چاپ

راه نو- تصويب لايحه تشديد تحريم هاي آمريکا عليه سه کشور ايران، روسيه و کره شمالي توسط مجلس نمايندگان آمريکا و سنا در هفته پيش صورت گرفت. هم اکنون بسياري در انتظار واکنش هاي اين سه کشور در مقابل زيادي خواهي هاي جديد آمريکا هستند. کره شمالي در طي روزهاي گذشته با قدرت نمايي موشکي خود به گونه اي خط نشان و جبهه گيري خود را به آمريکا نشان داد. کره شمالي همواره سياست هاي تندي را دنبال مي کند. اما ايران و روسيه هنوز منتظر امضا يا عدم امضاي اين لايحه از سوي رئيس جمهور آمريکا هستند، تا بتوانند در موقعيت مناسب و به دور از تشنج، به اين اقدامات يک جانبه آمريکا واکنش نشان دهند.
سجاد طايري، کارشناس سياسي اورآسيا و تحليلگر روابط ايران و روسيه به عنوان يکي از کارشناسان خبره ايراني در مصاحبه با اسپوتنيک، در خصوص تشکيل ائتلاف سه کشور ايران، روسيه و کره شمالي در برابر آمريکا با نگاهي واقع بينانه به اين امر اعتقاد دارد که کشور "کره شمالي" در واقع نقش چنداني در اين ائتلاف نخواهد داشت، زيرا سياست هاي اين کشور بر مبناي هسته اي نه گفتگو است. در حاليکه ايران و روسيه همواره حامي مذاکره اند. آقاي سجاد طايري در پاسخ به سوالات ما به طور مفصل به اين موضوع پرداخته است.

*اين روزها، نظريه تشکيل "ائتلاف روسيه، ايران، کره شمالي در برابر آمريکا" در مقابله با سياست هاي تشديد تحريم هاي آمريکا عليه اين سه کشور مطرح شده است. اين سه کشور چه اقدام مشترکي مي توانند اتخاذ نمايند؟
به عقيده من اگر قرار است مقابل مثل در برابر تحريم هاي آمريکا شود، ما نقشي براي کره شمالي قائل نيستيم. زيرا با توجه به نوع نظامي سياسي حاکم بر کره شمالي و همچنين عدم نقش اين کشور در منطقه خاورميانه — کره شمالي جايگاهي در ائتلاف ندارد. ما از قبل نيز شاهد بوديم و شاهد خواهيم بود که ايران و روسيه هم پيمان هستند. بنابراين ممکن است يک ائتلاف جديد در عرصه خاورميانه در ميان اين دو کشور تشکيل گردد.
در واقع آمريکا با وضع تحريم ها، مي خواهد فشار بر ايران وارد نمايد تا توانايي نظامي ايران را به چالش بکشاند. کره شمالي در چند روز گذشته با پرتاب موشک نشان داد که توانايي حمل سلاح و يا شليک به آمريکا را دارد. موضع ايران و روسيه جدا است. با توجه به اينکه ايران و مسکو از گذشته داراي يک ائتلاف بودند، يعني در عرصه بين الملل همسو بودند — حال آمريکا مي خواهد اين دو کشور را تحت فشار قرار دهد. آمريکا مي خواهد بر روسيه در بخش اروپاي شرقي فشار بياورد. از سوي ديگر ايالات متحده مي خواهد بر ايران و روسيه به خاطر بحث بحران سوريه، بحران منطقه، بحران خاورميانه علي الخصوص بحث يمن فشار بياورد. به اين خاطر به اعتقاد من نه تنها دولت و ملت ايران، بلکه روسيه نيز در اين زياده خواهي و خودخواهي آمريکا تن نمي دهند. آمريکا مي خواهد ايران، روسيه و کره شمالي را تحت فشار قرار دهد تا اين سه کشور مطيع روسيه گردند. اما اين کار نشد است، زيرا هر کشوري براي خود قانون، مقرارات و نظام سياسي خود را دارد.
