چاپ

راه نو- متن اين يادداشت با عنوان "وداع با سياستمدار بزرگ" بشرح ذيل است:

دفتر حيات اين جهاني آيت الله علي اکبر هاشمي رفسنجاني، چهارمين رئيس جمهوري اسلامي ايران و روحاني و سياستمدار برجسته و نامدار معاصر، يکشنبه نوزدهم دي ماه نود و پنج در ميان بهت و ناباوري مردم ايران که بعد از پيروزي انقلاب اسلامي زندگي بدون هاشمي را تجربه نکرده بودند پايان يافت.
شخصيت هاشمي رفسنجاني همچون ديگر همگنان خود از سياستمداران تراز اول ايران و جهان، آميخته با رازآلودگي و همراه با دانسته ها و نادانسته هاي بسيار بوده و در دوران سياست ورزي و مسئوليت هاي متعدد خود، مانند همه سياستمداران بزرگ، موافقين و مخالفين بسيار داشته و مخالفت ها و موافقت ها با او به شائبه هاي مختلف آميخته شده است.
اينک اما در مرحله پساهاشمي و در فرداي بسته شدن دفتر زندگاني اين جهاني او، شائبه هاي معمول سخن گفتن از شخصيت هاي سياسي صاحب منصب، از ميان رفته، حجاب حب و بغض هاي برآمده از جبهه بندي هاي سياسي و ضرورت هاي خواسته و ناخواسته قدرت کنار زده شده و امکان ارزيابي واقع بينانه تر از شخصيت او بيش از پيش فراهم شده است.
دوران بلند سياست ورزي و تصدي مسئوليت هاي عالي هاشمي با فراز و نشيب ها و مراحل تحول مختلف همراه بوده و در طول اين مدت علاقمندان و منتقدانش او را به اوصاف متعدد ناميده اند اما قدر متيقن در توصيف هاشمي در تمامي اين دوران، سياستمداري و هوشمندي و زيرکي او در سياست ورزي بوده است، به گونه اي که هاشمي را به اعتراف دوست و دشمن به سياستمداري برجسته و بي همتا در دوران خود تبديل کرده است.
هاشمي سالها پيش از انقلاب با تاليف و انتشار کتاب "اميرکبير قهرمان مبارزه با استعمار"، سياست مدار نمونه خود را معرفي کرده و امام خميني رهبر انقلاب و بنيان گزار فقيد جمهوري اسلامي نيز در پيام شادباش خود به هاشمي پس از ترور نافرجامش، با يادکرد از آيت الله شهيد سيد حسن مدرس، به نوعي مشابهت ميان هاشمي و مدرس اشاره کرده است. از اين رو براي شناخت شخصيت هاشمي، توجه به برخي کليدواژه هاي شخصيتي اين دو سياست مدار نامدار معاصر راهگشا است.
اميرکبير صدراعظم يگانه دوران قاجار، استقلال و آباداني ايران را وجهه همت خود ساخت و با توطئه درباريان قجر و دولتهاي بيگانه اي که تداوم حضور و سياست ورزي او را در تعارض با منافع خود مي ديدند از صدراعظمي عزل و در تبعيدگاه کاشان به شهادت رسيد.
مدرس مجتهد و سياستمداري که سياست را با ديانت همراه کرد و با ايستادگي جانانه در برابر خودکامگي رضاخان، جان بر سر ثابت قدمي خود در راه و رسم سياست ورزي و دين داري اش نهاد و حيات جاويد يافت.
اميرکبير و مدرس، روستازادگاني دانشمند و خودساخته بودند که با کار و تلاش، به نام آوري و تاثيرگذاري در عرصه سياست و اجتماع دست يافتند و هر دو به تيزهوشي و هوشمندي در سياست شناخته شده اند. اميرکبير و مدرس البته جان پاک خويش را در راه آرمانهايي چون استقلال و آباداني و آزادي ايران فدا کردند و نتوانستند شاهد آثار تلاشهاي خود براي تغيير احوال و انفس مردمان ايران باشند.
اکبر هاشمي رفسنجاني در تلاش براي استقلال و آزادي و آباداني ايران و در هم آميختن سياست با ديانت و تيزهوشي و هوشمندي در سياست و تلاش و مجاهدت براي تعالي ايران، پاي در همان راهي نهاد که دهه ها پيش اميرکبير و مدرس در آن گام زده بودند، اما عليرغم سالها زندان و شکنجه در دوران مبارزات بر عليه رژيم خودکامه پيشين ايران، و خون دلها در ساليان واپسين عمر بابرکت خود، از اين بخت بلند برخوردار بود که با حضور مداوم و موثر در عرصه سياست و حکومت ايران در مرحله پس از انقلاب اسلامي، نقش عملي و ماندگارتري براي جامعه ايران از خود به يادگار بگذارد.
او همچون اميرکبير و مدرس روستازاده اي دانشمند و خودساخته بود. زاده روستاي نوق بهرمان رفسنجان کرمان، که تا آخر عمر با همه نامداري و صاحب منصبي، بي پيرايگي و مردم داري روستازادگان خودساخته اي چون خود را از دست نداد و از اين حظ نيز برخوردار شد که وقتي اين جهان را وداع گفت در ميان امواج محبت و همراهي گسترده مردمي تشييع شود که براي سربلندي و تعالي آنان، عمري تلاش کرده و از جان مايه گذاشته بود.
مرگ نابهنگام اما در اوج محبوبيت مردمي هاشمي و تشييع باشکوه و به يادماندني او، شايد اعاده حيثيتي براي سياست و سياست ورزي در اين ملک و مملکت نيز باشد، زيرا کيست که نداند ابعاد متعدد شخصيتي هاشمي در دوران چند دهه اي حضور او در عرصه هاي مديريتي کشور، تحت الشعاع زبردستي او در سياستمداري و سياست ورزي قرار گرفته بود و از اين رو گزاف نيست اگر تصور کنيم پايان زيباي حيات اين جهاني سياستمدار بزرگي چون او، متضمن اين پيام هم باشد که سياست و سياست ورزي با آنکه آکنده از مصلحت سنجي و ميل به توافق طلبي است اگر براي سربلندي ملک و ملت باشد با همه نيکنامي و بدنامي هايش، نياز امروز و هر روز جامعه ما و همه جوامع انساني است.