چاپ

راه نو- آموس گلعاد رئیس سابق دستگاه اطلاعاتی ارتش اسرائیل معتقد است خروج آمریکا از توافق هسته ای ایران به نفع تهران تمام خواهد شد.
به گزارش روزنامه هاآرتص، روزنامه چاپ فلسطین اشغالی، در پایگاه اینترنتی خود در گزارشی نوشت: گلعاد معتقد است اگر آمریکا از توافق هسته ای ایران خارج شود تهران میان قدرت های جهان اختلاف خواهد انداخت و کار را برای نظارت بر برنامه هسته ای تهران دشوارتر خواهد کرد.
گلعاد که همچنین مدیر سابق بخش سیاسی-امنیتی در وزارت جنگ اسرائیل است به هاآرتص گفت هرچند او ملاحظاتی درباره توافق هسته ای سال 2015 تهران با قدرت های بزرگ جهان در زمان امضای این توافق داشت، اکنون معتقد است ماندن آمریکا در آن ضرر کمتری خواهد داشت.
گلعاد در اشاره به سخنان دوشنبه شب بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل درباره برنامه هسته ای ایران، گفت اسنادی که موساد به دست آورده است ثابت نمی کند که ایرانی ها توافق هسته ای را نقض کرده اند.
گلعاد که همچنین هماهنگ کننده سابق فعالیت های دولت در سرزمین های اشغالی است گفت :"اسرائیل نیاز دارد که تهدیدات علیه خود را اولویت بندی کند. اگر ایران اکنون همچنان بر اساس توافق هسته ای، به تعلیق پروژه هسته ای خود برای 10 سال ادامه دهد، این به ما اجازه خواهد داد تمرکز خود را بیشتر بر حضور نظامی ایران در سوریه متمرکز کنیم."
گلعاد گفت :"حتی پس از کنفرانس خبری تماشایی نتانیاهو، من نمی بینم که کشورهای دیگر، غیر از آمریکا، موضعی به نفع خروج از توافق هسته ای گرفته باشند. روسیه شریک راهبردی ایران در سوریه است. چین با ایران تجارت می کند و اروپایی ها از موضع خود در حمایت از توافق هسته ای عقب ننشسته اند. اعلان آمریکا مبنی بر خروج از توافق هسته ای به ایران اجازه خواهد داد میان قدرت های جهان شکاف بیندازد و به تدریج نظارت بین المللی بر برنامه هسته ای خود را کاهش دهد. اگر آمریکایی ها از توافق خارج شوند، باید برای گزینه های دیگر آماده کنند، و من نمی بینم که این کار در حال انجام گرفتن باشد."
گلعاد افزود:" من شخصا معتقدم اسرائیل نباید مسئولیت هیچ گونه اقدام تهاجمی را بر عهده بگیرد. ما باید سیاست ابهام را ادامه دهیم چون هرگونه اعلان عمومی، حتی زمانی که همه می دانند حمله کار ما بوده است، طرف دیگر را به واکنش تحریک خواهد کرد. "

خسارات میلیاردی به امریکا
تصمیم ترامپ درباره خروج از برجام، میلیارد‌ها دلار در بخش‌های مختلف را در معرض خطر قرار میدهد.
آسوشیتدپرس گزارش داد؛ در شرایطی که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا سرگرم بررسی خارج کردن آمریکا از توافق هسته ای قدرت های جهانی با ایران است، میلیاردها دلار پول شرکت های بین المللی فعال در بخش های مختلف از هواپیماسازی گرفته تا میادین نفتی در معرض خطر قرار گرفته است.
تقریبا همه شرکت های چند ملیتی صرفنظر از اینکه مقر آنها در کجا باشد با آمریکا روابط تجاری و بانکی دارند و این امر به این معنی است که هرگونه بازگشت به تحریم های قبل از توافق هسته ای می تواند توافق هایی را که بعد از اجرایی شدن توافق سال 2015 امضا شده بود از میان ببرد.
