بزرگنمايي:

راه نو- عرصه سياست در نظام هاي مردم محور تنها محدود و محصورِ عده اي خاص نيست. در حقيقت وجه تمايز اين نظام ها با ديگر شيوه هاي حکومتداري، تعدد کنشگران عرصه سياسي به ويژه در انتخابات است. در موسم انتخابات بيشينه جامعه بر پايه اولويت هاي ملي، شخصي يا جناحي، آن نامزد را که بهينه ترين برنامه را براي اداره جامعه ارائه دهد، برمي گزينند و اين گزينش نقطه عطف منحني مشارکت براي مردم و نقطه پايان رقابت براي کنشگران سياسي است.
احترام به اين گزينش در بسياري از نقاط جهان شکل و شيوه مشخصي دارد. نامزد مغلوب انتخابات با پذيرش شکست و تبريک پيروزي رقيب بخش ديگري از قاعده دموکراسي و احترام به راي اکثريت جامعه را مي پذيرد. در همه نظام هاي مردم سالار برخورد غيرمنطقي، جناحي و نادرست با آراي برآمده از صندوق هاي راي بي احترامي به افکار عمومي است.
تلاش براي القاي تخلف گسترده در انتخابات و تقسيم بندي راي مردم نمونه هايي از برخورد نادرست با نظرات بيشينه مردم جامعه است. در اين باره، «اسحاق جهانگيري» معاون اول رييس جمهوري هفته گذشته در گردهمايي سراسري استانداران کشور با اشاره به برخي رخدادهاي مربوط به انتخابات رياست جمهوري درباره برخورد نادرست با راي مردم هشدار داد.
همچنان که اشاره شد، پس از انتخابات هم در فضاي رسانه اي و هم در عرصه سياسي نشانه هاي زيادي از برخورد جناحي با راي مردم مشاهده شد؛ برخوردهايي که ضرورت بازنگري در گفتمان برخي جريان ها در انتخابات را بيش از پيش يادآور مي شود تا به واسطه اين بازنگري اهميت حضور مردم در انتخابات در سايه برخوردهايي نادرست کمرنگ نشود.‌

**تشکيک در معناي حضور ملت پاي صندوق هاي راي
با شروع برگزاري انتخابات رياست جمهوري و پس از آن، اعلام خبر پيروزي «حسن روحاني» در اين انتخابات، رسانه هاي همسو با جريان رقيب از تخلفات گسترده در انتخابات خبر دادند. نامزد اين جريان پس از شمارش آرا در نامه اي به شوراي نگهبان ضميمه اي چندين صفحه با عنوان مستندات تخلف در انتخابات را ارسال کرد. وي در نامه خود به شوراي نگهبان از لزوم سکوت نکردن در برابر ظلم به حقوق مردم سخن گفت و از شوراي نگهبان و قوه قضاييه خواست به تخلفات گسترده در قبل، حين و بعد از برگزاري انتخابات رسيدگي کنند.
تاييد صحت انتخابات از سوي شوراي نگهبان و تاکيد سخنگوي اين شورا مبني بر صحت انتخابات، بدون حتي ابطلال يک صندوق راي، نشان داد که ادعاي تخلف گسترده در اين انتخابات چندان محلي از اعراب ندارد. تخلفات جزيي در هر دوره انتخابات و در بيشتر کشورهاي جهان پديده ناآشنا و عجيبي نيست اما سخن از تخلفات گسترده با صدها صفحه از مستندات، مي تواند مردم را نسبت به صحت انتخابات دچار ترديد جدي کند و اين ترديد منافع ملي را با خطر دوري مردم از حکومت روبرو خواهد کرد.
اين تنها نشانه برخورد نادرست با راي مردم در اين دوره نبود. چند روز پس از اتمام انتخابات و مشخص شدن رييس جمهوري منتخب، يکي از چهره هاي منتسب به جريان رقيب، با حلال شمردن آراي نامزد اين جريان، آغازگر حرف و حديثي تازه در عرصه سياسي بود؛ چالشي که واکنش هاي بسياري برانگيخت و بسياري از تحليگران سياسي جريان حامي دولت يا حتي جريان رقيب تعبير حلال و حرام و تقسيم بندي آراي مردم را با منافع ملي چندان همخوان ندانستند. پيشنهاد به شوراي نگهبان براي افزايش و کاهش تعداد آراي نامزدها ديگر نشانه برخورد نادرست با نظر مردم بود. همچنين نامزد رقيب پس از اعلام رسمي پيروزي روحاني در پيام تبريک خود اشاره اي به اين پيروزي نداشت.
پذيرفتن شکست از سوي گروه ها و نامزدهاي رقيب، بدون ترديد افکني در نتيجه و سازوکار اخذ راي مي تواند پايه هاي مردم سالاري و اعتماد عمومي به فرايند انتخابات را در ايران تقويت کند و از اين رهگذر منافع ملي را حفظ و مسيرهاي توسعه مردم محور را هموارتر سازد.

