چاپ

راه نو-روزنامه لارپوبليکا (ايتاليا) در تحليلي ديگر به قلم "روبرتو توسکانو" با عنوان "و اکنون در تهران راز و معما بر اصلاح طلبي سايه مي افکند" نوشت: با [آيت الله] اکبر هاشمي رفسنجاني يکي از بزرگ ترين نقش آفرينان تاريخ جمهوري اسلامي ايران جان مي سپارد. اما آنچه امروز از خود مي پرسيم اين است که فوت وي تا چه ميزان مي تواند بر سياست کنوني و به طور ملموس تر بر سرنوشت طرح اصلاح طلبي [آقاي] روحاني، رئيس جمهور تأثيرگذار باشد. [آيت الله] رفسنجاني با آن که فاقد نقشي کليدي در رأس ساختار پيچيدۀ قدرت بود، نفوذي مهم را حفظ کرده بود به ويژه به سبب وجود يک «حزب شايع طرفدار [آيت الله] رفسنجاني».
نويسنده در ادامه مدعي مي شود: اصلاح طلبان تندروتر هرگز علاقه اي به [آيت الله] رفسنجاني نداشته اند ليکن اين موضوع را درک کردند که بدون حمايت وي و نيز حمايت نيروهاي واقعي که همواره به وي استناد نمودند، طرح اصلاحات آنان امکان موفقيت نداشت. زماني که علل و عوامل شکست بنيادين پروژۀ اصلاح طلبانۀ خاتمي مورد تحليل و بررسي قرار مي گيرد اين موضوع به چشم مي خورد که يکي از مرگبارترين اشتباهات، رد پيشنهاد حمايت [آيت الله] رفسنجاني بود. در آن زمان به نظر اصلاح طلبان مي رسيد که متحد شدن با او به معناي خالي کردن انگيزش هاي نوآورانۀ طرح آنان بود. به احتمال اين موضوع صحت داشت ليکن اين موضوع نيز درست بود که به زودي محدوده هاي مرگبار يک اصلاح طلبي شايسته و معتبر ولي بسيار ايدئولوژيک و نه به اندازۀ کافي ريشه دار در طبقات حاکم به ويژه اقتصادي، آشکار مي گرديد.
به ميزان فراواني سايۀ [آيت الله] رفسنجاني وراي رياست جمهوري کنوني [آقاي] روحاني وجود دارد. بنا بر اين درگذشت وي پرسش هايي را در خصوص وضعيت طرح سياسي که امروز به واسطۀ نوميدي براي نتايج توافق هسته اي که کمتر از آنچه انتظار مي رفت، قابل توجه مي باشند و نيز به واسطۀ وخامت احتمالي اوضاع ايران در سطح بين المللي در پي انتخاب دونالد ترامپ سست گرديده، مطرح مي نمايد.
نويسنده در پايان به اين نکته اشاره مي کند که " [آيت الله] رفسنجاني با آن که از نظر سياسي شکست خورده بود در هر صورت به شکل پنهاني در حوادث ايران به نقش آفريني مي پرداخت. به همين دليل، امروز فوت وي به هيچ وجه درگذشت يک نقش آفرين سابق نيست بلکه به معناي واقعه اي است که از نظر سياسي بسيار حائز اهميت است و تأثيرات آن به احتمال به لحاظ تضعيف بيشتر [آقاي] روحاني، در ماه هاي آتي آشکار خواهند شد."