بزرگنمايي:

خبرگزاري آريا- پس از گذشت چند ماه پس از فاجعه "خيابان 204 منا"همچنان ناراحتي هاي مربوط به حادثه مسجدالحرام و شهداي منا وجود دارد . به گزارش خبرنگار اجتماعي آريا، از اتفاقات بد سال گذشته وقوع فاجعه منا بود که رهبر معظم انقلاب نيز در پيام نوروزي خويش به ان به عنوان يک حادثه تلخ اشاره داشتند و اين در حالي است که اين اتفاق پس از حادثه تخطي دو مامور عربستان در نيمه اول فروردين ماه سال 94 رخ داد و در پي حرمت شکني منجر به ناامني اخلاقي و روحي توسط دو مامور تفتيش فرودگاه جده عربستان لغو سفره عمره صورت گرفت و سپس فوت 11 زائر ايراني در حادثه مسجد الحرام و پس از آن فوت 461 حاجي در حادثه منا از بدترين اتفاقات سال 94 بود که هنوز سعودي ها نه دو پليس خطاکار را محاکمه کرده اند و نه عذرخواهي نموده اند و همچنان مشکلات مربوط به حادثه مسجدالحرام و شهداي منا وجود دارد و حتي هنوز تعدادي خانواده هاي ايراني پيکر حاجي شهيد خود را دريافت نکرده اند . اقدام سعودي ها در منا؛ شبه قتل رئيس کميسيون قضايي و حقوقي مجلس شوراي اسلامي تصريح کرد: پس از بررسي هاي کارشناسي قضايي فيلم هاي موجود از فاجعه منا ، اقدام سعودي ها را مي توان اقدام شبه قتل دانست که قابليت پيگيري دارد. الهيار ملکشاهي گفته که تاکنون جلسات متعددي با حضور مقامات ذي ربط در رابطه با فاجعه منا در کميسيون قضايي و حقوقي مجلس برگزار شده است و موضوع همچنان در دستور کار نمايندگان ملت است.سعودي ها با مجازات هاي غيرانساني تاکنون با محکوميت از سوي مدعيان حقوق بشر مواجه نشده است اما ايران به دليل اعدام قاچاقچيان و قاتلان مورد مواخذه قرار مي گيرد.استانداردهاي دوگانه غربي در مورد عربستان منجر شده است که موضوع فاجعه منا نيز مورد غفلت مجامع حقوق بشري بين المللي قرار گيرد. اين نماينده مجلس نهم مي گويد:متاسفانه سعودي ها در ماجراي فاجعه منا تاکنون هيچ اقدام مثبتي انجام نداده اند که نشان دهنده رويکرد خصمانه رياض است.نمايندگان ملت در مجلس شوراي اسلامي براساس وظيفه قانوني خود همچنان پيگير مسئله هستند و تا حصول نتيجه به اقدامات خود ادامه خواهند داد. هيچ جسدي از فاجعه منا در عربستان وجود ندارد به گفته اوحدي رييس سازمان حج و زيارت کشورمان اگر دولت عربستان در امدادرساني به مجروحان و جانباختگان فاجعه منا از کشورهاي ديگر کمک مي‌گرفت به طور قطع عمق فاجعه به اينجا نمي‌رسيد.وي با اشاره به اينکه هيچ جسدي از فاجعه منا در عربستان وجود ندارد، گفت:از ميان 461 زائر ايراني جان‌باخته در فاجعه منا، حدود 79 پيکر زائر ايراني را عربستان بدون هماهنگي ايران در مقبره‌الشهداي مکه دفن کرده بود که 37 خانواده خواستار بازگشت پيکرهاي زائران خود بودند. تاثير پيام کوبنده و قاطعانه مقام معظم رهبري به گفته رييس سازمان حج ايران تنها کشوري بود که توانست قاطعانه و با قدرت پيکر جان‌باختگان خود را تحويل بگيرد و به کشور بازگرداند اگر خطابه و پيام کوبنده و قاطعانه مقام معظم رهبري نبود دولت عربستان حتي پيکر يکي از جان‌باختگان منا را هم به ايران تحويل نمي‌داد و دولت وهابي عربستان تصميم قطعي براي دفن همه جان‌باختگان منا داشت که با پيگيري‌هاي مسئولان ايراني و بيانات مقام معظم رهبري، آنان از تصميم‌شان در مورد پيکر جان‌باختگان ايراني منصرف شدند.