در واقع، در آينده و به طور عملي شاهد خواهيم بود که کره شمالي در اين قضيه نقش چنداني نخواهد داشت. زيرا کره شمالي تنها در شبه جزيره کره شمالي توانايي و قدرت مانور دارد. برخلاف کره شمالي — اين ايران و روسيه هستند که نقش آفريني بسزايي در خاورميانه و حتي در اروپاي شرقي نقش آفريني داشته اند و خواهند داشت. بدين ترتيب اگر ائتلافي شکل بگيرد، ايران و روسيه جزء اين ائتلاف خواهند بود. در اين ميان، نقش جزئي و اندکي مي توان براي کره شمالي قائل شد.

*با توجه به سخنان شما اگر کره شمالي را ناديده بگيريم، در آن صورت ايران و روسيه چه اقدام مشترکي مي توانند در خصوص تحريم هاي اخير آمريکا انجام دهند؟
در خصوص تشديد تحريم ها عليه روسيه، ايران و کره شمالي مي توان گفت پس از تصويب اين لايحه هم اکنون دولت ترامپ بايد راي مثبت به اين لايحه بدهند. اگر دولت ترامپ موافق نباشد، در آن صورت اين لايحه به کنگره باز مي گردد و در آنجا دو سوم اعضاي کنگره آمريکا بايد به آن بار ديگر راي مثبت بدهند. هنوز اين لايحه به مرحله اجرا و تصميم گيري نهايي نرسيده است بنابراين نمي توان به طور کامل نتيجه گيري نمود. به عقيده اينجانب با توجه به موضوعات روز سياسي جهان يعني مسائل پيرامون تفاهم نامه گروه 5+1 در بحران مسئله هسته اي بوجود آمده بين ايران و کشورهاي دنيا، آمريکا اکنون با اين لايحه مي خواهد به ايران فشار بياورد.
در واقع ايالات متحده آمريکا بيشتر به نوعي مي خواهند به ايران و روسيه فشار بياورد. قصد آمريکا فشار بر روسيه به خاطر مسائل اوکراين و ايالت هاي جدا شده از اوکراين است است. در خصوص ايران نيز اين فشارها بر ايران در خصوص بحران سوريه، بحران يمن، مسئله قطر با عربستان و با برخي کشورهاي عربي است.
اين موضوع بيشتر فشار رواني بر ايران است تا آمريکا بتواند به مراکز نظامي و حساس ايران دسترسي يابد. برداشت من اين است که آمريکا به نوعي مي خواهد از ايران و روسيه امتياز بگيرد. بعيد است ايران و کره شمالي نيز امتيازي به آمريکا بدهند. در واقع کره شمالي در اين ميان نقش بسيار جزئي دارد. زيرا سياست کره شمالي مبتني بر گفتگو نيست. اين کشور به عنوان نظامي خاصي است که دنبال برنامه اي خاص هست که مي خواهد با بمب اتم به گفتگو بپردازد. برخلاف کره شمالي، ايران و روسيه همواره پاي ميز مذاکره بودند.
اکنون ما بايد منتظر باشيم ببينيم، اگر آمريکا نتواند از ايران و روسيه امتياز بگيرد، که مطمئنا" نخواهند گرفت. در آن صورت بايد در انتظار باشيم که کنگره آمريکا چه تصميمي خواهد گرفت. اکنون زود است قضاوت کنيم و عجولانه تصميم بگيريم. در ابتدا بايد ببينيم اين مصوبه کي اجرا مي شود و محتواي آن چيست. اين امکان وجود دارد که با صحبت کردن در ميز مذاکره، يا قانع کردن دولت آمريکا اين مسئله حل شود. اينجانب در واقع به مذاکره و ديپلماسي بسيار اعتقاد دارم که مي توان در اين مسئله مهم نيز بسيار تاثير گذار باشد.

محمود شوري، پژوهشگر ارشد مسايل روسيه در مرکز مطالعات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام و عضو شوراي علمي «ايراس» در خصوص مسائل ايران و روسيه — خاورميانه در مصاحبه با خبرگزاري اسپوتنيک اعلام کرد.
