راه نو- معصومه ابتکار در نشست با اعضاي سمن‌هاي خراسان رضوي
اظهار کرد: خوشبختيم که در انتخابات اخير، در شوراهاي استان خراسان رضوي،
209 نفر از بانوان در شوراهاي شهرها و روستاها انتخاب و عضو شدند که اين
تعداد، نسبت به سال‌هاي گذشته 20 درصد رشد داشته است. اين امر، نشان‌دهنده
حضور بانوان در عرصه مديريت شهري و روستايي است؛ عرصه‌هايي که حضور زنان
براي تصميم‌گيري در زمينه‌هاي مختلف فرهنگي، اجتماعي، سياسي و زيست‌محيطي
بسيار مؤثر است.
وي افزود: دراين راستا، شکل‌گيري پارلمان زنان، يک اتفاق ارزنده است و
استان خراسان رضوي نخستين استاني است، که اين کار در آن انجام مي‌شود. اين
درحالي است که کارکردهاي شوراي تصميم‌گيري بانوان، توسط دولت پايش و رصد
مي‌شود تا عملکرد آن براساس اينکه به چه ميزان مي‌تواند در سياست‌ها اثر
بگذارد، سنجيده شود. همچنين چقدر اين فعاليت‌هاي غيردولتي و داوطلبانه در
مشارکت‌جويي بيشتر بانوان در بخش اجرايي کشور، تأثيرگذار است؟.
معاون رئيس‌جمهور ادامه داد: در نهايت اين اقدام چشم‌گير چه ميزان
مي‌تواند در کاهش آسيب‌ها و بهبود شاخص‌هاي استان مؤثر باشد؟. اين موضوعي
است که ما هم پيگير آن هستيم و اطمينان داريم نتايج بسيار درخشاني به دنبال
خواهد داشت.
ابتکار خاطرنشان کرد: خوشبختانه در دولت يازدهم فرصتي فراهم شد تا فضاي
امنيتي موجود که ماحصل دولت سابق است، تغيير کند و همچنين تحولاتي در نگاه
سياسي ايجاد شود. ديدگاهي که در دولت سابق، تشکل‌هاي مدني را به‌عنوان نوعي
تهديد قلمداد مي‌کردند.
وي در مورد وعده‌هاي رئيس‌جمهور در مورد پيش‌برد جامعه به سمت پويايي
گفت: دکتر روحاني در وعده‌هاي انتخاباتي خود در سال 92 برنامه‌هايي را در
اين زمينه مطرح کردند، بر اين اساس که مي‌خواهند جامعه را به سمت پويايي و
تعالي در عرصه‌هاي مختلف اجتماعي، سياسي و فرهنگي پيش ببرند.
معاون رئيس‌جمهور در امور زنان تصريح کرد: همين امر سبب شد فضا و
رويکردها براي تشکل‌ها و سازمانهاي مردم‌نهاد بسيار تغيير کند و در همين
راستا براي تعالي و ارتقاي کمي و کيفي سازمانهاي مردم‌نهاد و غيردولتي
برنامه‌ريزي صورت بگيرد.
افول فعاليت سازمانهاي مردم‌نهاد در دولت نهم و دهم
معصومه ابتکار اظهار کرد: وجود ديدگاه‌هاي مختلف نشان‌دهنده‌ي تنوع
موضوعي و نگاهي تخصصي است که از سال 92 فضاي جديدي براي آن فراهم شد. اين
درحالي است که در دولت اصلاحات، دولتي که آقاي خاتمي شرايط جديدي براي
گفتگوي تمدن‌ها و گفتگوهاي مدني فراهم کردند، تشکل‌ها بسيار رشد کردند، اما
دوره‌ي بعد دوره‌ي افول اين شوراها و فعاليت‌هاي آنها بود.