دستگاه ديپلماسي کشور تلاش‌هاي زيادي براي استيفاي حقوق جان باختگان انجام داده و همچنين دنبال دريافت ديه زائران جان‌باخته در فاجعه منا نيز هستيم . پيگيري فاجعه منا از ديدگاه بين المللي روزنامه ايران در ويژه نامه نوروز، در يادداشتي به قلم سيد علي خرم استاد دانشگاه حقوق بين الملل، نوشت:از نگاه حقوقي چند نکته در اين فاجعه قابل بيان است.نخست اينکه:چنانچه دلايلي مبني بر عمدي بودن اين حادثه وجود داشته باشد، در اين صورت مسئوليت کيفري متوجه ميزبان است.اگر در چارچوب حقوق بين الملل، دولت ها و از جمله دولت عربستان، نتواند مسئول شناخته شود، در اين صورت، اين مسئوليت متوجه مقامات و پرسنل اجرايي دولت خواهد بود که مراسم حج را به عهده دارند.براي تعقيب قضايي پرسنل اجرايي عربستان، دو راه وجود دارد اول پيگيري در نظام حقوقي داخلي عربستان. يعني اگر وقايع به ما بگويد که عمدي در کار بوده يا از ديدگاه قوانين و مقررات عربستان؛ تخلف، عمدي تشخيص داده شده است، در اين صورت مسأله در حقوق داخلي عربستان قابل طرح است. تعقيب قضايي دوم تعقيب قضايي افراد در دادگاه هاي بين المللي که در اين صورت بايد بتوان تخلف عمدي افراد فوق را در چارچوب جنايت عليه بشريت مطرح کرد. بايد توجه داشت اطلاق اين جنايت به پرسنل اجرايي حج و زيارت عربستان بسيار مشکل و شايد غير ممکن باشد زيرا هيچ کشوري اجازه نمي دهد مدارک و مستندات عليه مقاماتش تهيه شود.مهمترين مستندات، نوارهاي دوربين مدار بسته منطقه مورد عبادت حجاج مي باشد که کاملاً در اختيار دولت عربستان است.موضوع ديگري که مطرح شده مسئوليت هاي انساني عربستان است.از منظر انساني قطعاً براي همه ملت ايران و مسلمانان جهان اين فاجعه بسيار دردناک است. به هر صورت بسياري از مردم ما، اقوام نزديک يا دورشان را در اين فاجعه از دست دادند. آيا عربستان مسئوليت نگهباني از حجاج را دارد يا خير؟ که پاسخ مثبت است.از منظر حفظ حقوق بشر، عربستان وظيفه بين المللي هم دارد. اگرچه عربستان خود را متعهد به اعلاميه حقوق بشر و ميثاق هاي مدني سياسي و اقتصادي اجتماعي فرهنگي نمي داند ولي به علت اينکه تبعيت از اين اسناد به يک رويه بين المللي و قاعده عرفي درآمده، عربستان موظف به احترام به آنها است. ديدگاه سياسي سوم ديدگاه سياسي است.سؤالي که مطرح مي شود، اين است که ايران و عربستان چگونه مي خواهند در ارتباط با فاجعه منا با يکديگر تعامل کنند؟ متأسفانه اين حادثه زماني رخ داده که ايران و عربستان در بدترين شکل روابط سياسي خود در 50 سال اخير هستند. لذا در روابط سياسي حاضر، اين موضوع تحريک کننده بسوي تخريب بيشتر است. ديدگاه ديپلماتيک منظر چهارم ديدگاه ديپلماتيک است.