* نظريه تشکيل "ائتلاف روسيه، ايران، کره شمالي در برابر آمريکا" در مقابله با سياست هاي تشديد تحريم هاي آمريکا عليه اين سه کشور مطرح شده است. اين سه کشور چه اقدام مشترکي مي توانند اتخاذ نمايند؟
طبيعي است که سه کشوري که مورد تحريم آمريکا قرار گرفته اند، تلاش براي انجام اقدامات مشترک براي مقابله با تحريم هاي ايالت متحده آمريکا انجام دهند. ايران، روسيه و کره شمالي در طي سالهاي اخير به دلايل مختلف و به شکلهاي مختلف مورد تحريم آمريکا قرار گرفته اند. اين سه کشور علي الرغم اينها، انگيزه ها و دلايل زيادي براي همکاري دارند تا بتوانند در مقابل تحريم ها بحث شرايط و امکانات و ظرفيت ها نيز مهم است.
قطعا فدراسيون روسيه با توجه به موقعيت بين المللي خود که دارد، اين کشور به عنوان عضوي از شوراي امنيت سازمان ملل متحد و يک قدرت جهاني محسوب مي گردد. در نتيجه اين کشور از امکانات و ظرفيت هاي بيشتري براي مقابله با سياست هاي تحريمي آمريکا حداقل در سطح ديپلماسي دارد.
اما ايران هم در طي سالهاي گذشته تجربيات زيادي را در خصوص اين مسئله کسب کرده است، در واقع ايران عملا به شکل هاي مختلف توانسته است تاثير تحريم ها را بر خود کاهش دهد. بنابراين، همکاري اين کشورها مي تواند کمک کند و يا يک جبهه ضد تحريم ايجاد کند، اين که برخي قدرت بخواهند به صورت يک جانبه کشورهاي ديگر را ظاهرا مورد تحريم قرار دهند، از اين طريق اعلام فشار دهند را بايد به عنوان يک هنجار ضد بين المللي به طور مشترک مورد تقبيح قرار دهند. اين اقدامات مشترک چه به لحاظ ديپلماتيک، سياسي يا چه به لحاظ همکاري هاي اقتصادي بين دو کشور ايران و روسيه، چه از طريق جلب حمايت ديگر کشورها که به دنبال سياست هاي مستقل هستند — با همکاري اين کشور ها مي توان جبهه اي را ايجاد نمود تا در مقابل روش اتخاذي ايالت متحده آمريکا ايجاد نمود.
در واقع، موضوع همکاري ها بسيار حائز اهميت است. اما در اين ميان موانع و مشکلات هم در اين زمينه وجود دارد. امکانات و ظرفيت ها محدود است. اما اين موضوع باعث نمي شود که تلاش ها و همکاري ها بين اين سه کشور در مقابل با تحريم هاي يک جانبه آمريکا را دنبال ننمود.
با توجه به اظهارات اين تحليگران سياسي در ايران مي توان نتيجه گرفت، اگرچه کره شمالي به احتمال زياد جايگاهي در اين ائتلاف نخواهد داشت، اهداف کره شمالي با ايران و روسيه در جهت ديگري قرار دارد، سياست هاي اين کشور مبني بر جنگ طلبي است، اما با اين حال راه همکاري و مقابله بر آمريکا همچنان وجود دارد.
مي توان گفت، هدف آمريکا از تحريم هاي ايران و روسيه در دو نوع خط سير اصلي قرار دارد. هدف مشترک آمريکا در مقابله با ايران و روسيه — همسويي مشترک مسکو و تهران در قبال مسائل خاورميانه، بحران يمن، سوريه و مسئله قطر است. اما آمريکا هدف خاص ديگري نيز دارد، اين که قدرت روسيه در اوکراين و قدرت ايران در سوريه را کاهش دهد که تحقق اين امر بسيار بعيد است.
همکاري هاي روسيه و ايران، استفاده از تجربيات ايران در سالهاي طولاني تحريم کمک شايسته اي در مقابله با سياست هاي تحريمي يک جانبه آمريکا براي مسکو و تهران به همراه خواهد داشت