه،ح و مواد 21 ،22،23 24،26 ،28 ،29، 33 و در بخش ب پيوست برجام موارد مکرري وجود دارد که در تعارض با اقدامات مجلس سنا آمريکاست. کل برجام بر موضوعات هسته اي تاکيد دارد نه تحريم هاي غير هسته اي و اصولا طرف هاي مذاکره کننده مجاز نبودند در ارتباط با مسائل غير هسته اي مذاکره کنند. در موضوع تحريم ها پاراگراف اول در مقدمه برجام به طور صراحت بر همکاري تاکيد شده است و مقدمه برجام پاراگراف چهارم به صراحت اعلام مي کند تحريم هاي سنا دسترسي ايران به تجارت، تامين مالي، فن آوري و انرژي را مختل مي کند. بند دال در مقدمه برجام مي گويد اگر با ايران مانند تمام دولت هايي که انرژي صلح آميز هسته اي دارند بخواهند رفتار کنند نبايد ايران مشمول تحريم شود و بسيار مهم است که بر آن تاکيد شود. بند ه مقدمه برجام به صراحت تاکيد مي کند تحريم هاي چند جانبه و ملي مرتبط با برنامه هسته اي بايد لغو شود. مجلس سنا از برنامه هاي مرتبط با موضوع هسته اي سوء استفاده مي کند و مي گويند اعمال تحريم هاي ضد ايراني به اتهام دفاع از تروريسم يا اتهام نقض حقوق بشر باشد، اشکالي ندارد که اين نقض غرض است. به عبارتي از يک سو تحريم هاي هسته اي را لغو و از سوي ديگر با بهانه ديگر آن را دوباره وضع مي کنند، اين مشکل بايد برطرف شود و تفاهمي در اين مورد شکل بگيرد. طرف اروپايي، ژاپن، کره جنوبي، هند و چين که شريک تجاري ايران هستند با آمريکا همراه نخواهند شد چون اسناد بين المللي تاييد مي کند که ايران تمام قوانين آژانس را رعايت کرده و به برجام پايبند بوده است و اين طرف آمريکايي است که بايد به اين سوال پاسخ دهد که با وجود همه اقداماتي که ايران انجام داده، چرا اصرار به تحريم ايران دارند. تحريم هاي ضد ايراني مجلس سنا فضاي منفي را براي سرمايه گذاري و همکاري با ايران ايجاد مي کند. در بعد روح برجام يعني فضاي حاکم بر همکاري، در متن برجام نويد داده شده با ايران همکاري شود لذا اين تحريم ها نقص برجام است. اين از ايرادهاي برجام بوده و به اين معنا نيست که مذاکره کنندگان نمي دانستند بلکه به اين دليل بوده که دو طرف مي خواستند بر روي کلياتي به تفاهم برسند و راهکاري براي آن پيدا کنند.
وي در ادامه افزود: موضوع تحريم ايران و روسيه متفاوت است. بهانه تحريم روسيه اتهام مداخله روسيه در انتخابات آمريکاست و در اين ارتباط شرکت ها و افراد حقيقي و حقوقي را شامل تحريم کرده اند. تحريم ايران هم به بهانه نقض حقوق بشر و اقدامات موشکي است که کاملا جنبه دفاعي دارد. در ارتباط با حمايت از تروريسم نيز برخي افراد حقوقي مانند سپاه و سازمان هاي وابسته به سپاه مشمول تحريم شده اند و البته تحريم هاي ايران و روسيه ارتباطي با هم ندارد و روسيه را داخل کردند تا جمهوريخواهان به آن راي دهند چون دموکراتها دنبال اين بودند که روسيه تحريم شود و جمهوريخواهان دنبال آن بودند ايران تحريم گردد لذا هر دو را در يک لايحه آوردند تا هر دو طرف به اجماع به اين موضوع راي دهند.
اين تحليلگر ارشد در پاسخ به اين سئوال که برجام تا چه ميزان توانسته مانع از قدرت مانور بيشتر کنگره و ترامپ در تحريمهاي جديد سنا باشد؟ ،گفت: برجام 12 قطعنامه هاي شوراي حکام و 6 قطعنامه شوراي امنيت را لغو کرده و زمينه هاي حقوقي- بين المللي را که آمريکا را توجيه مي کرد ساير کشورها را با خود همراه کند از ميان برده است. آمريکا دليلي ندارد تا با استناد بين المللي از شرکاي تجاري ايران بخواهد با آمريکا همراه شوند. پيش از اين توانسته بود اين اجماع را محقق کند اما اکنون قطعنامه هاي شوراي امنيت را در اختيار ندارد و تمام گزارش هاي آژانس مثبت است لذا آمريکا عملا در انزوا قرار گرفته و نمي تواند آن کشورها را با خود همراه نمايد.لذا به دنبال با تحريم هاي جديد به دنبال فضاسازي منفي در سرمايه گذاري، همکاري هاي بانکي عليه ايران است.
بهشتي پور در خصوص بحث تحريم سپاه پاسداران توسط مجلس سناي آمريکا نيز گفت: بخشي از نيروهاي مسلح ايران سپاه است و نمي توان بخشي از نيروهاي مسلح يک کشور که قانوني و مظهري از اقتدار آن کشور است را مشمول تحريم کرد. سپاه در مبارزه با تروريسم در عراق و سوريه فعاليت دارد و خود آمريکايي ها اذعان داشتند که کمک سپاه درخشان بوده و تاثير بسيار مثبتي در مبارزه با تروريسم ايفا کرده است اما اکنون با تحريم سپاه به طور غير مستقيم به داعش و تروريسم ها کمک مي کنند چون آمريکايي ها گروهي را تحريم مي کنند که در حال مبارزه با تروريسم در منطقه است.
بهشتي پور در خصوص اقدامات ايران براي مقابله با تحريم جديد سناي آمريکا نيز گفت: اتحاديه اروپا، هند، کره جنوبي، ژاپن و روسيه شرکاي تجاري ايران هستند و به احتمال بسيار زياد با آمريکا همراه نخواهند شد. اين تحريمها با فضاي رواني منفي که ايجاد مي کنند امکان سرمايه گذاري در ايران و همکاري بانک هاي بزرگ با ايران است را مختل مي کند و ايران بايد اين موضوع را جدي بگيرد و از طريق مجلس شوراي اسلامي و مجامع بين المللي وارد اقدامات اساسي شود. جمهوري اسلامي مي تواند بر اساس عهدنامه مودت ميان ايران و آمريکا که در سال 1956 امضا شد و با اتکا به توافق الجزيره با استناد به اينکه آمريکا با وضع قوانين تحريمي منافع ايران را تخريب مي کند و به روابط دو جانبه آسيب مي زند و تنظيم يک دفاعيه بسيار خوب در دادگاه هاي بين المللي لاهه شکايت کند تا اجازه ندهد مجلس سنا و نمايندگان اين روند را ادامه دهند. البته تحريمهاي اعمالي جديد پايان کار نيست و تصور مي کنم اين مسير ادامه خواهد داشت. آمريکايي ها در نظر دارند با حرکات مختلف برجام را منحل نکنند و امتيازات برجام را براي خود داشته باشند اما از طريق وضع قوانين جديد عملا تحريم هايي را به ايران تحميل نمايند تا مزاياي برجام را از ايران بگيرند. اين اقدام آخر آمريکايي ها نخواهد بود. جمهوري اسلامي توان خود را در مجلس شوراي اسلامي، مجامع بين المللي، سازمان ملل، کميسيون مشترک نظارت بر اجراي برجام اين موضوع را دنبال کند و به سادگي از آن نگذرد.