وي خاطرنشان کرد: در سال 92 دوباره اين تشکل‌ها مشغول به فعاليت شدند و
دراين مدت، در استان خراسان رضوي 74 درصد افزايش کمي داشته‌ايم. يعني تعداد
400 تشکل در مدت چهار سال ايجاد شده است. اين درحالي است که بايد، اين
تشکل‌ها تخصصي‌تر شوند و بتوانند با هم شبکه‌سازي کنند تا بتوانند در
بسياري از موضوعات هم‌افزايي داشته باشند، چراکه موضوعاتي وجود دارد که
اگرتشکل‌ها به صورت جداگانه عمل کنند باعث کاهش اثربخشي عملکرد آنها شود.
معاون رئيس‌جمهور افزود: براي نمونه، مقوله محيط‌زيست در بخش آموزش و
شادماني کودکان بسيار تأثيرگذار است، ما سازمانهاي مردم‌نهادي داريم که در
حوزه‌ي اعتياد کار مي‌کنند و همچنين با برخي فعاليت‌هاي مرتبط با
محيط‌زيست در ارتباطند مانند: فعاليت‌هاي پاکسازي، فعاليت‌هاي مرتبط با
طبيعت و توانستند براي کاهش آسيبهاي ناشي از اعتياد و تأثير و بهبود آن بر
آسيب‌ديدگان بسيار بهره بگيرند.
ابتکار در مورد اهميت حقوق شهروندي بيان کرد: مقوله حقوق شهروندي و در
کل سازمانهاي مردم‌نهاد، موضوعي است که در دولت دوازدهم مورد توجه قرار
خواهد گرفت که از زمينه‌هاي مهم کار و فعاليت است. در همه عرصه‌هايي که
اشاره شد به‌ويژه در بخش زنان و خانواده، حقوق شهروندي خصوصا در سازمانهاي
مردم‌نهاد بسيار اهميت دارد. اين درحالي است حضور سازمانهاي مردم‌نهاد در
تصميم‌سازي‌ها، در دولت دوازدهم مورد توجه قرارخواهد گرفت.
وي ادامه داد: در اين زمينه مي‌خواهم به سياست‌ها و رويکردهاي دولت
دوازدهم اشاره کنم که ادامه‌دهنده اين سياست‌ها دراين مسأله چه در حوزه
اجتماعي، بسط فعاليت‌ها و تأمين آزادي‌هاي مشروع مردم و به‌ويژه در منشور
حقوق شهروندي پيش‌بيني شده که شهيندخت مولاوردي مسؤليت پيگيري امور
شهروندي را برعهده دارند و همه عرصه‌هايي که اشاره شد به‌ويژه در بخش زنان
و خانواده نقش بسيار مهمي را ايفا خواهد کرد.
معاون رئيس‌جمهور در امور زنان و خانواده تصريح کرد: دولت بنا دارد که
صدا و پيشنهادات مردم و سازمانهاي مردم‌نهاد، خيريه‌ها، تشکل‌ها، منتقدين و
جوانان را در مورد اين موضوعات بشنود. يکي از اين راهکارها، دخالت در
سياست‌گذاري‌هاي دولتي است و حضور درکارگروه‌هاي شوراهاي برنامه‌ريزي استان
يکي از مهمترين و مؤثرترين شکل‌هاي تصميم‌سازي‌هاست که هم‌اکنون براساس
مصوبه دولت، آيين‌نامه‌اي وجود دارد که مربوط به شوراي برنامه‌ريزي است.
عضويت رسمي سازمانهاي مردم نهاد در دولت
ابتکار اظهار کرد: بر اساس مصوبه دولت، سازمانهاي مردم‌نهاد به‌طور
رسمي عضو کارگروه‌ها هستند. در بازنگري که در کميسيون اجتماعي دولت صورت
مي‌گيرد، ما بايد روي اين موضوع تأکيد کنيم و اين حق را به سازمانهاي
مردم‌نهاد بدهيم تا به شکل رسمي در سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌ريزي‌ها حضور
داشته باشند، اما لازمه اين حضور، ايجاد شبکه و سازماندهي رسمي است تا
افراد به نمايندگي بتوانند حضور داشته باشند.
