تحليل نيويورک تايمز از بحران قطر؛ ائتلاف سازي آمريکا عليه ايران پيچيده تر شد
سياسي
بزرگنمايي:
راه نو- اين روزنامه آمريکايي در مطلبي به قلم آن برنارد نوشت: مصر، عربستان سعودي و
سه کشور عرب ديگر با از سرگيري تلاشي چهار ساله براي منزوي کردن قطر و نيز
نشانه اي از يافتن جسارتي تازه پس از ديدار دونالد ترامپ رئيس جمهور
امريکا از منطقه، روز دوشنبه همه روابط خود را با قطر قطع کردند. اين پنج
کشور نه تنها مانند گذشته همه روابط ديپلماتيک را به حالت تعليق در آوردند
بلکه مسافرت هاي زميني، هوايي و دريايي به مبدا و از مقصد قطر را نيز متوقف
کردند و به اتباع خود دستور دادند اين کشور را ترک کنند. قطر مانند بقيه
کشورهاي پادشاهي حوزه خليج (فارس) متحد نزديک واشنگتن و ميزبان يک پايگاه
مهم نظامي آمريکاست که فرماندهي عمليات هوايي تحت رهبري واشنگتن ضد داعش را
به عهده دارد. به اين ترتيب، اختلاف ميان متحدان منطقه اي اين تهديد را در
پي دارد که بر عمليات ائتلاف تحت رهبري آمريکا فشار وارد و تلاش ها در
منطقه براي رويارويي با ايران را پيچيده تر کند.
قطع همه ارتباط ها از
طرف بحرين، مصر، عربستان سعودي، امارات عربي متحده و يمن بحراني فوري براي
قطر بوجود آورد. ديپلمات هاي قطري چهل و هشت ساعت وقت دارند محل ماموريت
خود را در بحرين ترک کنند. اين در حالي است که اتباع قطري دو هفته وقت
دارند از بحرين، عربستان و امارات خارج شوند. قطر ماه گذشته اعلام کرد
رسانه هاي خبري اين کشور هک شده بودند. قطر پس از آن اين خبر را اعلام کرد
که سخناني از امير قطر منتشر شد که در آنها به تنش هايي با آمريکا بر سر
سياست هاي مربوط به ايران و اين موضوع را مطرح کرده بود که ترامپ ممکن است
مدت زمان طولاني در قدرت نباشد. قطر با رد اين اظهارات اعلام کرد قرباني
«حمله سايبري» شده است.
اين کشورهاي عربي بجز بحرين، مدتي مديد با قطر
بر سر حمايت آن از گروه اخوان المسلمين در مصر و سراسر منطقه از جمله از
طريق شبکه تلويزيوني الجزيره که بودجه اش را قطر تامين مي کند اختلاف
داشتند. اتهام ديگري که مخالفان قطر اعلام مي کنند اين است که دوحه با رقيب
منطقهايشان يعني ايران همدستي مي کند. اين اتهام بويژه به اين دليل
چشمگير است که قطر فعالانه در دو جنگ عليه ايران فعاليت داشت. اين جنگ ها
عبارتند از: جنگ تحت رهبري عربستان با گروه شورشي حوثي در يمن که مورد
حمايت ايران قرار دارد و جنگ شورشيان با بشار اسد رئيس جمهور سوريه که
ايران از او نيز حمايت مي کند.
هيچ رويداد روشني در منطقه روي نداده
است که مقدمه اي براي از سرگيري اقدامات عليه قطر باشد. اما اين اقدامات در
پي ديدار اخير ترامپ از عربستان آغاز شده اند. ترامپ روشن کرد که قاطعانه
از عربستان در مقابله با ايران و نيز گروههاي اسلامگرايي که به شيوه اخوان
المسلمين فعاليت مي کنند حمايت مي کند. حمايت ترامپ ممکن است کشورهاي ديگر
سني را به از سرگيري اقدامات عليه قطر تشويق کرده باشد. نشانه ديگري در اين
باره که ديدار ترامپ ممکن است کشورهاي حاشيه خليج (فارس) را جسور کرده
باشد، در طول دو هفته گذشته اقدامات بحرين در سرکوب مخالفت هاي اکثريت شيعه
بوده است.
قطر ثروتمندترين کشور جهان از لحاظ در آمد سرانه به شمار مي
رود و در سال هاي اخير از اين ثروت براي ايفاي نقشي مهم در عرصه سياست هاي
منطقه استفاده کرده است. ثروت قطر و جاه طلبي هاي آن براي نشان دادن خود
به عنوان يک کشور پيشرفته عرب در صحنه جهان، ترديدها را افزايش داده است،
در حالي که آن را به بازيگري مهم در خصوص مسائل فرهنگي و رسانه اي تبديل
کرده است.
يزيد سايق محقق در «مرکز خاورميانه اي کارنگي» مستقر در
بيروت گفت تازه ترين اقدامات ديپلماتيک، نسخه اي تهاجمي تر از بن بست سال
2014 هستند که بحرين، عربستان و امارات به استناد مداخله دوحه در امور
داخليشان، سفراي خود را از قطر فرا خواندند. آن اقدام در چارچوب اختلاف بر
سر حمايت قطر از محمد مرسي رهبر اخوان المسلمين در مصر صورت گرفت. اما آن
رويارويي بر خلاف اکنون، شامل محاصره هاي دريايي و هوايي نبود.
سايق
افزود:«اين اقدامات جديد در حالي است که بحرين، مصر و عربستان متوجه شدند
فرصتي براي منحرف کردن توجه ها از مشکلات داخلي خود پيدا کرده اند. اين
کشورها بر «قلدري» اي که مواضع ترامپ در مورد رويارويايي با ايران و تمايل
ديدن موارد نقض حقوق بشر به شيوه ديگر بوجود آورد متمرکز شدند. بحرين، مصر و
عربستان اين وضعيت را به منزله حمايت از ديدگاههايشان در مورد تهديدات
منطقه اي و بهترين راه براي واکنش نشان دادن مي دانند. عربستان با
قراردادهاي سخت افزار نظامي که در زمان ديدار اخير ترامپ امضاء کرد، از
لحاظ سياسي تقويت شد. عربستان و امارات در خصوص وضع حقوق بشر يا مداخله در
يمن، با هيچ فشاري از جانب آمريکا روبرو نيستند و مصر نيز مي خواهد از فرصت
براي بهبود روابط با عربستان استفاده کند، روابط با امارات را تقويت کند و
در ليبي رويکردي تهاجمي تر داشته باشد.»
رويا رويي فزاينده ميان قطر و
کشورهاي عرب ديگر تحت رهبري سني ها، موجب پيچيدگي تازه و ناخوشايندي براي
ارتش آمريکا مي شود که براي ايجاد ائتلاف هاي گسترده عليه داعش، تلاش زيادي
کرده است. مثلا اگر بحرين، عربستان و امارات ديگر اجازه ندهند نمايندگان
نظامي اين کشورها از پايگاه مهم فرماندهي آمريکا در قطر بازديد کنند،
آمريکا چطور مي تواند در حملات هوايي تحت رهبري خود، هواپيماهاي جنگي از
بحرين، عربستان و امارات را بگنجاند؟
لینک کوتاه:
https://www.rahetaraghi.ir/Fa/News/9216/