چاپ

راه ترقی- مجتبی تبریزنیابا اشاره به آمار نشر کتاب در 11 ماه سال 1397 در مقایسه با زمان مشابه سال 1396 گفت: 85 هزار و 12عنوان کتاب از ابتدای امسال تا بهمن ماه منتشر شده است که در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته (84 هزار و 728) افزایش یک درصدی و به عبارتی برابر را نشان می دهد. این درحالی است که در بازه زمانی مورد بررسی در سال 1396 نسبت به 1395 با افزایش 13 درصدی روبه رو بودیم.
وی بیان کرد: سال 1396 از نظر تعداد عناوین کتاب، افزایش قابل توجهی را شاهد بودیم اما این افزایش در سال جاری قابل مشاهده نیست، قابل پیش بینی بود که از ابتدای سال جاری با توجه به افزایش قیمت کاغذ و رکود ناشی از آن تعداد عناوین کتاب متاثر از این عوامل کاهش پیدا می کند.
وی به تعداد کتاب های چاپ مجدد و چاپ جدید نیز اشاره کرد و گفت: از مجموع کتاب منتشر شده امسال 61 درصد چاپ اول و 39 درصد چاپ مجدد بودند. این آمار نشان می دهد تعداد کتاب های چاپ اول که تجدید چاپ نمی شوند بیشتر از کتاب های چاپ مجدد است که وضعیت قابل قبولی نیست چرا که باید تعداد کتاب های چاپ مجدد ما بیشتر باشد.
مدیر اطلاع رسانی موسسه خانه کتاب ادامه داد: در حوزه تالیف و ترجمه در سال 1397، 75 درصد از کل کتاب های منتشر شده تالیفی و 25درصد آن ها ترجمه اند که این آمار امیدوار کننده است اما تالیف شامل همه انواع تولیدات قلمی و فکری مانند تصحیح، شعر، گردآوری و تدوین است.
وی عنوان کرد: 20 درصد کتاب های منتشر شده در سال 1397 به موضوع کمک درسی اختصاص داشته است و موضوعات ادبیات با 17درصد و کودک و نوجوان با 16 درصد در جایگاه های بعدی قرار دارند. این سه موضوع بیش از نصف کتاب های منتشر شده در سال جاری را به خود اختصاص داده اند.
تبریزنیا ادامه داد: از نظر شمارگان، موضوع های کمک درسی با 28 درصد، کودک و نوجوان با 22 درصد و ادبیات با 11 درصد بیشترین شمارگان کتاب در 11 ماه سال 1397 را از آنِ خود کرده اند.
وی افزود: از نظر پراکندگی جغرافیایی نشر کتاب معمولا تهران بیشترین سهم را دارد؛ 77 درصد کتاب های تولید شده در 11 ماه سال جاری متعلق به تهران است. تقریبا 92 درصد کتاب ها از سوی ناشران 6 استان چاپ شده اند، تهران 77 درصد، قم 6 درصد، خراسان رضوی سه درصد، آذربایجان شرقی دو درصد، اصفهان دو درصد و البرز نیز دو درصد از سهم تعداد کتاب های چاپ شده در 11 ماه سال 1397 را به خود اختصاص دادند. 25 استان دیگر تنها سهم هشت درصدی در تولید و انتشار کتاب داشتند.
او با مقایسه قیمت کتاب در سال 1397 و 1396 گفت: در سال جاری مجموع قیمت کتاب های ثبت شده 12 درصد بیشتر از سال1396 بود اما میانگین قیمت کتاب در سال 1396، 17هزار و 700 تومان بوده که در سال جاری به 22 هزار و200 تومان رسیده است.
تبریزنیا با بیان اینکه کتاب های منتشر شده امسال از سوی پنجهزار و142 ناشر به چاپ رسیده است، گفت: از این تعداد چهارهزار و250 ناشر دارای پروانه نشر هستند؛ به عبارتی 83 درصد ناشران حقوقی (داری پروانه نشر) و 17 درصد ناشر مولف هستند و از بین ناشران حقوقی دارای پروانه نشر 14درصد از ناشران تنها یک کتاب منتشر کرده اند و 63 درصد آنها کمتر از 20 کتاب چاپ کرده اند.
وی افزود: ناشرانی که بین 20 تا 50 عنوان کتاب منتشر کرده اند 15درصد را شامل می شوند که به آنها ناشران «پرکار» می گویند، ناشران «حرفه ای» نیز کسانی هستند که بیش از 50 عنوان کتاب در طول سال منتشر می کنند که سهم این ناشران تنها هشت درصد است و تعداد آنها به حدود 320 ناشر می رسد که این گروه حداقلی بدنه اصلی نشر را تشکیل می دهند و تولید حداکثری را برعهده دارند.
وی در پایان گفت: کتاب هایی که بیشترین نوبت چاپ را در 11 ماه سال 1397داشته اند به کتاب های کمک درسی با 80 درصد، رمان با 17درصد و روانشناسی با سه درصد اختصاص پیدا کرده است و غلبه مطلق در تعداد عناوین شمارگان نوبت چاپ با کتاب های کمک درسی و آموزشی بوده است.