تفاوت بین تلسکوپِ جیمز وب و تلسکوپِ اسپیتزر
دانش
بزرگنمايي:
راه ترقی - آخرین خبر / تلسکوپهای فضایی یا در مداری به دور زمین در چرخش هستند و یا در یکی از نقاط لاگرانژی زمین-ماه و یا زمین-خورشید قرار گرفتهاند. تلسکوپ هابل یک نمونه از تلسکوپهای فضایی است. رصدگرهای فضایی برخی مشکلات رصدخانههای زمینی در رصدگری مانند آلودگی نوری و انتشار تابش الکترومغناطیسی را ندارند.
از مزایای تلسکوپهای فضایی میتوان موارد زیر را نام برد:
- نبود گرد و غبار در مسیر دید
- نبود پراکنش نور خورشید و ماه در اثر مولکولهای جو سیاره
- نبود آلودگی نوری ناشی از مظاهر تمدن بشری
- نبود آلودگی جوی و یا رطوبت در هوا
- امکان رصد در طول موجهای نامرئی (جو زمین جلوی پرتوهای ایکس، فرابنفش، فروسرخ و... را میگیرد).
تلسکوپ فضایی «هابل»
اما خاصترین تلسکوپ فضایی، تلسکوپ فضایی هابل (Hubble Space Telescope) است. 30 سال پیش اولین تلسکوپ فضایی موسوم به هابل در یک برنامه مشترک بین ناسا و سازمان فضایی اروپا توسط شاتل دیسکاوری به فضا پرتاب شد.
نام این تلسکوپ از نام کیهانشناسی به نام «ادوین هابل» گرفته شد. هابل یکی از بزرگترین و پرکاربردترین تلسکوپها به شمار میآید. هابل اولین تلسکوپی است که میتوان آن را در فضا تعمیر کرد و تاکنون حدود پنج بار روی آن تعمیرات صورت گرفته است. آخرین ماموریت تعمیراتی هابل در سال 2002 میلادی انجام شد. در این ماموریت با تعویض بخشهایی از تلسکوپ فضایی، کارایی آن به میزان زیادی افزایش یافت. در این ماموریت صفحات خورشیدی تلسکوپ فضایی که آسیب دیده بودند، تعویض شدند.
منبع تغذیه نیروی الکتریکی که انرژی تلسکوپ را فراهم میکرد به کلی تعویض شد و برای این کار برق تلسکوپ فضایی برای اولین بار در فضا و ارتباطش با مرکز کنترل و فرماندهی روی زمین هم قطع شد. همچنین در این مأموریت، دوربین فروسرخ NICMOS که به دلیل مشکل سیستم خنککننده بلااستفاده مانده بود، تعمیر و راهاندازی شد. علاوه بر همه این اصلاحات مهندسان ناسا دوربین بسیار قوی جدید خود موسوم به دوربین پیشرفته نقشهبرداری را روی تلسکوپ فضایی نصب کردند.
عکسهای خارق العاده این دوربین، تا مدتها مورد بحث مجامع علمی جهان بود. تلسکوپ فضایی هابل هم مانند بسیاری از ماموریتهای فضایی موفق دیگر بیشتر از آنچه که پیشبینی میشد، کار کرده است و زمزمهها درباره بازنشستگیاش به گوش میرسد. تمام فعالیتهای تلسکوپ فضایی هابل توسط پایگاههای زمینی کنترل میشوند.
نقطه مرکزی تمام عملیاتها تیم عملیات پرواز است که در مرکز پرواز فضایی گودارد واقع در مریلند، قرار دارد. گرفتن عکسهای رنگی با تلسکوپ فضایی هابل بسیار پیچیدهتر از گرفتن این عکسها با دوربین معمولی است. اولین تفاوت آن است که هابل هرگز از فیلم رنگی استفاده نمیکند بلکه با استفاده از آشکارسازهای الکترونیکی خود نور را از فضا جمع آوری و ثبت میکند.
عکسهای ارسالی هابل ترکیبی از ترکیب چند عکس سیاه و سفید به نمایندگی رنگهای مختلف نور به وجود میآیند. پنج ابزار دقیق تلسکوپ هابل یعنی دوربینها، طیف نگارها و حسگرهای رهنمایی بسیار دقیق به طور هماهنگ و مجزا از هم کار میکنند تا عکسهای عالی را از دورترین نقاط هستی به ما برسانند. هر کدام از ابزارها برای مشاهده جهان از راهی منحصربهفرد در نظر گرفته شدهاند.
