راه نو- وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که جدیترین گزینه در صورت خروج احتمالی آمریکا از برجام، از سرگیری پیشرفته‌تر برنامه هسته‌ای است.
محمدجواد
ظریف در مصاحبه با شبکه تلویزیونی المانیتور در پاسخ به سؤالی درباره
واکنش ایران به خروج دولت آمریکا از توافق هسته‌ای، گفت: دولت ترامپ هیچ
وقت در برجام نبوده است. آنها در 15 ماه گذشته سعی کردند مطمئن شوند که
ایران از منافع اقتصادی برجام بهره‌مند نشود، بنابراین هر کاری که آنها طی
سه هفته آتی می‌کنند تفاوتی با گذشته نخواهد داشت. به‌واسطه سیاستهایی که
آنها طی 15 ماه گذشته پیگیری کرده‌اند، تأثیرات اقتصادی بر ایران را کاهش
داده‌اند، بنابراین این به ما توجیه لازم برای تصمیم‌گیری بر اساس منافع
ملی را خواهد داد، مبنی بر اینکه در توافق بمانیم یا نمانیم.
موسسه
واشنگتن در تحلیل خود از واکنش ایران در قبال خروج آمریکا از برجام آورده
است ایران احتمالا مقدمات لازم را برای واکنش فوری در صورت خروج ترامپ از
برجام تا یک ماه آینده انجام خواهد داد که البته گزینه های متعددی نیز در
این باره پیش روی ایران است.
مقامات ایران همواره به آمریکا هشدار داده
اند که خروج از توافق هسته ای و بازگشتن تحریم ها منجر به توسعه ی سریع
برنامه ی هسته ای این کشور خواهد شد.در ماه آگوست روحانی هشدار داد که
برنامه ی هسته ای ایران در صورت نیاز تنها در مدت چند روز به سطح بسیار
بالاتری نسبت به پیش از برجام باز خواهد گشت.عباس عراقچی،معاون وزیر خارجه
ایران نیز تاکید کرده است که ایران خود را برای هر سناریوایی آماده کرده
است و به خروج ترامپ از برجام بر اساس منافع ملی خود پاسخ خواهد داد.در فاز
عملی این جملات به آن معنا ات که ایران به زودی گام های ضروری برای آماده
سازی برنامه ی هسته ای خود را بر می دارد در حالی که از انجام هرگونه
اقدامی که برجام را نقض کند اجتناب خواهد کرد.
رویکرد اعتدالی در برابر آمریکا باید کنار گذاشته شودحسین
کنعانی مقدم در خصوص گزینه های ایران برای مقابله با اقدام آمریکا در خروج
از برجام گفت:انتخاب ایران مشخص است. ایران از سیاست های شفاف مبنی بر
ایستادگی ، مقاومت در برابر زورگویی ها ، مقابله کردن با تهدید و تحریم ها و
حفظ استقلال و آزادی جمهوری اسلامی است. ملتی که از حاکمیت خود حمایت می
کند نباید نگران فشار خارجی باشد. دونالد ترامپ بیشتر تابع لابی صهیونیست
در آمریکا است. خواست صهیونیست ها بر این بود برجام به نتیجه نرسد و فشارها
و تهدیدهای آمریکا تا مرز تجاری و نظامی جلو رود. ترامپ هم می داند در
منطقه ناامنی و ناآرامی ایجاد شود سلاح های بیشتری به فروش می رساند و
جمهوریخواهان کسانی هستند که کارخانه تسلیحاتی آمریکا را در اختیار دارند و
بخش عمده اقتصاد آمریکا در اختیار این شرکت های تسلیحاتی است.لذا فشار
اقتصادی و فشار لابی صهیونیستی تصمیم ترامپ را برای خروج از برجام رقم زد.
اگر اروپا به تعهدات خود عمل نکند ماندن در برجام گزینه منتخب ایران نخواهد بود
مهدی
رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی آریا
در خصوص گزینه های پیشرو ایران گفت:اروپایی ها برای حفظ برجام باید دوطرف
مهم توافقنامه هسته ای یعنی ایران و آمریکا را راضی کنند.اروپایی ها از بحث
های مذاکرات جدید سخن به میان آورده اند و به نوعی اظهارات دولتمردان
آمریکا را برای شکل گیری گفتگوهای جدید مطرح کرده اند و این امر بستگی به
طرف ایرانی دارد تا چه اندازه وارد گفتگویی شود که ممکن است سرنوشتی مشابه
برجام پیدا کند. ایران اعتماد چندانی به طرف های مذاکره کننده ندارد مگر
آنکه اروپایی ها در عمل اقدامی انجام دهند که موجب شود ایران وارد مذاکره و
موضوعات جدیدی شود که در آن صورت مسائل موشکی و حقوق بشر مطرح است. ایران
در مذاکرات در باب این موضوعات به راحتی کوتاه نمی آید و زمانبر و بسیار
پیچیده خواهد بود.از سوی دیگر ایران تلاش می کند اگر اروپایی ها به تعهدات
خود عمل کنند برجام را حفظ کنند چون برجام به نفع ایران است اما اگر از
برجام فقط یک اسم باقی بماند طبیعتا ایران گزینه های دیگری را انتخاب خواهد
کرد و ماندن در برجام گزینه منتخب ایران نخواهد بود.
در صورتی که منافع ایران در برجام تامین نشود ایران از برجام خارج خواهد شدامیرعلی
ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی آریا در
خصوص گزینه های ایران پس از خروج آمریکا از برجام گفت:فعلا فارغ از سخنرانی
دونالد ترامپ و اظهارات مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران هنوز اتفاق واقعی
و عملیاتی رخ نداده است.فرمانی که دونالد ترامپ مبنی بر بازگشت کلیه تحریم
های هسته ای امضا کرده این تحریمها یک بازه زمانی 90 روزه و 180 روزه را
شامل می شود و حداقل اولین تحریمهایی که قرار است اعمال شود 90 روز دیگر
عملیاتی می گردد و تحریم های نفتی هم تا 180 روز دیگر برمی گردد. البته
فضای روانی موجب می شود نگرانی ها افزایش یابد و بسیاری از شرکت های خارجی
نتوانند در بلندمدت به همکاری با ایران امیدوار باشند. فعلا اتفاق خاصی در
اجرای تحریم ها رخ نداده است. ضمن اینکه به نظر می رسد در هفته های آینده
مذاکرات بسیار فشرده ای میان آمریکا و اروپا،ایران و اتحادیه اروپا و روسیه
و چین با دیگر کشورهای دخیل در این موضوع صورت گیرد تا یک راه حلی را پیدا
کنند. همانطور که رهبر معظم انقلاب بیان داشتند اگر این مسیر هموار نشود و
کشورهای اروپایی تضمین محکمی برای پایبندی کشورهای اروپایی به تعهدات خود
در راستای حفظ منافع ایران ارائه نکنند، مسیر دیگری متصور است که بازگشت به
فعالیت های هسته ای ایران پیش از برجام خواهد بود که مخاطرات خود را به
همراه دارد که علاوه بر تحریم های آمریکا،تحریم های اتحادیه اروپا و شورای
امنیت بازمی گردد که این ها حداقل تحریم هاست و امکان دارد تحریم های جدیدی
وضع شود و ایران به دوران تحریمی پیش از سال 92 باز گردد.