بزرگنمايي:

راه نو- الشرق (قطر)، در گزارشي نوشت:
بيانيه روز پنج شنبه وزارت امور خارجه قطر درباره بازگشت سفير اين کشور به تهران براي اجراي ماموريت ديپلماتيک خود، از يک سو بيانگر چشمداشت قطر به تقويت روابط دوجانبه با جمهوري اسلامي ايران در همه زمينه ها و از سوي ديگر نشان دهنده تمايل اين کشور به داشتن روابط با همسايگان و افزايش همکاري و ثبات منطقه اي است.
تحليلگران سياسي مي گويند تهران اين پيام را متوجه شد به طوري که سخنگوي وزارت امور خارجه ايران روز پنج شنبه اعلام کرد بازگرداندن سفير قطر به تهران، تصميمي مثبت تلقي مي‌شود. او افزود: «سياست ايران بر مبناي توسعه روابط با همه کشورهاي همسايه است و ما همواره آماده تقويت روابط بر اساس احترام متقابل و تضمين منافع مشترک هستيم». وي گفت منطقه اکنون به تقويت همکاري چند جانبه به منظور مهار کردن اختلافات کنوني و فراهم کردن زمينه مناسب براي رايزني و گفتگوي سازنده، بيشترين نياز را دارد.
همان طور که مشخص است، ديپلماسي قطر در سطح جهاني و منطقه‌اي به آرام و خردمندانه بودن مشهور است از اين رو روابطش را با هيچ کشوري بجز در شرايط سياسي خاص قطع نمي‌کند که چنين شرايطي درباره ايران به وجود آمد و دوحه سفير خود در تهران را به نشانه همبستگي با عربستان سعودي پس از حمله به نمايندگي ديپلماتيک اين کشور در ايران فراخواند. اين تصميم قطر در چارچوب تصميم کلي کشورهاي خليج (فارس) اتخاذ شد که اکثر کشورهاي عضو شوراي همکاري آن را اجرا کردند.
- تغيير شرايط:
اما بعد از هک شدن پايگاه خبرگزاري قطر و انتشار خبرهاي جعلي از آن، حملاتي رسانه اي آغاز شد که برخلاف عرف و اخلاق و ماهيت روابط کشورهاي خليج (فارس) و روابط نزديک برادرانه و مردمي بين آنها بود. همچنين قطر تحت محاصره ظالمانه زميني و دريايي و هوايي قرار گرفت و تدابيري غيرانساني عليه شهروندان قطري در آن کشورها اتخاذ شد. آن کشورها تلاش کردند در همه سطوح و در هر مکاني به قطر آسيب برسانند و قطر فقط يک مسير براي پرواز هواپيماها و انتقال کالاها و ارتباط با جهان خارج داشت که از طريق ايران بود. در نتيجه، تدابير خصمانه اتخاذ شده عليه قطر، شرايطي را که موجب همبستگي با عربستان و قطع روابط با ايران شده بود از بين برد و بر اين اساس ادامه قطعي روابط بين قطر و ايران هيچ توجيهي ندارد.
پس از محاصره قطر، ميزان مبادلات تجاري بين قطر و ايران افزايش يافت به طوري که در گزارش‌ها پيش بيني شده است ارزش اين مبادلات به پنج ميليارد دلار (در سال) خواهد رسيد. يک مسئول شرکت فرودگاه هاي ايران به خبرگزاري قطر گفت همه پروازهاي شرکت هواپيمايي قطر به سمت اروپا و آفريقا از طريق آسمان ايران انجام خواهد شد. همچنين رئيس اتحاديه صادر کنندگان محصولات کشاورزي در ايران از آمادگي اين کشور براي صدور محصولات مختلف کشاورزي و مواد غذايي به قطر از طريق سه بندرگاه در جنوب ايران خبر داد که کوتاه ترين مسير دريايي است و مي توان محموله ها را ظرف ١٢ ساعت به قطر منتقل کرد.
- سياست ثابت:
علاوه بر اين، سياست خارجي قطر بر مبناي احترام و حسن همجواري است و بر همين اساس، منطقي است که روابط خوبي بين قطر و ايران وجود داشته باشد و اين روابط به ثبات در کل منطقه و حل اختلافات از راه هاي مسالمت آميز -به جاي تنش آفريني و بحران سازي- منجر مي‌شود.