تلسکوپ فضایی «جیمز وب»
تلسکوپ فضایی «جیمز وب» (James Webb Space Telescope) جایگزین تلکسوپ فضایی هابل خواهد بود. تلسکوپ جیمز وب با اندازهای بزرگتر و قدرتی بالاتر و البته هدفهایی متفاوت در دست طراحی است. ابعاد این تلسکوپ بزرگتر از هابل است و دارای آینهای عظیم خواهد بود که بر قدرت رصدگری آن میافزاید و به علاوه نسبت به هابل دورتر از زمین مستقر خواهد شد. بودجه 8.8 میلیارد دلاری تلسکوپ تلسکوپ فضایی جیمز وب آن را به یکی از بزرگترین و پرهزینهترین پروژههای تاریخ ناسا مبدل ساخته است.
چهار ابزار علمی بسیار پیشرفته برای تلسکوپ فضایی جیمز وب در نظر گرفته شده است؛ ابزار مادون قرمز متوسط برای تهیه تصاویر شبیه هابل از کهکشانها، دنبالهدارها و اجرام آسمانی سنگین توسط کنسرسیوم اروپا آماده شده و در سال 2012 به ناسا تحویل داده شد. دوربین فیلتردار مجهز به حسگرهای دقیق FGS-TFI برای تصاویر با وضوح تصویری بالا از سایر اجرام آسمانی نیز توسط آژانس فضایی کانادا ساخته و دو سال پیش در اختیار ناسا قرار گرفته است.
بنابر برنامهریزیها تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) قرار است در ماه مارس سال 2021 پرتاب شود که اگر پرتاب آن با موفقیت انجام شود، به بزرگترین تلسکوپ فضایی تاریخ تبدیل خواهد شد. آینه اصلی جیمز وب که عنصر بصری این تلسکوپ است، از 18 قسمت آینه شش ضلعی تشکیل شده که آینهای با قطر 6٫5 متر را تشکیل میدهند. این آینه بسیار بزرگتر از آینه هابل با قطر 2٫4 متر است.
بر خلاف هابل که طیفهای اشعه فرابنفش، طیف مرئی و مادون قرمز (0٫1 تا 1 میکرومتر) را مشاهده میکند، تلسکوپ جیمز وب در محدوده فرکانس پایینتری از نور مرئی با طولموج بلند از طریق مادون قرمز (0٫6 تا 27 میکرومتر) رصد خواهد کرد که به آن اجازه میدهد اجرام بزرگ انتقال به سرخ را مشاهده کند که برای هابل بیش از حد دور و بسیار قدیمی هستند.
این تلسکوپ باید بسیار سرد نگه داشته شود تا بتواند اشعه مادون قرمز را بدون تداخل دریافت کند، بدین منظور تلسکوپ در فضا در نزدیکی نقطه لاگرانژی خورشید قرار خواهد گرفت و یک آفتابگیر بزرگ آینه و دیگر قطعات تلسکوپ را در دمای زیر 223/2- درجه سانتیگراد نگه میدارد. تلسکوپ "جیمزوب" توسط ناسا با مشارکت آژانس فضایی کانادا و آژانس فضایی اروپا توسعه داده شده است و به افتخار «جیمز ای. وب» که از سال 1961 تا 1968 به عنوان مدیر ناسا مشغول به کار بوده و نقش مهمی در برنامه فضایی آپولو داشته، نامگذاری شده است.
تلسکوپ فضایی اسپیتزر
تلسکوپ فضایی «اسپیتزر»
تلسکوپ فضایی اسپیتزر (Spitzer Space Telescope) یک تلسکوپ فضایی در طول موج مادون قرمز است. این تلسکوپ چهارمین و آخرین مرحله از پروژه برنامه بزرگ تلسکوپهای ناسا بود. این پروژه 800 میلیون دلار آمریکا هزینه در بر داشت. اسپیتزر در 25 اوت 2003 از سکوی پرتاب کیپ کاناورال همراه با موشک دلتا 2 پرتاب شد.
مداری که اسپیتزر دنبال میکند مدار معمول زمینمرکز نیست بلکه یک مدار خورشیدمرکز است و در نتیجه این تلسکوپ سالانه 0٫1 واحد نجومی از زمین دور میشود. قطر آینه اصلی آن 85 سانتیمتر بوده و از برلیوم ساخته شده است و تا 5٫5 کلوین سرد شده است.
بازار
-
شنبه ۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۰:۱۹:۵۹
-
۹۸ بازديد
-
-
راه ترقی
لینک کوتاه:
https://www.rahetaraghi.ir/Fa/News/865583/