چاپ

راه نو- دیدار رهبر انقلاب با هیأت دولت، معمولا جزو یکی از دیدارهای ثابت ایشان است که سالیان سال است که در ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود. رسم همیشگی رهبر‌ انقلاب در این دیدار آن است که در ابتدای آن، بخش‌هایی از «نهج البلاغه» را انتخاب کرده و درباره‌ی آن موارد و تذکراتی را ارائه می‌دهند.
نهج‌البلاغه‌خوانی رهبر انقلاب البته مخصوص این دیدار خاص نبوده و در دیدارهای عمومی‌تر نیز فراخور بیانات خود، اشاراتی به این کتاب شریف داشته‌اند. حتی از این بالاتر، در توصیه‌ای به جوانان چنین فرمودند که: «عزیزان با نهج‌البلاغه انس پیدا کنید. نهج‌البلاغه، خیلی بیدار کننده و هوشیار کننده و خیلی قابل تدبر است. در جلسات‌تان، با نهج البلاغه و کلمات امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌وسلامه‌علیه انس پیدا کنید. اگر خدای متعال توفیق داد و یک قدم جلو رفتید، آن وقت با صحیفه‌ی سجادیه - که علی‌الظاهر فقط کتاب دعاست؛ اما آن هم مثل نهج‌البلاغه، کتاب درس و کتاب حکمت و کتاب عبرت و کتاب راهنمای زندگی سعادتمندانه‌ی انسان است - انس بگیرید.»(1378/09/01)
*چرا نهج‌البلاغه خوانی؟
حال سؤال آن است که چرا رهبر انقلاب بر نهج‌البلاغه‌خوانی اصرار دارند و همواره خواندن آن را (در کنار انس با قرآن) مخصوصا به جوانان توصیه می‌کنند؟ برای پاسخ به این سؤال می‌توان دلایل مختلفی ذکر کرد که سه دلیل آن به شرح زیر است:
اول آنکه نهج‌البلاغه، «کتاب زندگی اجتماعی» ماست: «نهج‌البلاغه در مجموع درس زندگی اجتماعی برای مسلمان‌هاست... ما امروز در همان شرائط قرار داریم، شرائط کنونی جامعه‌ی اسلامی همان شرائط است... امروز شرائطی مشابه شرائط دوران حکومت امیرالمؤمنین است، پس روزگار نهج‌البلاغه است. امروز می‌شود از دیدگاه دقیق و نافذ امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام به واقعیت‌های جامعه و واقعیت‌های جهان نگاه کرد و بسیاری از حقایق را دید و شناخت و علاج آنها را پیدا کرد. لذاست که به نظر ما امروز از همیشه به نهج‌البلاغه ما محتاج‌تریم.» (1363/01/26)
دوم آنکه نهج‌البلاغه، «کتاب نظام سیاسی» ماست: «نهج‌البلاغه کتاب تدوین‌شده‌ی انقلاب اسلامی است و آئین‌نامه‌ی این انقلاب می‌توان به حسابش آورد.» (1359/02/13)
سوم هم آنکه، اگر بپذیریم نقطه‌ی آغازین «انحراف» یا «سقوط» انسان‌ها، از انحراف یا التقاط فکری و معرفتی آنان سرچشمه می‌گیرد، نهج‌البلاغه، «نظام باورها» و «ریشه‌های فکری» انسان را ترمیم و تصحیح می‌کند. چندماه پیش، در حاشیه‌ی یکی از دیدارهای رهبر انقلاب با اهالی فرهنگ و هنر، ایشان در پاسخ به سؤال یکی از حضار که «چه کتابی بخوانیم که با توجه به راهبرد ائمه بتوانیم در تشخیص اولویت‌ها دچار انحراف نشویم»، چنین فرمودند: «کتابی که - به قول شما- راهبرد ائمه را ‌ در هدایت مردم معین کرده باشد... من الان به ذهنم نمی‌رسد، منتها اگر شما می‌خواهید در این - باصطلاح- اولویت‌شناسی و اولویت‌یابی عمق پیدا کنید؛ با نهج‌البلاغه اُنس پیدا کنید، نهج‌البلاغه خیلی خوب است.
الان واقعاً بنده به‌عنوان مسئولی که در این جایگاه قرار دارم یکی از مشکلات اساسی خود من -من دارم واقعاً مشکل خودم را می‌گویم- در زمینه‌ی بسیاری از این کارها ذهن [مسئولانی است که] مخاطبینم هستند یعنی آنهایی که با من همکارند که من از اینها می‌خواهم که مثلاً شما تولید ملی را پیش ببرید یا اقتصاد مقامتی را مثلاً فرض کنید که چه بکنید؛ من مشکل با ذهن اینها دارم. ببینید، اینکه ما می‌گوییم که به توان ملی، توان داخلی، آن اقتدار حقیقی داخلی تکیه کنید نه به بیرون و خب همه هم می‌گویند بله، منتها عمل نمی‌شود، چرا؟ چون مشکل ذهنی وجود دارد یعنی باور نیست. نهج البلاغه خیلی راه باز می‌کند برای ما و خوشبختانه ترجمه‌های خوبی هم از نهج‌البلاغه شده که می‌توانید پیدا کنید. [آن را] با این نگاه بخوانید، با این نگاه که - به قول شما - اولویت‌ها را بتوانید از آن دربیاورید. نهج‌البلاغه خیلی خوب است، هم خطبه‌ها خیلی خوب است و هم آن حکمت‌ها خیلی خوب است، در نامه‌ها هم خیلی چیزهای خوب هست. آدم دقیقاً در زمینه‌ی باورها که من گفتم اولویت را پیدا کند، سعی کنید روی ذهن‌ها اثر بگذارید، روی باورها اثر بگذارید.»
باری، فرصت سه‌ماهه‌ی «بهار معنویت» (ماه رجب و شعبان و رمضان) فرصت مناسبی است برای جوانان مؤمن و انقلابی، که از آن استفاده کرده و خواندن نهج‌البلاغه را در دستور کار قرار دهند. نهج‌البلاغه، ریشه‌ی باور‌های انسان مؤمن و انقلابی است و جوانی که قرار است کار انقلاب را به پیش برد و فردای ایران را بسازد، چاره‌ای ندارد جز آنکه ریشه‌ی باورهای خود را هرچه بیشتر مستحکم کند، وگرنه در تندبادهای حوادث، خواهد لرزید، چنان‌که در تاریخ اسلام و انقلاب برخی از دنیاطلبان لرزیدند.