ناظران معتقدند تصميم به بازگشت سفير قطر به تهران چند هدف را تحقق خواهد بخشيد از جمله اين که موجب افزايش همکاري بازرگاني و اقتصادي با توجه به محاصره قطر خواهد شد و در برقراري ارتباط و حل سريع تر اختلافات بر سر مسائل منطقه نقش خواهد داشت بدون آن که از اصول چشم پوشي شود يا موضع گيري ها در خصوص پرونده هاي منطقه به ويژه پرونده سوريه تغيير کند.
به طور کلي تحليلگران معتقدند قطر روندي متعادل در روابط خود با ايران طي سال هاي گذشته در پيش گرفته است. قطر در بين کشورهاي عربي خليج (فارس) بيشترين تعادل را بين روابطش با ايران از يک سو و مستلزمات عضويت در شوراي همکاري خليج (فارس) از سوي ديگر برقرار کرده است. ديپلماسي قطر برخلاف ديپلماسي برخي ديگر از کشورهاي خليج (فارس) هيچ گاه تا حد دشمني پيش نرفته و به بن بست نخورده است.
- نقش تاثيرگذار:
دوحه با دعوت به گفتگو و حل همه مسائل و اختلافات بين کشورها از راه هاي صلح آميز نقشي تاثيرگذار در مسائل مختلف منطقه ايفا کرده است تا کل منطقه از امنيت و ثبات برخوردار شود. همچنين روابط قطر با ايران، از مسائل و پرونده هاي دشوار اعم مثل پرونده هاي عراق يا فلسطين به دور نبوده و دوحه تلاش کرده است در همه اين پرونده ها به علت تاثير منفي آن بر منطقه، تعادل برقرار کند چرا که منطقه تاب تحمل جنگ و رويارويي و مداخله هاي خارجي بيشتر را ندارد.
بعد از به هم ريختن اوضاع در سوريه و اقدام تهران به حمايت معنوي و نظامي از نظام بشار اسد که مردمش را مي‌کشد، سطح روابط بين قطر و ايران به طور آشکار تنزل پيدا کرد هرچند زبان ديپلماتيک رسمي تقريبا به شکل خود باقي ماند ولي محتواي روابط به ميزان زيادي آسيب ديد. روابط حسنه دوکشور به روابط عادي با اندازه‌اي تنش تبديل شد که صرفا معيارهاي همسايگي در آن لحاظ مي‌شد، تا اين که دفتر نمايندگي ديپلماتيک عربستان سعودي در تهران هدف حمله قرار گرفت که موجب شد کشورهاي خليج (فارس) موضعي دسته جمعي به نشانه همبستگي با عربستان از طريق خارج کردن سفيران کشورهاي خليج (فارس) و قطع روابط با ايران اتخاذ کنند. با اين حال دوحه اصول ثابت خود در قبال پرونده سوريه را کنار نخواهد گذاشت که شامل ياري رساندن به مردم سوريه در برابر رژيم ديکتاتوري بشار اسد است.
- آينده روابط:
درباره آينده روابط بين دو کشور، ناظران معتقدند بحران طوفاني بين کشورهاي خليج (فارس) بر کل روابط قطر و ايران به نوعي تاثير مي‌گذارد به ويژه بعد از آن که تهران در اين بحران در حمايت از قطر موضع گيري کرد. ايران علاوه بر موضع گيري سياسي در برابر محاصره قطر و قطع روابط با آن، گام هاي عملي براي شکستن اين محاصره برداشت و آسمان خود را به روي رفت و آمد هواپيماها به قطر باز کرد و بندرگاه هايي را به صدور مواد غذايي و ديگر مايحتاج به قطر اختصاص داد. اين موضع ايران در حمايت از قطر و احتمال تکرار بحران کنوني در آينده، در محاسبات قطر لحاظ خواهد شد و به تقويت روابط بر اساس ملاحظات متعدد سياسي و جغرافيايي کمک خواهد کرد.