چاپ

راه نو- پايگاه اينترنتي دانشگاه استنفورد نوشت: در پروژه ايران 2040 درباره موضوعاتي مثل هنر، سينما، شعر، سياست، صنعت، انرژي، کشاورزي و زبان ايران تحقيق و از اين طريق چشم انداز روشني درباره آينده اقتصادي اين کشور ارائه شد.
به نقل از اين پايگاه اينترنتي، برنامه مطالعات ايرانِ دانشگاه استنفورد، حدود هشت ماه قبل پروژه ايران 2040 را آغاز کرد تا درباره موضوعات اقتصادي و فني مرتبط با توسعه بلندمدت و پايدار اين کشور مطالعه و پيامدهاي احتمالي آنها را در حوزه جهاني ارزيابي کند. اين پروژه به علت ماهيت آينده نگرانه‌اش و تمرکز بر تحليل هاي بلند مدت، ايران 2040 ناميده شد. اين ابتکارعمل به عنوان کانوني براي محققان سراسر دنيا، به ويژه محققان خارج از کشور خواهد بود و برنامه مطالعات ايراني و مرکز دموکراسي، توسعه و حاکميت قانون در استنفورد از آن حمايت کرده است.
در ده سال گذشته، برنامه مطالعات ايراني براي توسعه دوره هاي پيشنهادي استنفورد در موضوعاتي مثل سينما، هنر، شعر، سياست و زبان ايران کار کرده است و اکنون به کانوني براي تحقيق درباره ايران تبديل شده است. به نظر مي رسد، ايجاد ابتکار عمل مجزايي براي تمرکز بر مطالعه درباره توسعه اقتصادي ايران، به ويژه در پي لغو تحريم هاي آمريکا پس از توافق هسته اي، گام طبيعي بعدي قلمداد مي شود.
پويا آزادي مدير پروژه ايران 2040 استنفورد گفت، تحليل قوي که اطلاعات دقيقي را درباره آن چه در ايران رخ مي دهد و چشم انداز آينده اش ارائه دهد، وجود نداشت. هدف مرحله نخست اين پروژه اين است که موضوعات مربوط به اقتصاد، انرژي، آب، محيط زيست، کشاورزي و حمل و نقل ايران را پوشش دهد.
کاهش نفت نخستين موضوع مطالعه اين پروژه که در اکتبر منتشر شد، آينده نفت ايران را تحليل کرد که بيش از سي درصد درآمد دولت اين کشور را تشکيل مي دهد. با توجه به کاهش توليد ايران، محققان پيش بيني کرده اند احتمالا نفت آن رو به اتمام است.
اين گزارش موانع مختلف پيش روي اقتصاد وابسته به نفت ايران را در آستانه اين کاهش ها و نيز تغييرات مرتبط به تغييرات آب و هوا را در آينده در بازار انرژي جهاني برجسته کرده است.
اين گزارش را پويا آزادي به همراه حسن دهقان پور از دانشگاه آلبرتا، مهران سهرابي از دانشگاه هريوت وات و کاوه مدني از کالج امپريال لندن نوشته اند.
اين گروه معتقد است، با توجه به سياست هاي جديد براي مقابله با گرم شدن زمين و به اين ترتيب محدود شدن نياز دنيا به سوخت هاي فسيلي،نگراني هاي گذشته درباره اين موضوع که ايران چه مقدار نفت دارد، به اندازه قبل اهميت ندارد.
اين گروه بازده توليد ايران را از نود و هشت حوزه و ذخاير بزرگ نفتي در اين کشور از سال 1913 تا امروز را بررسي کرده و به اين نتيجه رسيده است که ميزان ميانگين کاهش بازده توليد حوزه هاي نفتي ايران هر سال شش درصد بوده است.
بر اساس اين گزارش، هرچند ايران مي تواند آن ميزان کاهش را با بهره برداري از ذخاير نفتي توسعه نيافته اش جبران کند، اما حفظ همان سطح صادرات نفت پس از 2025 بدون استفاده از فن آوري هاي جديد استخراج کار دشواري خواهد بود. از طرف ديگر به علت روند پيچيده بروکراسي در ايران، اجراي فن آوري هاي جديد زمان بر خواهد بود.
موضوعات مربوط به کشاورزي گزارش دوم پروژه ايران که به تازگي منتشر شده است، بر روي کشاورزي ايران که توليد آن به علت کمبود آب، تخريب خاک و تاثيرات تغيير آب و هوا محدود شده است، متمرکز شده بود. بازار کشاورزي ايران نود درصد غذاي ايراني ها را تامين مي کند و در حدود ده درصد توليد ناخالص ملي اين کشور را تشکيل مي دهد.
اين تيم تحقيقاتي نشان دادند بخش قابل توجهي از زمين هاي کشاورزي ايران در زمين هايي است که مناسب نيستند يا کم بازده هستند. کشاورزي در چنين زمين هايي بازدهي کمي دارند و نشان دهنده شيوه هاي کشت و کار ناپايدار هستند.
محققان پيش بيني کردند نزديک به ده ميليون جريب زمين با کيفيت متوسط در ايران بلااستفاده اند. بر اساس برآوردهاي اين تيم، اگر ايران از شيوه کاشت ديم براي يک چهارم اين زمين ها استفاده کند، توليد سالانه غلات ايران تا هشت دهم ميليون تن افزايش خواهد يافت که برابر با حدود پنج درصد ميزان کنوني توليد محصولات کشاورزي اين کشور است.