بايد گفت راه حل اين قبيل مسائل، مذاکرات و همکاري هاي ديپلماتيک است. مثلاً بايد ببينيم اگر ما مجري اين حادثه بوديم، چه مي کرديم. در اين نوشتار آمده که جداي از گرايش هاي مذهبي، ما داراي يک خدا و يک قرآن و يک پيامبر و يک مکه و مدينه هستيم. بنابراين از ياد نبريم وجه اشتراک هاي زيادي داريم. پس بهترين منظر برخورد در اين شرايط، روابط و مذاکرات ديپلماتيک است.يعني اگر عربستان از ايران عذرخواهي کرده بايد تا حدي با او وارد مذاکره شويم و ببينيم قضيه از چه قرار بوده است.زيرا نمي توانيم مانع به حج رفتن مردم شويم. همان گونه که امام راحل فرمودند: هيچ کسي نمي تواند مانع رفتن حج شود و اين امر خداست. يعني اگر يک يا دو سال هم نرويم اجبار ديني، دولت را وادار مي کند مردم را به حج بفرستد و روابط را برقرار کند. بنابراين محدوديت هاي همديگر را بايد درک کنيم انتقاد از بي‌تفاوتي دبيرکل سازمان ملل و دادگاه لاهه اما يک عضو کميسيون قضايي و حقوقي مجلس مي گويد:بعد از فاجعه منا و با توجه به ابهام‌آميز بودن اين مسئله انتظار مي‌رفت دبيرکل سازمان ملل با استفاده از اختيارات قانوني خود گزارشگر ويژه حقوق بشر را براي گزارش به مجمع عمومي تعيين مي‌کرد. ميرهادي قره‌سيدرومياني در خصوص راهکارهاي قانوني پيگيري پرونده منا اظهار داشت: کشوري که به تبعه کشورهاي ديگر ويزا و مجوز ورود به کشورش را مي‌دهد براساس کنوانسيون‌هاي موجود ملزم به رعايت امنيت آن افراد است و در مورد فاجعه منا به نظر مي‌رسد که پروتکل‌هايي که براي حمايت کنسولي وجود دارد عربستان تن به پاسخگويي در خصوص ابعاد حقيقي موضوع نمي‌دهد. نماينده مردم تبريز،اسکو و آذر شهر در مجلس شوراي اسلامي افزود: بعد از فاجعه منا و با توجه به ابهام‌‌آميز بودن اين مسئله انتظار مي‌رفت دبيرکل سازمان ملل با استفاده از اختيارات قانوني خود گزارشگر ويژه حقوق بشر را براي گزارش به مجمع عمومي تعيين مي‌کرد تا موضوع را بررسي کرده و به عنوان کميته حقيقت‌ياب عوامل حادثه را در ‌گزارشي مشخص کنند. قره‌سيدرومياني تصريح کرد: با توجه به مباني موجود دادگاه بين‌المللي کيفري لاهه هم مي‌تواند وارد موضوع شود و دادستان ديوان عالي کيفري مي‌تواند براساس اساسنامه و منشور ديوان براي رسيدگي به اين فاجعه اقدام کند. وي تاکيد کرد: علاوه بر اين با توجه به رويکردي که از عربستان در اين موضوع ديده شد در سازمان ملل ديوان بين‌المللي دادگستري که از پايه‌هاي اصلي سازمان ملل است صلاحيت رسيدگي به اين موضوع را دارد. عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي خاطرنشان کرد: با وجود قطع ارتباط سياسي ميان ايران و عربستان، سازمان حج و زيارت، وزارت امور خارجه و شوراي عالي امنيت ملي بايد پيگير اين موضوع باشند. هنوز عده اي چشم براهند به هر حال نوروز امسال که همه ما در کنار خانواده خود بوديم کودکاني از خانواده شهداي منا در کنار سفره هفت سين بدون پدر يا مادر و يا هردوي آنها نشسته بودند و حتي برخي نتوانستند کنار قبر آنها باشند زيرا در عربستان بدون اجازه دفن شدند و هم خانواده شهداي منا و هم همه هموطنان در انتظار اين هستند که پيگيري ها ادامه يابد و منتظرند ببينند که حادثه "خيابان 204 منا" براي سعودي ها چه سرانجامي خواهد داشت.