چاپ

راه نو- اميرعلي ابوالفتح، تحليلگر مسائل بين الملل در گفتگو با خبرنگار سياست خارجي آريا در تحليل خود از سخنراني اوباما در سازمان ملل و دفاع از توافق هسته اي با ايران، گفت: بحث اصلي اين است که پس از دوران رياست جمهوري باراک اوباما به نظر نمي رسد که هيچ سياستمدار ودولتمرد دموکرات يا جمهوري خواه از جمله ترامپ يا کلينتون اصل و اساس توافق هسته اي را که معروف به برجام است، از بين ببرند چون از ديد آمريکايي ها برجام رويدادي بود که ايران را از دستيابي به سلاح هسته اي باز داشت. البته نقدهايي در داخل آمريکا مطرح است و برخي از جمهوريخواهان معتقدند در اين فرايند ايران امتيازات عمده اي به دست آورد و ايران توانست سر طرف هاي مذاکره کننده کلاه بگذارد و برنامه هسته اي خود را همچنان حفظ کند. اين در حالي است که همه متفق القول قبول دارند که برجام يک توافقي بود در چارچوب توافقات کلان بين المللي در حوزه عدم اشاعه سلاح هاي هسته اي. به عبارتي اگر برجامي وجود نداشته باشد ايران تعهدات خود مبني بر کاهش تعداد سانتريفيوژهاي هسته اي، کاهش ميزان ذخاير اورانيوم غني شده را اجرايي نمي کرد و به سمت ساخت رآکتورهاي آب سنگين حرکت مي کرد. به زبان ساده تر بدون برجام از ديد آمريکايي ها، ايران داراي سلاح اتمي خواهد شد. لذا جدا از لفاظي هايي که جمهوريخواهان و ترامپ مطرح مي کنند که برجام را پاره خواهند کرد و اين توافق را زير پا خواهند گذاشت، به نظر نمي رسد اصل و اساس برجام تغيير بنيادين داشته باشد اما قطعا در روش کار دولتمردان آمريکايي در دوران پس از باراک اوباما تغييراتي روي خواهد داد. احتمال تشديد سخت گيري ها عليه ايران وجود دارد و شايد بهانه گيري هايي مطرح شود و تلاش هايي صورت بگيرد که با بهره گيري از الگوي توافق هسته اي ايران را در حوز هايي مانند حقوق بشر، بحث تروريسم و آينده خاورميانه تحت فشار قرار دهند با اين اميد که ايران برجام هاي بعدي را بپذيرد اما اينکه اصل برجام بخواهد از بين برود، کمي دور از ذهن است چون معناي اين عمل، اين است که چراغ سبزي به ايران داده شود که به سمت سلاح اتمي بخواهد حرکت کند چيزي که هيچ سياستمداري در داخل آمريکا چنين مسيري را طي نخواهد کرد.
وي در خصوص لفاظي هاي جنگ طلبانه ترامپ عليه ايران و احتمال تنش نظامي ايران و آمريکا با روي کار آمدن ترامپ گفت: يک اصل را بايد در نظر بگيريم صحبت هاي انتخاباتي به ويژه توسط فردي که در جايگاه اپوزيسيون قرار دارد و هم حزبي حزب حاکم در آمريکا نيست، نبايد خيلي جدي قلمداد شود. بخشي از اين صحبت ها و خط و نشان کشيدن ها با هدف جلب آرا و پيروزي در انتخابات است و ضرورتا تمام حرفهايي که مي زنند چه در جهت صلح و چه در جهت جنگ، به معناي اجرا شدن اين وعده ها نيست. موارد متعددي وجود دارد از جمله صحبت هاي شخص باراک اوباما که به کرات در مورد صلح صحبت کرده بود اما در دوران رياست جمهوري اوباما جنگ هايي شاهد بوديم و همينطور بسته شدن زندان گوانتانامو را وعده داده بود که محقق نشد. لذا مي توان انتظار داشت صحبت هاي دونالد ترامپ در اين خصوص که اگر به مسند قدرت برسد و رئيس جمهور آمريکا و فرمانده کل نيروهاي مسلح آمريکا شود، بخواهد دستوري براي شليک به ناوها و کشتي هاي ايراني بدهد. اين صحبت ها در دروه انتخاباتي صورت مي گيرد. اگر ترامپ در انتخابات پيروز شد، خواهيم ديد که اين حرفها خيلي پايه و اساس ندارد ضمن اينکه واکنش نظاميان آمريکايي به اين حرف ها مطلوب نبوده و ترامپ در حوزه سياست خارجي وامنيتي بسيار تازه وارد و کم تجربه است و حرفهاي ضد و نقيض زيادي مي زند. به عبارتي مي توان گفت در اين مرحله از روند انتخابات آمريکا اين حرفها را نبايد خيلي جدي تلقي کرد.
