چاپ

راه نو- دکتر عبدالرضا فرجي راد، استاد ژئوپوليتيک، در گفتگو با خبرنگار سياست خارجي آريا در خصوص گزارش جديد آژانس در تاييد پايبندي ايران به تعهدات برجام و احتمال تغيير موضع دولت آمريکا درباره توافق هسته اي ايران، گفت: وقتي آژانس پايبندي ايران به تعهدات برجام را تاييد مي کند، ساير اعضاي 1+5 هم بايد تاييد کنند. دولت ترامپ به دنبال بهانه است تا نشان دهد که ايران تعهدات خود را عملياتي نکرده است تا بتوانند از اين توافق خارج شوند که کار مشکلي است. آمريکايي ها در اين خصوص دو مشکل دارند؛ مشکل نخست آنها با اعضاي 1+5 است که موافق خروج از برجام نيستند و تاکنون محکم ايستاده اند و گزارش آژانس براي آنها ملاک است. مشکل ديگر اختلافاتي است که درون آمريکا وجود دارد. علي رغم آنکه که کنگره با ايران مخالف است اما موافق نيستند در رابطه با برجام يک راه مستقلي را در پيش بگيرند ضمن آنکه در کاخ سفيد هم همين شرايط حاکم است. پيش از اين در کاخ سفيد گروه هايي بودند که بشدت سياست ترامپ را دنبال مي کردند و اکنون از کاخ سفيد استعفا دادند و يا اخراج شدند و گروهي هم که در کاخ سفيد هستند بخشي با خروج يکجانبه آمريکا از برجام موافق نيستند. تصور نمي کنم آمريکايي ها در مدت کمتر از يک ماهي که به 15 اکتبر و گزارش کاخ سفيد به کنگره در ارتباط با تاييد توافقنامه برجام باقي مانده، بخواهند از برجام خارج شوند و مجبور هستند تعهدات ايران به برجام را تاييد کنند اما شرط و شروطي دارند و از هم اکنون آنها را مطرح مي کنند. کلام آخر آمريکايي ها اين است که با اعمال فشار بر ايران بازديد از مراکز نظامي کشورمان را در دستور کار دهند و در ادامه در نظر دارند با طرح اين موضوع با ديگر اعضاي 1+5 رايزني کنند. البته هنوز زمان آن نرسيده است که آمريکايي ها با بهانه مناسبي از برجام خارج شوند و تا زماني که تلاش نکنند با ديگران گفتگو کنند و مسئله بازديد از مراکز نظامي را به يک نحوي پيش ببرند و در ذهن اروپايي ها القا کنند تا در ميان آنها دودستگي ايجاد شود، اين روند ادامه دارد. آمريکايي ها ناچار هستند گزارش آژانس را تاييد کنند و در 3 ماه آينده با اعمال فشار بر روي متحدين خود و سپس روسيه و چين تغييراتي در برجام دهند و يا آنها را ترغيب کنند از مراکز نظامي ايران بازديد شود که البته طرف ايراني نخواهد پذيرفت و ايران تنها مواردي را قبول مي کند که در توافقنامه برجام ذکر شده است. هر چند که آژانس اعلام کرده قرار نيست از مراکز نظامي ايران بازديد کنيم و در موقع ضرورت مسئله را با طرف ايراني مطرح مي کنيم. آمريکايي ها دنبال خروج از برجام نيستند چون با خارج شدن از برجام نفعي نمي برند. آمريکايي ها اکنون به دنبال آن هستند که به بهانه برجام از مراکز نظامي ايران بازديد کنند که اين عملياتي نمي تواند باشد و ايران زير بار آن نمي رود. آمريکايي ها در اين يک ماه که بايد گزارش بدهند از برجام خارج نمي شوند اما تلاش مي کنند با اعمال فشار، ايران اشتباهاتي مرتکب شود و به بهانه آن اشتباهات طرف هاي ديگر برجام را قانع کنند، طرح آمريکايي ها را بپذيرند و به بهانه آزمايشات موشکي ايران، حضور خود را در سايت هاي نظامي کشورمان افزايش دهند و صرفا در مرحله فعلي اين مدنظرشان است و نمي خواهند از برجام خارج شوند.
دکتر فرجي راد در خصوص امکان رايزني پوتين با دولت ترامپ در ارتباط با موضوع برجام گفت:روس ها جزو کشورهايي هستند که نمي خواهند توافق هسته اي لغو شود و بحران ديگري در منطقه ايجاد شود. ممکن است پوتين با ترامپ رايزني کند البته روابط روسيه و آمريکا در موقعيت بدي است و با اخراج شمار زيادي از ديپلمات هاي روسيه از آمريکا و افزايش تحريم هاي ضد روسي روابط دو کشور متشنج تر شده و اين تحريم هاي افراطي ، اعتراض آلمان را هم در پي داشته است. مشخص نيست پوتين تا چه ميزان مي تواند در اين مورد موثر عمل کند. تا زماني که آمريکايي ها با ايران اختلاف دارند و اعراب با تحريک آمريکا از ساده لوحي ترامپ استفاده مي کنند و مي توانند ترامپ را با پول بخرند، ترامپ و تيمش دست از اين فشارها بر نمي دارند و اين روند ادامه خواهد داشت و تصور نمي کنم در کوتاه مدت در چند ماه آينده برجام به خطر بيفتد و اگر هم آمريکايي ها اشتباه کنند، طرف ايراني مقصر نخواهد بود و ايران عاقلانه و با تدبير برخورد خواهد کرد تا جامعه جهاني را متوجه کند و در صورت نياز ايران مي تواند روند غني سازي را از سر بگيرد.