این تهدید به تنهایی برای ترساندن شرکت های ریسک گریزی مانند بوئینگ کافی است تا روند اجرای توافق هایی را که ماه ها قبل حاصل شده است کند کنند. خروج کامل آمریکا نابسامانی بیشتری ایجاد کرده و احتمالا آندسته از شرکت هایی را که به ریسک پذیری (و حضور در ایران) فکر می کنند مرعوب خواهد کرد.
ریچارد نفیو کارشناس سابق تحریم ها در وزارت امور خارجه آمریکا که روی توافق هسته ای نیز کار کرده است می گوید:«آنهایی که مردد هستند، ریسک نخواهند کرد. تنها کسانی ریسک خواهند کرد که از نظرشان منافع مالی عظیمی وجود دارد و خطری از جانب آمریکا حس نمی شود.»
اِلی گرانمایه عضو ارشد بخش مطالعات ایران در شورای روابط خارجی اروپا گفت انگلیس، فرانسه و آلمان که توافق هسته ای با ایران را امضا کرده و از ترامپ خواسته اند به این توافق پایبند بماند احتمالا به دنبال آن باشند که در صورت تصمیم آمریکا به بازگرداندن تحریم ها، برای دفاع و حفاظت از شرکت های خود، مسثتنی شوند.
وی روز چهارشنبه در مطلبی نوشت:«این امر می تواند شامل مجموعه استثنائاتی برای آندسته از شرکت های اروپایی باشد که در حوزه های راهبردی تجارت و سرمایه گذاری با ایران شرکت دارند. اولویت اصلی نیز محدود کردن شوک فوری در بخش صادرات نفت ایران خواهد بود.»

مشکل اوپک برای جبران تحریم های جدید ایران
بلومبرگ در مطلبی به بررسی شرایط حاکم بر بازار نفت در صورت بازگشت احتمالی تحریم‌های ایران پرداخت.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا باید تا 12 ماه مه (22 اردیبهشت) تصمیم بگیرد تعلیق تحریم‌های ایران را تمدید کند، و تمامی نشانه‌ها حکایت از آن دارد که وی چنین کاری نمی‌کند. اگر رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم بگیرد تحریم‌هایی فرا‌منطقه‌ای را بر طرف‌های معاملات تجاری با ایران تحمیل کند، کاهش عرضه نفت ممکن است به آسانی از 1 میلیون بشکه در روز فراتر رود؛ چرا که خریداران احتمالی ممکن است نتیجه‌گیری کنند که ایمن‌ترین مسیر، اجتناب از نفت ایران است.
بنابراین آیا ظرفیت مازادِ کافی برای جبران این کمبود وجود دارد؟ تخمین‌ها از 1.96 میلیون بشکه در روز تا 3.41 میلیون بشکه تفاوت‌های آشکاری دارند و خوشبینانه‌ترینِ آن‌ها احتمالاً بیش از اندازه بالا هستند.
در ادامه این مطلب آمده است: پس این ظرفیت مازاد قابل استفاده را باید در چه منطقه‌ای جستجو کرد؟ اجماع کلی بر این است که باید بخش بزرگی از آن را در خاورمیانه یافت. در خاورمیانه هم این عربستان سعودی است که بخش بزرگی از این ظرفیت را در اختیار دارد.
عربستان در ماه‌های اخیر به جای جبران کاهش غیرمنتظره تولیدات نفت ونزوئلا و آنگولا، ترجیح داده است تولیدات خود را حتی بیش از وعده‌های پیشینش کاهش دهد و در ازای آن از مزایای افزایش بهای نفت بهره ببرد.
البته کاهش صادرات نفت ایران از طریق تحمیل مجدد تحریم‌ها ممکن است بازار را به اندازه‌ای تحت فشار قرار دهد که حتی عربستان هم نتواند آن را نادیده بگیرد. اگر تحریم‌ها بازگردند، از افزایش تولید نفت عربستان، سایر اعضای اوپک و کشورهایی که از ظرفیت افزایش تولید برخوردارند شگفت‌زده نشوید. اما افزایش تولید نفت اوپک و سایر کشورها ممکن است کاهش صادرات ایران را تنها در صورتی جبران کند که این تنزل از سطح تحریم‌های پیشین فرا‌تر نرود. در این صورت، حتی افزایش تولید این کشورها هم ممکن است نتواند جای خالی نفت ایران را در بازار پر کند.