وي ادامه داد: خوشبختانه در استان خراسان رضوي فعاليت‌هاي خوبي صورت
مي‌گيرد و آيين‌نامه مشارکت‌هاي مردمي مصوبه دولت يازدهم، زمينه مناسبي
را براي تشکيل شبکه‌ها، چه شبکه‌هاي تخصصي و چه تشکل‌هاي استاني فراهم کرده
است.
معاون رئيس‌جمهور در امور زنان و خانواده در مورد اعطاي مجوز رسمي به
سمن محيط‌زيست توسط وزارت کشور گفت: در تشکل‌هاي محيط‌زيست در جريانم که با
تسهيل‌گري که در دوره‌ي دولت يازدهم انجام داديم، شبکه‌هاي استاني
تشکل‌هاي محيط‌زيست شکل گرفت و بر اساس آن انتخابات انجام دادند. در بهمن
سال 95 براي نخستين‌بار به‌طور رسمي شبکه سازمانهاي مردم‌نهاد محيط‌زيست
مجوز رسمي وزارت کشور را دريافت کرد. بر اين اساس، سازمانهاي مردم‌نهاد در
موضوعات تخصصي يا حوزه‌هاي کلي که مي‌خواهند با هم همکاري کنند، بر اساس
آن مي‌توانند شبکه داشته و به نمايندگي از اين شبکه‌ها در کارگروه‌ها حضور
داشته باشند، راي بدهند ، پيشنهادات و انتقادات خود را مطرح کنند.
وي افزود: پارلمان مشورتي بانوان هم بسيار مهم است. خوشبختانه ما حضور
مؤثر شوراها را در فرايند تصميم‌سازي‌ها داريم و بايد شوراها بيشتر به
نهادهاي مدني و به تشکل‌ها هم نقش بدهند و پيشنهادات آنها را در
سياست‌گذاري‌هاي محلي، جايي که مديريت شهري شکل مي‌گيرد و سياست‌هاي مربوط
به شهرها و روستاهاي ما در حوزه‌هاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و حوزه‌هاي
زيست‌محيطي شکل بگيرد آنجا هم انتظار مي‌رود به پيشنهادات سازمانهاي
مردم‌نهاد بها دهند.
ابتکار ادامه داد: در مرحله بعد مقوله نقش اين تشکل‌ها نقش سازمانهاي
محلي و سازمانهاي غيردولتي خيريه و موسسات داوطلبانه در جلب مشارکت،
آموزش مردم و بسيج اجتماعي است. ما در شرايطي که روند افزايش آسيب‌ها در
بسياري از زمينه‌ها مانند اعتياد، خشونت... و همچنين آسيب‌هايي که در ابعاد
اقتصادي و مشکلات ناشي از بيکاري و مسايل محيط‌زيست وجود دارد زنان و
خانواده‌هاي ما را دچار شکنندگي مي‌کند.
معاون رئيس‌جمهور در امور زنان و خانواده با بيان اينکه «جلب مشارکت
مردم و سازمانهاي مردم‌نهاد، ايجاد جريان‌هاي اجتماعي مؤثر براي تغيير
نگرش، تغيير رفتار، اصلاح الگوي زندگي و اصلاح الگوي مصرف پيگيري رفتارها
در بسياري از زمينه‌ها بسيار تأثيرگذار بوده‌اند» افزود: سمن‌ها مي‌توانند
ديدگاه‌ها را تغيير دهند تا دولت بتواند برنامه‌هاي خود را با تأثيرگذاري
بيشتر و پوشش فراگيرتر و با حداقل هزينه‌ها انجام دهد.
وي خاطرنشان کرد: فعاليت‌هاي سازمانهاي مردم‌نهاد به دليل اينکه
داوطلبانه است،در بسياري از موارد شکل نذر فرهنگي پيدا مي‌کند و مردم بر
اساس باورهاي اعتقادي و مذهبي در آنها فعاليت مي‌کنند که سبب مي‌شود سطح
خدمات و کيفيت آن افزايش يابد.در همين راستا دولت هم بايد کيفيت خدمات
دولتي خود را افزون کند و از اين بهره‌وري الگو بگيرد.
ابتکار ادامه داد: اين امر در ايجاد جريانات اجتماعي و جرياناتي که
مي‌تواند تحولات بزرگي را در جامعه ما به وجود بياورد بسيار اهميت دارد.
