بزرگنمايي:

راه نو- دور اخير از نشست هاي کميسيون مشترک ايران و 1+5 روز جمعه سي ام تيرماه با حضور «سيدعباس عراقچي» و «مجيد تخت روانچي» معاونان وزير امورخارجه کشورمان و «هلگا اشميد» معاون مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا در وين برگزار شد.
در اين نشست که نمايندگان گروه 1+5 (شامل آمريکا، فرانسه، روسيه، چين، انگليس و آلمان) نيز حضور داشتند، آخرين تحولات در اين زمينه اجراي توافق هسته اي و راه هاي رفع موانع اجراي برجام مورد بحث و گفت وگو قرار گرفت.

** نگاهي به نتايج نشست
يکي از مسائل مطرح شده در جريان هشتمين نشست نمايندگان ايران و طرف مقابل، به حوزه هسته اي اختصاص يافت. در اين بخش آخرين وضعيت اجراي پروژه هاي مدرن سازي راکتور آب سنگين اراک، احداث تاسيسات توليد ايزوتوپ هاي پايدار در فردو، موضوعات مرتبط با توليد سوخت هسته اي در ايران و جنبه هاي فني و ايمني مربوطه مرور شد و تدابيري براي تسريع و تسهيل پيگيري اين فعاليت ها مورد توافق قرار گرفت.
«يوکيا آمانو» مدير کل آژانس بين المللي انرژي اتمي تاکنون در گزارش هاي ماهانه و فصلي خود همواره از پايبندي ايران به تعهدات برجامي سخن به ميان آورده است؛ موضوعي که در نشست کميسيون مشترک مورد توجه قرار گرفت. بنابراين، تاکيد بر اجراي برجام نکته مهم اين نشست بود و نماينده اتحاديه اروپا پس از پايان نشست در بيانيه خود آورد که تمام طرف هاي برجام از گزارش اخير آژانس بين المللي انرژي اتمي که مويد پايبندي مستمر ايران به تعهدات هسته اي خود بود استقبال کردند.
همچنين گزارشي در زمينه «همکاري هاي هسته اي صلح آميز» که روز قبل در دومين نشست کارشناسي ايران و 1+5 مطرح شده بود به کميسيون ارايه شد. کميسيون ضمن استقبال از همکاري هاي گسترده دوجانبه و چندجانبه اي که در اين چارچوب صورت گرفته و يا در دست اجرا است، خواستار توسعه و تعميق اين همکاري ها شد.
علاوه بر آن، مسائلي درباره کانال خريد برجام نيز در اين نشست مطرح شد و هماهنگ کننده کارگروه مربوطه گزارشي از آخرين وضعيت فعاليت اين کانال که با هدف برقراري دسترسي صنايع ايران به اقلام حساس داراي کاربري دوگانه ايجاد شده است به کميسيون ارائه داد و کميسيون از فعاليت مطلوب و مستمر اين کانال خريد استقبال نمود.
با وجود همکاري هاي صورت گرفته در جريان برگزاري نشست کميسيون، موضوع رفع تحريم ها و رويکرد نامشخص آمريکا در قبال اجراي برجام اهميت فزاينده اي يافت.

** تکليف نامشخص آمريکا در اجراي برجام
در حالي نمايندگان حاضر در نشست کميسيون مشترک بر اجراي کامل برجام تاکيد کردند که در روزهاي گذشته شاهد بدعهدي هايي از جانب آمريکا بوده ايم و واشنگتن با بهانه هاي مختلف به تحريم ايران اقدام کرده است.
چند روز پيش دولت آمريکا 18 فرد و نهاد ايراني را در فهرست تحريم هاي خود قرار داد؛ تحريم هايي از نگاه دولتمردان آمريکا به دليل تهديدهاي امنيتي دائمي ايران و به خطر انداختن ثبات منطقه خاورميانه عليه کشورمان شکل گرفته و به فعاليت هاي موشکي ايران ارتباط مي يابد. در عمل اما اين تحريم ها باعث خواهد شد تا روند اجراي برجام به خوبي پيش نرود.
بنابراين، بر حسب ضرورت در بخشي از مباحث مطرح شده در هشتمين نشست کميسيون مشترک به موضوع رفع تحريم ها پرداخته شد. در اين ارتباط، هيات جمهوري اسلامي ايران به تفصيل و به شکل مستند به موضوع بدعهدي ها، کارشکني ها و تعلل هاي ايالات متحده امريکا در اجراي تعهدات خود در برجام پرداخت.
حتي در حاشيه کميسيون مشترک فرصتي فراهم شد تا ديدارهايي بين هيات هاي مختلف از جمله هيات ايراني و آمريکايي انجام شود و بحث بدعهدي آمريکا در اجراي برجام مورد بحث قرار گيرد که البته با نتيجه مورد قبولي همراه نبود.
معاون دستگاه ديپلماسي کشورمان در خصوص اين ديدار گفت که توضيحات طرف آمريکايي براي جمهوري اسلامي ايران قابل قبول نيست و در مورد بدعهدي آمريکا قانع نشده است. آمريکا بايد مسئول شناخته شود و جمهوري اسلامي ايران حق هرگونه واکنشي را محفوظ نگاه مي دارد.
«دونالد ترامپ» رييس جمهوري آمريکا و «رکس تيلرسون» وزير امور خارجه اين کشور زير فشارهاي بين المللي و با در نظر گرفتن برخي ملاحظات، همواره خود را پايبند به برجام معرفي مي کنند. آنان همزمان براي جلوگيري از اجراي موفقيت آميز توافق هسته اي با بکارگيري ابزارهاي تحريم حقوق بشري، موشکي، تروريستي و ... درصدد سنگ اندازي در مسير اجراي برجام اند.
به تازگي نيز تارنماي «فارين پاليسي» به نقل از برخي مقامات کاخ سفيد گزارشي را منتشر کرده که بر مبناي آن، ترامپ قصد دور زدن وزارت امور خارجه آمريکا را دارد. براساس اين گزارش، رييس جمهوري آمريکا از افراد مورد اعتماد خود درخواست ارايه راهکار تا ماه اکتبر (مهرماه) براي خروج از توافق هسته اي شده است.
اينکه چرا ماه اکتبر براي بررسي برجام از جانب رييس جمهوري آمريکا در نظر گرفته شده به بندي از برجام اشاره دارد که بر مبناي آن، رييس جمهوري آمريکا بايد هر سه ماه (90 روز) تعليق تحريم هاي ضدا ايراني را تمديد کند. ترامپ چند ماه پيش ناگزير آن را امضا نمود و حال در پي يافتن راهکاري براي سر باز زدن از امضاي مجدد آن است.
باوجود همکاري نزديک و متقابل ايران با آژانس بين المللي انرژي اتمي و اعضاي 1+5، دور از ذهن به نظر مي رسد که دولت جمهوريخواه آمريکا بتواند خلاف موج حرکت کند و اراده جهاني را ناديده بگيرد.
به همين دليل بود که هيات آمريکايي در جريان نشست وين تاکيد کرد «عليرغم تغيير دولت در آن کشور، دولت آمريکا همچنان به برجام پايبند است و تمام اقداماتي را که به لحاظ قانوني بايد براي رفع تحريم هاي هسته اي صورت دهد، کماکان انجام داده است.»