بلومبرگ در پایان این طور نتیجه می‌گیرد: خط سیر بهای نفت در ماه‌های باقی‌مانده از سال 2018 ممکن است به چگونگی خروج ترامپ از توافق هسته‌ای ایران و دریافت تضمین‌های احتمالی در خصوص افزایش عرضه از سوی وزیر نفت او در سفر اخیرش به ریاض بسیار وابسته باشد.

افزایش شدید بهای نفت در بازارهای جهانی
کارشناسان یکی از پیامدهای مهم اقتصادی خروج آمریکا از برجام را افزایش شدید بهای نفت در بازارهای جهانی می دانند.
نشریه فوربز نوشت: یکی از تبعات کناره گیری آمریکا از توافق هسته ای ایران افزایش شدید بهای نفت خام در بازارهای جهانی خواهد بود.
فوربز نوشت البته باید یادآوری کرد که خروج ترامپ از توافق هسته ای موضوع تعجب برانگیزی نیست. همانطور که در بالا هم اشاره شد، دلالان نفتی تحریم های نفتی را در تعیین قیمت نفت لحاظ کرده اند. قیمت نفت برنت به بالاترین میزان خود در سه سال گذشته افزایش یافته و به هفتاد و پنج دلار در هر بشکه رسیده است.
البته انتظار می رود با اعلام رسمی کناره گیری ترامپ از این توافق، بهای نفت از این هم بالاتر رود، البته این افزایش قیمت زمانبر خواهد بود.
ارزیابی میزان دقیق کاهش تولید و عرضه نفت ایران به بازار در پی اجرای دوباره تحریم های آمریکا علیه این کشور امکان پذیر نیست، اما این کاهش قابل توجه خواهد بود. همچنین مشکلات ونزوئلا بر کمبود عرضه نفت در بازارهای جهانی می افزاید.
افزایش سریع تولید و ادامه فعالیت های صادراتی نفت ایران پس از لغو تحریم ها در دو سال گذشته، خیره کننده بود. ایران به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ اوپک تقریبا صادرات نفتش را دو برابر کرد و میزان آن به دو میلیون و دویست هزار بشکه نفت در روز رسید. اروپا نیز دوباره و به سرعت به عنوان بزرگ ترین خریدار نفت ایران تبدیل شد و روزانه نزدیک به پانصد تا ششصد هزار بشکه نفت از ایران خریداری کرد.
اگر ترامپ از توافق هسته ای کناره گیری کند، احتمالا این تجارت متوقف خواهد شد. هرچند ممکن است این اتفاق خیلی سریع اتفاق نیفتد، اما به تدریج و پس از این که تجار اروپایی متوجه شوند ادامه معامله با ایران برای آنها تبعات بسیاری دارد که قطع دسترسی آنها به بازارهای مالی آمریکا به علت نقض تحریم های واشنگتن از جمله آن است، به تدریج خود را از بازارهای ایران دور می کنند.
پایگاه اینترنتی ووکس هم نوشت: اگر رئیس جمهور ترامپ از توافق اتمی با ایران خارج شود آنگاه قیمت سوخت در سراسر آمریکا افزایش پیدا خواهد کرد.
کارشناسان می‌گویند که اگر ترامپ از توافق اتمی خارج شود آنگاه بهای بنزین به میزان سی سنت در هر گالن افزایش پیدا خواهد کرد. پاتریک درهان Patrick DeHaan تحلیلگر ارشد موسسه گتس بادی GasBuddy که بهای بنزین را رصد می‌کند در این رابطه گفت:اگر ترامپ تحریم‌هایی گسترده ضد ایران وضع کند آنگاه بهای بنزین به بیش از سه دلار در هر گالن افزایش پیدا خواهد کرد.