بزرگنمايي:

خبرگزاري آريا- کار تبليغاتي ايران در خصوص افشاگري ماهيت عربستان و نقش سعودي ها در ناآرامي هاي منطقه بسيار ضعيف است.
دکتر عبدالرضا فرجي راد استاد دانشگاه و سفير پيشين ايران در مجارستان و نروژ در گفتگو با خبرنگار سياست خارجي در خصوص فاز جديد اقدامات عربستان عليه برجام گفت: عربستان يک استراتژي ميان مدت و دراز مدت را عليه ايران اتخاذ کرده است. برخلاف تصور برخي سياستمداران در داخل که گمان مي کنند سياست عربستان اين بار همچون سياست هاي گذشته که با فراز ونشيب در رابطه با ايران همراه بوده، يک زماني تندروي مي کردند و زماني با تغيير دولتها در ايران ملايم تر مي شدند، مسئله اين است که اين بار سياست ها و استراتژي عربستان در رابطه با ايران يک استراتژي درازمدتي است که چند هدف را دنبال مي کند. نخست اينکه عربستان به دنبال تثبيت قدرت منطقه اي خود است و دلايل و پول براي اين کار دارد. عربستان در طول 25 سال گذشته توانسته فعاليتهاي زيربنايي را به لحاظ فرهنگي در کشورهاي اسلامي و حتي غير اسلامي انجام دهد که بر اساس اين فعاليت ها نفوذ و قدرتهايي را در اين کشورها به دست آورده است. سعودي ها افرادي را در جامعه المدينه يا دانشگاه اسلامي مدينه تعليم دادند و سپس اين افراد را به کشورهاي خود بازگرداندند، مساجدي را در اختيار گرفتند، حقوق ماهانه دريافت کردند و به تبليغ تفکر سلفي و وهابيت پرداختند و در اين کشورها طرفداراني پيدا کردند. الان عربستان در بسياري از کشورهاي اسلامي و حتي غيراسلامي يک تفکري را  ترويج مي دهد، داراي طرفداراني است که اين طرفداران هم فکري و هم بعضا نظامي طرفدار عربستان هستند. بعضا اين تفکرات تغذيه کننده گروه هاي افراطي تروريستي سلفي- وهابي است. امروز ارتش هاي چريکي مختلفي مانند طالبان، القاعده، گروه ابوسياف، بوکوحرام در غرب آفريقا و غيره زاييده اين نوع تفکر و اين نفوذ فرهنگي و نظامي است. اين موجب شده سعودي ها کشورهاي ضعيف تر را با نفوذ فرهنگي و نظامي تحت تاثير قرار دهد و دولتمردان را بترساند چون يک لشکر نظامي فرهنگي در اين کشورها دارد و مي توانند مشکلاتي را براي اين دولتها ايجاد کنند و توانسته موفقيت هايي را به دست آورد. در بهار عربي شاهد بوديم که تونس چگونه با حضور گروه هاي تندرو سلفي بهم ريخت و از اين نگران بودند که اين گروه هاي سلفي قدرت را به دست بگيرند و در نهايت انقلاب تونس به يک انقلاب لائيک تبديل شد و عربستان هم همين را مي خواست. سعودي ها آنجا که لازم است براي رسيدن به اهداف خود حکومت لائيک شکل مي دهند. در مصر با اخوان بد بودند و نگران بودند اخوان نفوذش را در حوزه خليج فارس رواج دهد لذا انواع مختلف حزب نور درست کردند و به نظاميان کمک کردند. سعودي ها ليبي و يمن را هم به ريختند و الان هم به القاعده يمن کمک مي کنند و اقدامات مشابه اي هم در پاکستان و عراق انجام مي دهند. اين موارد موجب شده عربستان احساس کند با درآمدهاي هنگفت و نفوذ فرهنگي نظامي و ذخايري که دارد مي تواند خودش تصميم گيري کند و رقيب ديرينه خود يعني ايران را کنار بزند. برخي از کشورهاي کوچک را هم تهديد مي کند و برخي را با پول مطيع خود مي کند. به کشورهاي مراکش و مصر کمک هايي مي کند و پول هاي هنگفتي در اختيار آنها قرار مي دهد و اين کشورها به خواست عربستان تندروي مي کنند و در رابطه با ايران هميشه سياست هاي مناسبي را اتخاذ نمي کنند.
