چاپ

راه ترقی- از جمله عرصه هایی که اکنون اتباع خارجی در کشور از فرصت برابر در ان بهره مند هستند، تحصیل در تمامی سطوح آموزشی از ابتدایی تا دانشگاه است، مساله ای که با تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال 93، همه گیرتر شد.
خدمات آموزشی ایران به مهاجران به ویژه اتباع افغان که بخش زیادی از جمعیت مهاجران را تشکیل می دهد پس از پیروزی انقلاب اسلامی هر روز گسترده تر شده و با دستور رهبری مبنی بر اینکه `هیچ کودک افغانستانی، حتی مهاجرینی که به‌صورت غیرقانونی و بی‌مدرک در ایران حضور دارند، نباید از تحصیل بازبمانند و همه آنها باید در مدارس ایرانی ثبت‌نام شوند.` کامل شد.
دانش آموزان افغان پس از این دستور چه دارای مدارک هویتی باشند و چه نباشند به راحتی می توانند در مدرسه مورد نظر خود ثبت نام کنند و مشکلی در این رابطه وجود ندارد.
در شیوه‌نامه ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی نیز که بعد از دستور رهبر معظم انقلاب مورد بازنگری قرار گرفت، این موضوع هم مورد تاکید است که ثبت‌نام دانش‌آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی تا سطح دیپلم در مدارس دولتی همانند دانش‌آموزان ایرانی است.
تحصیل دانش‌آموزان اتباع خارجی در مدارس غیردولتی، نمونه دولتی، استعدادهای درخشان و استثنایی همانند دانش‌آموزان ایرانی خواهد بود و در مورد اخذ کمک‌های مردمی از اتباع خارجی همانند دانش‌آموزان ایرانی عمل می‌شود.
در این شیوه نامه متذکر شده است دانش‌‌آموزانی که دارای مدارک هویتی و اقامتی نامعتبر یا فاقد هرگونه مدارک هویتی و اقامتی معتبر هستند، فقط از طریق کارت ویژه حمایت تحصیلی برای اتباع خارجی که از سوی اداره کل امور اتباع خارجی وزارت کشور صادر می‌شود می‌توانند در مدارس رسمی ثبت‌نام و ادامه تحصیل دهند.
کارت حمایت تحصیلی شامل مشخصات فردی اظهار شده از طرف ولی دانش‌آموز، شناسه اختصاصی و عکس دانش‌آموز و ولی او است.
ثبت نام بی قید و شرط فرزندان اتباع افغان همچنین مورد تاکید وزیر آموزش و پرورش بوده است به نحوی که وی اعلام کرد: همکارانم بدون هیچ‌گونه تفاوت‌نگری نسبت به دانش‌آموزان ایرانی و اتباع خارجی درباره ثبت‌نام دانش‌آموزان تلاش کردند.
سید محمد بطحایی با بیان اینکه سیاست وزارت آموزش و پرورش، ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی در مدارس است و نباید مانعی در این راه وجود داشته باشد، بار دیگر بر این مساله تاکید کرد که هیچ دانش‌آموزی از مهر نباید جا بماند؛ برای ما قومیت و رنگ پوست فرق نمی کند و همه باید در مدارس ثبت‌نام شوند.
نگاه ویژه ایران به اتباع افغان موجب شده تا در برخی مناطق که جمعیت دانش آموزی بالایی از افغان ها دارند مدارس به نام شهدای افغان نامگذاری شود که از جمله آن، افتتاح یک باب مدرسه در روستای «حصار قاضی» از توابع بخش جوادآباد ورامین است که با کمک کمیساریای عالی پناهندگان و سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس و صرف 12 میلیارد ریال بودجه، 25 مهر امسال به بهره برداری رسید و در مراسم افتتاح آن وزیر آموزش و پرورش شخصا حضور پیدا کرد.
`شهدای دانایی` عنوانی است که برای مدرسه یاد شده انتخاب شد و اشاره به 50 دانش آموز شهید در یک عملیات تروریستی در یک مجتمع آموزشی /تحصیلی در غرب شهر کابل افغانستان دارد.