**چرايي دشواري پذيرش نتيجه انتخابات
بسترها، شرايط و پيش زمينه هاي مورد نياز براي پيروزي در انتخابات رياست جمهوري فهرست بلندي است که شايد مهمترين سرفصل اين فهرست، شناخت نامزدها و جريان هاي حامي آنها از دغدغه ها، نيازها و مطالبات جامعه است؛ شناختي که بدون حصول آن نمي توان افکار عمومي را قانع و جذب کرد. شواهد شکست نشان مي دهد برخي جريان هاي سياسي حاضر در انتخابات96 با افکار و خواسته هاي بيشينه جامعه ايران آشنايي چنداني نداشتند و بر همين اساس توانايي تاثير گذاري بر اين افکار و راه حلي براي رفع دغدغه هاي آن ارائه ندادند. نوع برخورد اين جريان پس از اعلام نتيجه انتخابات نشان مي دهد که آنها از کاهش تاثير گفتمان خود در جامعه چندان آگاه نبوده اند. ربط دادن اين نتيجه را به عوامل غيرمرتبط مانند تخلفات گسترده و آراي حرام و حلال حکايت از همين موضوع دارد که جريان رقيب روحاني با عمق مطالبات جامعه ايران چندان آشنا نيست.
شواهد نشان مي دهد اين جريان به فرافکني ناتواني ها در جذب آراي عمومي روي آورده تا از اين طريق شکست را کمرنگتر جلوه دهند. شايد نتايج برخي نظرسنجي هاي قبل از انتخابات درباره درصد اقبال عمومي به نامزد ناکام، جريان پشتيبان وي را دچار نوعي اشتباه محاسباتي در افکار و آراي عمومي ساخت و نشانه هاي کاذبي از پيروزي را پيش چشم رهبران اين جناح گشود.
اين نشانه هاي کاذب شايد دليل نوع مواجهه نادرست اين جريان با نتيجه انتخابات رياست جمهوري و تشکيک در صحت آن بود. نکته اي که اين ميان فراموش شد اين است که تبعات و نتايج اين فرافکني و چالش افکني در آرا تنها محدود به رقابت هاي انتخاباتي نخواهد بود، زيرا آراي برآمده از صندوق ها تنها نشانه اعتبار منتخب مردم نيست بلکه مجموع اين آرا، راي به عقلانيت، اقتدار و عزت و اعتبار ملي و ايراني است. جريان رقيب گرچه از مطالبات جامعه تصويري کلي داشتند اما پس از اعلام نتايج و اتمام انتخابات بهتر آن است که راهکار فرافکني و برخورد نادرست با آراي مردم را کنار نهاده و به بازنگري و واکاوي دلايل اساسي نتيجه به دست آمده در انتخابات همت گمارند و هم گام هاي بلندي در مسير پيشرفت مردم سالاري بردارند.‌

**پيامدهاي برخورد نادرست با راي مردم
مشارکت بيش از هفتاد درصد مردم ايران در انتخابات رياست جمهوري دوازدهم و شوراهاي شهر و روستاي پنجم، مهمترين نشانه اعتماد جامعه ايران به نظام جمهوري اسلامي و سازو کار انتخابات در اين نظام است. اين مشارکت و آراي حاصل از آن امانتي گرانبها ميان جريان هاي سياسي است که زير مجموعه نظام تعريف مي شوند. هر دو جناح حاضر در انتخابات از اين آرا بايد به عنوان پشتيبان فعاليت هاي خود بهره بجويند و براي حفظ اين ميزان مشارکت از هيچ تلاشي فروگذار نکنند.
برخورد جناحي با راي مردم و مشارکت جامعه در فرايند سياسي انتخابات، بي اعتمادي عمومي نسبت به آن جناح را در پي خواهد داشت. بي اعتمادي مردم به هريک از جريان هاي سياسي تعريف شده در نظام‌، مي تواند در طولاني مدت حيات سياسي آن جريان را با خطر روبرو کند.
برخورد نادرست با آراي مردم و تقسيم جامعه به راي دهندگان خوب و بد از سويي ديگر کار را براي رييس جمهوري منتخب در آينده دشوار خواهد کرد و بهانه اي براي شبهه افکني و شايعه سازي هاي بيگانگان در صحت انتخابات ايران خواهد بود. اين نوع از سوگيري هاي سياسي عليه آرا مردم نه تنها تضمين کننده پيشرفت جامعه نيست بلکه با اتلاف وقت و انرژي مسوولان و رسانه ها آنها را از رسيدگي به امور ضروري تر باز مي دارد.