بزرگنمايي:

راه ترقی- روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در گفت‌وگویی و در پاسخ به سوالی درباره برنامه‌های دولت برای تبدیل مقالات علمی به افزایش تولید و ثروت در کشور گفت: نکته خوبی را در سوالتان مطرح کردید و آن اینکه هدف از تولید و رشد مقالات علمی آن است که مشکلات و تولید و ایجاد ثروت صورت بگیرد.

وی افزود: اگرچه برای سال‌های آینده به بحث تولید علم به شکل بنیادی توجه ویژه داریم اما به صورت اختصاصی باید عرض کنم که در علوم کاربردی نگاه این است که علم در اختیار تولید ثروت قرار بگیرد.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با تشریح دو نگاه رایج در جهان در تبدیل مقالات علمی به تولید و ثروت تصریح کرد: دو نگاه در این بخش وجود دارد که یکی از آنها STI است به معنای آنکه ابتدا باید علم توسعه پیدا کند، سپس در پی آن تکنولوژی و فناوری توسعه پیدا کند و بعد از آن از رشد این فناوری‌ها به توسعه نوآوری‌ها برسیم. این رویکردی است که آمریکایی‌ها به شدت به دنبال آن رفتند. در این رویکرد بدون هدف مقاله علمی تولید می‌شود و بخشی از این مقالات به فناوری تبدیل می‌شود و در نهایت مقداری از این فناوری‌ها به نوآوری و ثروت می‌رسد. این رویکرد هم دور ریز دارد و هم هزینه و سرمایه‌گذاری بالایی می‌طلبد.

دهقانی فیروزآبادی ادامه داد: برای کشور ما که منابع آن محدود است و شرایط خاصی دارد نمی‌توان از این رویکرد استفاده کرد، همان‌طوری که ترکیه‌ای‌ها، فرانسوی‌ها، آلمانی‌ها و بقیه اروپایی‌ها، نیز از این رویکرد اول استفاده نمی‌کنند لذا رویکرد دومی وجود دارد که به آنDUI گفته می‌شود و برای کشور ما مناسب است.

وی در تشریح روش DUI گفت: در این روش مسئله را از آن طرف شروع می‌کنند. یعنی مسئله را مشخص می‌کنند و بر اساس آن مسئله، به دنبال رشد فناوری و رشد مقالات علمی می‌روند. به عنوان مثال برای حل مسئله‌ای مانند افزایش بهره‌وری در چاه‌های نفت ،باید ببینیم به چه فناوری‌هایی نیاز داریم و مشخص کنیم که روی چه علومی باید کار کنیم و چه تحقیقات علمی باید صورت بگیرد لذا در واقع این روش معکوس STI است و در روش هزینه‌ها محدودتر و نقطه زن‌تر است.

معاون علمی فناوری اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری اظهار داشت: رویکرد ما در دولت این است که برخلاف سال‌های گذشته که در دانشگاه‌ها بر اساس رویکردSTI بوده است، روش را تبدیل به رویکرد DUI کنیم . در این صورت مسئله فن‌آورانه را بالادست مشخص می‌کند و در این صورت تحقیقات دانشگاهی هدفمند می‌شود.

دهقانی فیروزآبادی افزود: در این صورت اینکه من به جای آنکه از یک استاد دانشگاهی بخواهم که خودش برود و ببیند چه مسئله ممکن است کاربرد داشته باشد که عملاً کاری نمی‌شود و نتیجه چندانی ندارد، خودم به او مسئله بدهم و بگویم که هر کدام از این مسائل حل شود مشتری آن در بالادست وجود دارد و از تحقیقات شما استقبال می‌کند.

معاون علمی فناوری اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با اشاره به راهکار دولت سیزدهم در بخش علمی گفت: در دولت سیزدهم به دنبال توسعه ساختار و نظامی هستیم که طی آن صنایع بزرگ را به دانش بنیان‌ها و دانشگاه‌ها وصل کنیم. قراردادهایی که در وزارت خانه‌های صمت، نفت و کشاورزی بسته می‌شود برای وصل کردن صنایع بزرگ به دانش‌بنیان‌ها برای ایجاد فناوری و سپس وصل کردن دانش بنیان‌ها به دانشگاه‌ها برای تحقیقات هدفمند علمی است. این اتفاقی که خیلی جدی آن را پیش می‌بریم موافقت نامه‌هایی که با دانشگاه‌ها بسته می‌شود، از این دست است و انشاالله اثر خود را در چند سال آینده نشان خواهد داد.