چاپ

راه ترقی- یکی از شبکه‌های اجتماعی محبوب در ایران اینستاگرام است و برنامه‌های زیادی با نام‌های «فالوئریاب»، «لایک بگیر»، «آنفالویاب» و عناوین مشابه برای ارائه خدمات جانبی به کاربران اینستاگرامی در مارکت‌های داخلی منتشر شده است. همانطور که نام برنامه‌ها نشان می‌دهد، هدف برنامه‌ها عمدتا گرفتن فالوئر و لایک و... برای کاربران اینستاگرام است.

پیش‌تر، هشداری توسط مرکز ماهر (مدیریت و امداد هماهنگی رخدادهای رایانه‌ای) با عنوان هشدار درباره برنامه‌های مرتبط با اینستاگرام منتشر شد. در این گزارش، جزییات بیش‌تر این بررسی ارائه می‌شود. با توجه به زمان سپری شده از آغاز بررسی‌های فنی،‌ ممکن است تغییراتی در اپلیکیشن‌های مطرح شده و اطلاعات انتشار یافته صورت پذیرفته باشد.‬‬

در بررسی انجام شده، بیش از 200 برنامه اندرویدی که خدمات مرتبط با اینستاگرام ارائه می‌دهند از مارکت‌های داخلی جمع‌آوری و بررسی شد. از این میان، حدود 100 برنامه برای ارائه خدمات نیاز به ورود به حساب اینستاگرام کاربر داشتند. در بین این برنامه‌ها بیش از 50 برنامه سارق اطلاعات کاربران شناسایی شد. این برنامه‌ها نام کاربری و رمز عبور اینستاگرامی کاربر را به روش‌های مختلف استخراج کرده و به سرور توسعه‌دهندگان ارسال می‌کردند. با توجه به آمار نصب‌های این برنامه‌ها به‌صورت تخمینی اطلاعات بیش از یک میلیون کاربر اینستاگرام در ایران در اختیار تولیدکنندگان این برنامه‌ها قرار گرفته است.

اما بسیاری از برنامه‌های دیگر (از بین 100 برنامه) نیز باوجود این‌که به کاربران اطمینان می‌دادند که به رمز عبور آن‌ها دسترسی ندارند ولی با استفاده از روش‌هایی، رمز عبور را استخراج می‌کردند. برای این دسته از برنامه‌ها شواهدی از ارسال رمز عبور به سرور خود برنامه‌ها مشاهده نشد و به همین دلیل این برنامه‌ها در لیست برنامه‌های سارق ذکر نشده‌اند.

اخیرا نتایج بررسی این برنامه‌ها در گزارش دوم ارائه شد و متاسفانه از بین حدود 100 برنامه بررسی شده تقریبا نیمی از آن‌ها سارق بودند و اکثر برنامه‌های باقیمانده نیز حداقل رمز عبور اینستاگرام کاربر را استخراج می‌کردند (هرچند شواهدی مبنی بر سرقت کامل یافت نشد) و از این نظر این برنامه‌ها در کل خطر بالایی دارند و بهتر است که فروشگاه‌های اندرویدی پیش از انتشار چنین برنامه‌هایی (که نیاز به ورود به حساب کاربری اینستاگرام دارند) بررسی دقیق‌تری داشته باشند.

در این تحقیق، تمام برنامه‌های اندرویدی مارکت‌های داخلی از این نوع بررسی نشدند و فقط یک مجموعه 200 تایی از برنامه‌ها برای نمونه جمع‌آوری و تحلیل شدند. درنتیجه احتمالا برنامه‌های سارق دیگری نیز در مارکت‌ها حضور دارند.

با همکاری صورت گرفته از سوی مارکت‌های توزیع کننده، شماری از این اپلیکیشن‌ها حذف شده‌اند. برخی از صفحات فیشینگ مورد اشاره در مستند نیز با همکاری میزبانان داخلی و خارجی حذف گردیدند اما متاسفانه برخی از دامنه‌های فیشینگ صفحه ورود اینستاگرام به‌دلیل عدم همکاری میزبانان خارجی همچنان فعال هستند.