وي در پاسخ به اين سوال که آيا سعودي ها با فشار  و پول خود  مي توانند اجراي برجام را مختل کنند؟، گفت: زماني که کشوري نفوذ منطقه اي پيدا کرد مي تواند تا حدودي بر سازمان هاي بين المللي و در سطح جهاني نفوذ داشته باشد. عربستان يکي از کشورهايي است که به سازمان ملل سهميه مي پردازد و در بسياري از درگيري ها مانند سوريه، يمن، عراق و غيره به شدت مشغول است و در اين جاها سازمان ملل نماينده دارد که اين نماينده ها بايد مشکلات اين کشورها را حل کند و اگر عربستان نخواهد همکاري کند سازمان ملل طبيعتا ملاحظاتي را در نظر مي گيرد و اين بي توجهي عربستان مي تواند مشکلاتي را برايشان ايجاد کند لذا سازمان ملل کوتاه مي آيد. سازمان ملل گاهي تحت تاثير افکار عمومي جهان قرار مي گيرد و زماني که يک بار کوتاه مي آيد و مي بيند عربستان دوباره اقدام خود را تکرار مي کند و مدارس و بيمارستان ها ي يمن را هدف حمله قرار مي دهد و  دوباره عکس العمل هاي سازمان ملل بيشتر مي شود. در رابطه با برجام مسئله اين است که عربستان چون به دنبال اين است که به خيال خود قدرت منطقه اي خود را تثبيت کند و در همين راستا نيز پس از مرگ ملک عبدالله تغييرات گسترده اي در حاکميت داخل عربستان ايجاد شد، لذا سعودي ها بايد هزينه هايي را بپردازند تا اجازه ندهند ايران به لحاظ سياسي اقتصادي تقويت شود. يکي از اقدامات اين است که تمام مشتريان نفتي ايران را ببلعند. در زمان تحريم همه مشتريان نفتي ايران را در اختيار گرفتند. دومين کاري که سعودي ها کردند قيمت نفت را تا زير 40 دلار کاهش دادند چون يک ذخيره 700 ميليارد دلاري داشتند و ذخيره ايران کم بود چون در تحريم قرار داشت و از يک طرف هم سعودي ها مي خواستند به خاطر مسائل سوريه به روس ها ضربه بزنند. لذا اين هزينه ها را مي پردازند. الان هم با شرکت هاي نفتي، گازي و اتومبيل سازي که مي خواهند با ايران قرارداد ببندند، گفتگو مي کنند و درصد بالاتري به آنها مي دهند و از آنها مي خواهند که در کشور عربستان سرمايه گذاري کنند. به هر طريقي عربستان سفارتخانه هاي خود را فعال کرده است و مدتهاست که عربستان اين کار را مي کند چون هدفش تثبيت قدرت منطقه اي و تضعيف ايران و به زعم خودشان کشاندن اقتصاد ايران به ورشکستگي است تا ايران را سرگرم مسائل داخلي و اقتصاد ضعيف کنند تا ايران در عراق، سوريه، افغانستان و لبنان حضور فعال نداشته باشد.
فرجي راد در تحليل خود از آينده روابط تهران و رياض گفت: عربستان اين بار يک استراتژي انتخاب کرده و اين استراتژي ادامه پيدا مي کند. چون عربستان مي خواهد قدرت منطقه اي خود را تثبيت کند. ايران بايد رفتار عربستان را افشا کند. عربستان الان موجب بي نظمي، اخلال، بي ثباتي و گسترش تروريسم نه تنها در خاورميانه بلکه در شبه قاره، اروپا و آفريقا شده است و همه اينها توسط سعودي ها تغذيه مي شوند. مقامات آمريکا، انگليسي ، کشورهاي اروپايي و رسانه هاي معتبر بين المللي به صورت مصاحبه و مقاله به اين مسئله اذعان کرده اند. اما علت اينکه هنوز عليه عربستان اقدامي نمي کنند اين است که هنوز افکار عمومي لازم جهان را براي افشاگري عليه عربستان را ندارند تا سعودي ها تحت تاثير قرار بگيرند و عربستان به اين ترتيب تحت فشار قرار گيرد. معتقدم که اقدامات خصمانه عربستان به ساختار سياسي اين کشور باز مي گردد و دنيا بايد روي ساختار سياسي عربستان متمرکز شود؛ تا اين ساختار سياسي  تغيير نکند، اين مشکلات و ناامني براي منطقه و جهان وجود خواهد داشت. لذا عربستان هنوز به اندازه کافي تحت فشار قرار نگرفته چون بيشتر کشورهاي عربي از سعودي ها مي ترسند، تطميع مي شوند و از اقتصاد ضعيف برخوردارند. کشورهاي اردن، مصر، تونس يا کشورهاي کوچک مانند جيوتي همه اين کشورها، تحت تاثيرند. کشورهاي غربي مانند فرانسه و آمريکا صدها ميليارد دلار سلاح به عربستان و به حوزه خليج فارس که تحت نفوذ عربستان است مي فروشند. تنها راه اين است که افکار عمومي دنيا توسط رسانه ها عربستان را بشناسند. ما هم بايد در اين افشاگري بايد نقش داشته باشيم که شديدا ضعيف عمل کرديم. وزير خارجه ما به طور مستقيم و غيرمستقيم به اين موضوع اشاره کرده است اما هنوز به طور جدي وارد گفتگو با همه کشورها در اين زمينه نشده ايم که بگوييم منشا ناامني هاي منطقه از کجاست. کار تبليغاتي ما در اين خصوص بسيار ضعيف است و دستگا ه هاي ما با هم هماهنگ نيستند. سفارتخانه هاي کشورمان در اين زمينه بايد بسيار فعال عمل کنند، مصاحبه نمايند و افکارعمومي اروپا، آمريکا و شرق دور را تحت تاثير قرار دهند و ماهيت عربستان را افشا کنند. عربستان در مقطع فعلي آمادگي ندارد با ايران کار کند چون اگر بخواهد با ايران کار کند، مجبور است در بعضي مسائل کوتاه بيايد و ملاحضه داشته باشد و به هدف خود يعني تثبيت قدرت خود در منطقه نمي رسد  و اين به ضررش است.

لازم به ذکر است منابع ديپلماتيک از فاز جديد اقدامات عربستان عليه برجام خبر مي دهند. رياض به سفارتخانه‌هاي خود در اروپا ماموريت داده تا با سه ترفند در روند بهره‌برداري ايران از منافع حاصل از برجام، اخلال ايجاد کنند. «دادن پيشنهادهاي پرسودتر»، «تهديد به ممنوعيت معامله» و «تهديد به لغو قراردادهاي موجود با عربستان» اقدام به سنگ اندازي در مسير اجراي برجام کنند.