اين کارشناس سياسي در خصوص موضع گيري هاي قاطع فرماندهان ايراني در پاسخ به اقدامات تحريک آميز دشمنان گفت: در هفته دفاع مقدس قرار داريم ودر اين روزها و مقاطع قطعا امکان بيشتري براي طرح مباحث نظامي براي فرماندهان مطرح مي شود و کاملا منطقي است. اين اظهارنظرها هم يادآور دوران دفاع مقدس است و هم ضرورت ايجاد مي کند که فرماندهان بيش از هر زمان ديگر در اين مقطع زماني خاص بيشتر صحبت کنند. جدا از مقطع زماني مخاطب اين صحبت ها مي تواند طيف وسيعي از کشورها باشد که از آمريکا شروع مي شود که خصومت آن بسيار آشکار است و مقامات آمريکايي هيچ ابايي ندارند از اينکه اعلام کنند در حال تخاصم با جمهوري اسلامي هستند. مخاطب پيام هاي نظامي فرماندهان ايراني مي تواند کشورهاي منطقه باشد که در راس آن در حال حاضرعربستان است که ميدان دار سوق دادن خاورميانه به سمت ايران هراسي مي باشد. لذا مي توان اينطور گفت که مخاطب اين صحبت ها آمريکا و عربستان است. اختلافاتي که ميان تهران و رياض از يکسال پيش اوج گرفته، ايجاب مي کند که مقامات دفاعي امنيتي ايران بيش از هر زمان ديگر بخواهند اقتدار وقدرت ايران را به رخ کشورهايي بکشانند که شايد قصد داشته باشند تحريکاتي مستقيم و غير مستقيم عليه امنيت ايران انجام دهند.
ابوالفتح در ارزيابي خود از احتمال پيروزي ترامپ و هيلاري کلينتون در انتخابات رياست جمهوري آمريکا نيز گفت: پيش بيني در علم سياست خيلي محلي از اعراب ندارد و پيش بيني کردن بسيار سخت است اما روندها را مي توان پيش بيني کرد. مسئله اين است که ميانگين نظرسنجي ها در آمريکا نشان مي دهد هيلاري کلينتون بايد در انتخابات پيروز شود ضمن اينکه ترکيب جمعيتي آمريکا تغيير کرده و بلوک هاي راي دهنده مانند رنگين پوستان، سياه پوستان و جوانان حضور پررنگ تري دارند و اين 3 بلوک عموما به حزب دموکرات تمايل دارند اما در عين حال اگر يک روند چند ماهه را بررسي کنيم، مي بينيم که فاصله هيلاري کلينتون و ترامپ کاهش يافته و ترامپ توانسه عليرغم مشکلاتي که در درون حزب خود داشته، فاصله خود را با کلينتون کم کند و در برخي جاها توانسته شانه به شانه کلينتون پيش رود و در برخي ايالت ها حتي از وي جلو بزند. اگر تا يکسال پيش تصور مي شد هيلاري کلينتون به راحتي مي توانست به کاخ سفيد راه يابد، اکنون ترديدها نسبت به پيروزي کلينتون بيشتر شده ضمن اينکه بايد در نظر بگيريم حداقل چند مناظره تلويزيوني ميان دو نامزد اصلي انتخابات رياست جمهوري آمريکا بايد برگزار شود و نظرسنجي هايي که پس از مناظرات انجام مي گيرد، شايد بتواند تصوير بهتري از وضعيت انتخاباتي ماه نوامبر مشخص کند. اما آنچه که مي توان گفت هنوز شانس هيلاري کلينتون براي پيروزي بالاست اما ترامپ به سرعت به وي نزديک مي شود و چه بسا در چند روز آخر ورق برگردد و ترامپ پيروز انتخابات آمريکا شود.