یکی دیگر از مراکزی که میزبان جمعیت زیادی از دانش اموزان افغان است، مدرسه شهید محمدعلی بدیهی در اصفهان است که 30 مهر امسال مورد بهره برداری قرار گرفت و در مراسم افتتاح آن جانشین نماینده کمیساریای سازمان ملل در امور پناهندگان اعلام کرد: از زمان صدور فرمان رهبر انقلاب ایران تاکنون 420 هزار دانش آموز افغانستانی و عراقی در مدارس ایران مشغول به تحصیل شده اند که 123 هزار نفر آنها فاقد مدارک مربوط به پناهندگی هستند.
«ایرینا کونیاک» همچنین اظهار داشت: فرمان رهبر ایران در سه سال پیش در زمینه تحصیل تمام کودکان و نوجوانان بدون در نظر گرفتن ملیت آنان نشان دهنده به رسمیت شناختن حق برخورداری کودکان و خردسالان از فراگیری دانش و اهمیت دانش آموختن است.
وی ارائه خدمات بهداشتی و آموزشی به پناهندگان توسط دولت جمهوری اسلامی ایران را چشمگیر و بی نظیر دانست و گفت: به عنوان نماینده این کمیساریا بسیار خوشحالم که بالاترین مقام جمهوری اسلامی ایران زمینه برخورداری آموزش رایگان و حذف شهریه را برای پناهندگان در این کشور فراهم کرده است.
وی ادامه داد: دولت ایران با پذیرش این پناهندگان و ملت ایران با میزبانی از آنها زمینه تحصیل دانش را برای فرزندان پناهندگان در کنار فرزندان خود فراهم آورده اند تا فرزندان امروز، آینده درخشانی را برای جهان رقم بزنند.
کونیاک افزود: مشارکت در ساخت مدارس برای دانش آموزان ایرانی و اتباع خارجی مقیم این کشور از راهبردهای کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان است و ما حمایت خود را از دولت ایران برای توسعه مراکز آموزشی در این کشور ادامه خواهیم داد.
جانشین کمیساریای سازمان ملل در امور پناهندگان با اشاره به اینکه پناهندگان و اتباع خارجی در ایران به کمک های بیشتری نیاز دارند، اضافه کرد: ما با حامیان مالی خود برای افزایش کمک به دولت ایران برای توسعه مدارس ویژه پناهندگان و اتباع خارجی مذاکره خواهیم کرد.
رئیس مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور نیز ضمن تایید این مطلب که ظرفیت و شرایط برای پذیرش تمامی اتباع دارا یا فاقد مدارک هویتی در مدارس ایران فراهم است در گفت و گو با خبرنگار حوزه آموزش ایرنا اظهار داشت: بعد از پیروزی انقلاب خیل قابل توجهی از پناهندگان به ویژه از کشورهای همسایه وارد کشور شدند لذا وزارت آموزش و پرورش همواره میزبان دانش آموزان پناهنده از کشورهای مختلف در طول سه دهه گذشته بوده است.
غلامرضا کریمی ادامه داد: از آنجا که تعداد پناهندگان غیرمجاز و یا فاقد مدرک هویتی زیاد است رهبر معظم انقلاب در سال 93 فرمانی صادر کردند مبنی بر اینکه هیچ کودکی در ایران اعم از اینکه دارای مدارک اقامت مجاز باشد یا نباشد خارج از مدرسه نماند، لذا از سال 94 به بعد شاهد افزایش تعداد دانش آموزان پناهنده در مدارس هستیم.
وی تعداد دانش آموزان اتباع خارجی در مدارس کشور را 480 هزار نفر عنوان کرد و افزود: برخلاف بسیاری از کشورهای غربی که پناهندگان را در اردوگاه ها نگه داری می کنند ایران به پناهندگان به عنوان افراد آسیب پذیر می نگرد و آنها را در کنار اتباع خود پذیرش می کند لذا دانش آموزان پناهنده می توانند در مدارس مختلف و در نزدیک ترین مدرسه به محل سکونتشان ثبت نام کنند و در این رابطه مشکلی وجود ندارد.
رئیس مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور با یادآوری این نکته که مرکز تجمع اتباع خارجی شهرستان های تهران، اصفهان، خراسان رضوی، کرمان و فارس است و به تناسب تعدادی از این افراد در دیگر استان ها سکونت دارند، گفت: در سال تحصیلی گذشته دانش آموزان پناهنده در 28 هزار مدرسه مشغول به تحصیل بودند و سیاست آموزش و پرورش بر این است که هیچ کودکی در خارج از مدرسه نماند.