همچنين مي‌تواند از بسياري از آسيب‌ها جلوگيري کند و هزينه‌هاي بسياري که
به زندگي ما تحميل مي‌شود اصلاح کند. اينجاست که بايد اين نقش سازمانهاي
مردم نهاد را به رسميت بشناسيم و برون‌سپاري کنيم که خوشبختانه دولت هم
قوانين و سياست‌هاي دولت اجازه براي برون‌سپاري را فراهم کرده است.
وي تصريح کرد: نکته‌ي ديگر اين است که بايد سازمانهاي دولتي و
سازمانهاي مردم‌نهاد بتوانند خدمات را به شکل تخصصي و حرفه اي ارائه
بدهند. براي نمونه، پويش نه به پلاستيک و کسيه‌هاي يک بار مصرف يکي از
مشکلات بزرگ دنيا است. در اين زمينه بسياري از کشورها استفاده از پلاستيک
را محدود کردند حتي کشورهاي آفريقايي، استفاده از کيسه هاي پلاستيکي را
کاهش داده‌اند و اين امر نيازمند يک جريان اجتماعي است تا اين کار، تبديل
به يک حرکت ملي و باور و رفتار شود.
ابتکار با بيان اين مسأله که «مقوله ديده‌باني، نقش کليدي سازمانهاي
مردم‌نهاد است.» گفت: آن چيزي که در همه‌ي کشورها، به ويژه در کشور ما
بسيار اهميت دارد نقش رصد و ديده باني است. دولت اين حق را قائل مي‌شود تا
سازمانهاي مردم‌نهاد نقش ديده‌بان جامعه را ايفا کنند و در کنار رسانه‌هاي
آزاد بتوانند ميزان انطباق برنامه‌ها را با قانون را اعلام کنند.همچنين
کمک کنند تا در جايي که شکاف وجود دارد، طرح مشکل کنند تا اين مشکلات اصلاح
شود و کاهش يابد.
معاون رئيس‌جمهور در امور زنان و خانواده افزود: روند اصلاح سياست‌ها
با کمک سازمانهاي مردم‌نهاد، تشکل‌ها و خيريه‌ها فراهم شود که در اين
راستا نقش سازمانهاي مردم‌نهاد، بانوان و جوانان بسيار اهميت دارد و
تأثيرگذار خواهد بود. سرمايه‌ي اجتماعي بسيار خوبي در استان خراسان رضوي
شکل گرفته و حرکت روبه رشدي را پي مي‌گيرد و اميدواريم که با کمک بانوان و
جوانان بتوانيم آسيبهاي موجود در جامعه را با يک برنامه‌ريزي درست کاهش
دهيم.
وي بيان کرد: از جمله کارهاي خوبي که در استان خراسان رضوي شکل گرفته
است، مانند طرح مداخله طلاق است و طرح اورژانس‌هاي اجتماعي که بسيار مهم و
تأثيرگذار است. به‌ويژه موضوعاتي مانند خشونت که در خانواده وجود دارد.
اين‌ها مسائلي است که شوراهاي شهرها به ويژه کلانشهرهايي مانند مشهد، بايد
در اين موضوعات ورود کنند و با هم‌افزايي سازمانهاي مردم‌نهاد آنها را
رفع کنند.
ابتکار توضيح داد: مقوله‌ي ديگر، بازتواني زنان آسيب‌ديده از اعتياد
است؛ در اين راستا مرکزي در شهر مشهد ايجاد شده که با ديدگاه کاملا علمي در
چند مرحله مانند قرنطينه، پاکسازي اين افراد وتوان‌افزايي آموزش، تثبيت
شرايط آنها و آماده‌سازي براي بازگشت اين افراد به جامعه صورت مي‌پذيرد.
اين فعاليت‌ها با همراهي خيريه‌ها، سازمانهاي مردم‌نهاد و دولت شکل گرفت و
اميدواريم که بتوانيم با رويکرد درست و علمي مشکلات جامعه را رفع کنيم.