کریمی مبلغ هزینه شده برای دانش آموزان پناهنده در سال تحصیلی گذشته را بیش از هزار میلیارد تومان ذکر کرد و اظهار داشت: این درحالیست که کمک های بین المللی برای این موضوع تنها حدود 2 درصد بوده و مجامع بین المللی و سازمان های مسئول پناهندگان کمک قابل توجهی نکرده اند.
وی از نهادهای دولتی و غیردولتی بین المللی درخواست کرد برای بهبود و افزایش کیفیت آموزشی دانش آموزان پناهنده که بخش قابل توجهی از آنان را اتباع افغان تشکیل می دهند به آموزش و پرورش کمک کنند و تصریح کرد: بسیاری از این دانش آموزان حتی قادر به تهیه لباس، لوازم التحریر و وسایل اولیه برای ورود به مدرسه نیستند لذا کمک سازمان های مردم نهاد و مجامع بین المللی مورد انتظار است.
به گفته رئیس مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور، ما مدارس خاص و ویژه پناهندگان و اتباع افغان نداریم و امکان ثبت نام دانش آموزان پناهنده در تمامی مدارس وجود دارد.
کریمی استاندارد جهانی ورود دانش آموزان پناهنده به سیستم آموزشی و مدارس در کشورهای مختلف را 60 درصد اعلام کرد و گفت: در ایران بیش از 80 درصد دانش آموزان پناهنده وارد مدارس شده اند اما به طور طبیعی درصدی از آنها به دلایلی همچون ترس از شناسایی، اقامت غیر معتبر، کودکان کار و یا خیابانی بودن وارد مدرسه نمی شوند ولی آنچه به عهده آموزش و پرورش است اینکه هر فرد لازم التعلیم می تواند به مدرسه مراجعه کرده و بر اساس چارچوب های تعیین شده ثبت نام کند.
وی اضافه کرد: وزارت آموزش و پرورش برای شناسایی بازماندگان از تحصیل اتباع خارجی وظیفه ای ندارد اما اطلاع رسانی لازم برای معرفی این افراد صورت گرفته و وزیر آموزش و پرورش نیز در فراخوانی از مردم درخواست کرده اند تا افراد لازم التعلیم اعم از ایرانی و پناهنده را معرفی کنند.
رئیس مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور یادآور شد: تعداد دانش آموزان فاقد مدارک هویتی که سال 94 در مدارس ثبت نام شده اند حدود 25 هزار نفر، در سال 95 حدود 45 هزار نفر، در سال 96، 100 هزار نفر و در سال تحصیلی جاری نیز 120 هزار نفر بوده است.
کریمی در خصوص اقدامات انجام شده برای آموزش بین فرهنگی و تعامل بیشتر دانش آموزان و اولیای ایرانی با اتباع خارجی در مدارس نیز گفت: یکی از مسائل مهمی که در عصر جدید مطرح است آموزش بین فرهنگی است به گونه ای که آحاد جامعه اعم از معلمان، دانش آموزان و اولیا با افرادی از فرهنگ های مختلف تعامل داشته باشند.
وی ادامه داد: در این رابطه وزارت آموزش و پرورش اقدام به برگزاری دوره های آموزشی برای مدیران مدارس دارای دانش آموز پناهنده کرده تا آنها با استانداردها و روش های تعامل با این گونه از دانش آموزان آشنا شوند البته در این میان نباید وظیفه مطبوعات، رسانه ها و صدا و سیما را برای آموزش بین فرهنگی نادیده گرفت زیرا فرهنگسازی در این زمینه صرفا در مدرسه اتفاق نمی افتد.
رئیس مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور با تاکید بر اینکه باید آموزش های لازم در زمینه تعامل بین فرهنگی به اولیا و دانش آموزان نیز ارائه شود، تصریح کرد: کارگردانان فیلم ها و سریال ها نیز می توانند در این زمینه پیشگام باشند زیرا با وجود اینکه مردم ما میهمان نواز هستند اطلاع رسانی و افزایش آگاهی آحاد جامعه برای نحوه تعامل با اتباع خارجی که در بلند مدت در ایران اقامت دارند ضروری به نظر می رسد.